
జలవనరులున్నచోటే జనవాసాలు ఏర్పడుతాయి. మానవాళికే కాదు, సకల జీవరాశి మనుగడకీ జలమే జీవనాధారం. నీరు ప్రకృతి ప్రసాదించిన వరం. ఆ నీటిని సక్రమంగా సద్వినియోగం చేసుకోవాలి. జలసంపద సమృద్ధిగా వుండేలా జాగ్రత్తలు తీసుకోవాలి. ఇవాళ ప్రకృతి ప్రసాదించిన జలసంపద సంక్షోభాన్ని ఎదుర్కొంటుంది. మానవ తప్పిదాలే ఈ సంక్షోభానికి కారణం. లాభాపేక్ష మానవతప్పిదాలకు మూలం.
ఇటీవల ఐక్యరాజ్య సమితి యిచ్చిన నివేదిక ప్రకారం 2030 నాటికి ప్రపంచంలోని 113 దేశాల్లోని 550 కోట్లమంది జల సంక్షోభాన్ని ఎదుర్కోబోతున్నారు. మనదేశంతోపాటు చైనా, పాకిస్తాన్ తదితర 24 దేశాల్లోని ప్రజలు పరిశుభ్రమైన నీటి కొరతకు గురికాబోతున్నారు. నానాటికి పెరుగుతున్న కాలుష్య తీవ్రతవల్ల భూతాపం పెరుగుతుంది. సముద్ర ఉపరితల ఉష్ణోగ్రతల్లో తీవ్రమైన మార్పులు వస్తున్నాయి. దీనితో ఎల్నినో, లానినో రుతుపవనాల గమనాన్ని దెబ్బ తీస్తున్నాయి. అతివృష్టి, అనావృష్టికి కారణమవుతున్నాయి. వర్షపాతంలో అసమానతలు ఏర్పడుతున్నాయి. అసమతుల్యత నీటి కొరతకు దారితీస్తుంది. ఇష్టారాజ్యంగా పరిశ్రమలు భూగర్భజలాలను వినియోగించుకుంటున్నాయి. పరిశ్రమల వ్యర్థాల వల్ల, విస్తరిస్తున్న కాలుష్యం వల్ల మిగిలిన భూగర్భజలాలు సహజత్వాన్ని కోల్పోయి, సాగునీటికి, తాగునీటికి హాని చేస్తున్నాయి. పంటలు అనారోగ్య హేతువులగా మారుతున్నాయి. ఆహార కొరత, ఆహారం విషతుల్యం కావడం, ఆకలిచావులకి, అనారోగ్య మరణాలకి కారణ మవుతున్నాయి.
మానవ తప్పిదాలను పరిష్కరించుకోవడం ద్వారా ఈ జల సంక్షోభాన్ని ఎదుర్కోగలం. ప్రకృతి వైపరీత్యాలను ఏదో మేరకు అడ్డుకోగలం. జలసంపదను వ్యక్తిగత స్థాయిలో ప్రజలు పెంచలేరు. జల సంపదను పెంపొందించుకోవడం, జల సంపదను సద్వినియోగం చేసుకోవడం, దుర్వినియోగం కాకుండా కాపాడుకోవడం, జలాన్ని కాలుష్యం నుండి కాపాడుకోవడం, జలసంపదను ప్రజల అవసరాలకు అనుగుణంగా సాగునీరు, త్రాగునీరు, వివిధ పరిశ్రమలకు, వికేంద్రీకరించడం జాగరూకతలో జరగాలి. వీటికి ప్రణాళికబద్ధమైన విధానాలు రూపకల్పన జరగాలి. ఇవి సమర్థవంతంగా, అవినీతిరహితంగా అమలు కావాలి. ఇది సంబంధిత వ్యవస్థల మౌలిక కర్తవ్యం.
విధానాల, ప్రణాళికల రూపకల్పనలోనూ, అమలుపరిచే పనితీరులోనూ వివిధ రంగాల మేధావులను, సాంకేతిక నిపుణులను, ప్రజాస్వామిక వాదులను, పర్యావరణ శాస్త్రవేత్తలను భాగస్వాములను చేయాలి.
జలవినియోగంలో ప్రజలు తమ జాగ్రత్తులు తాము పాటిస్తూనే వ్యవస్థల పనితీరుపై అప్రమత్తంగా ఉండాలి.
(మణికొండ వేదకుమార్)
ఎడిటర్