August

‘‘గోదావరి వరదలు ప్రకృతి విపత్తే’’ కాళేశ్వరం పంప్‍ హౌజ్‍ మునకపై TJAC లేవనెత్తిన అంశాలకు వివరణలు

జులై 12, 13, 14 తేదీల్లో రాష్ట్రంలో కురిసిన అతి భారీ వర్షాలకు గోదావరి నదిలో వచ్చిన వరద నీరు కాళేశ్వరం ప్రాజెక్టులో భాగంగా నిర్మించిన అన్నారం, కన్నేపల్లి పంప్‍హౌజ్‍లను పూర్తిగా ముంచేసిన సంగతి తెలిసిందే. ఈ మునకకు ప్రకృతి విపత్తే కారణం అని కళ్ళకు కనబడుతూనే ఉన్నది. ఈ విషయంలో ఏమీ ఆందోళన చెందే అవసరంలేదు. ఇటువంటి సంఘటనలు గతంలో ఉమ్మడి ఆంధప్రదేశ్‍ రాష్ట్రంలో, దేశంలో ఇతర ప్రాంతాలలో కూడా సంభవించాయని సాగునీటి శాఖ ఎత్తిపోతల …

‘‘గోదావరి వరదలు ప్రకృతి విపత్తే’’ కాళేశ్వరం పంప్‍ హౌజ్‍ మునకపై TJAC లేవనెత్తిన అంశాలకు వివరణలు Read More »

ప్రతి దృశ్యం ఓ జ్ఞాపకం.. ఓ కథ.. ఓ అనుభూతి.. ఆగస్టు 19న ‘ప్రపంచ ఫొటోగ్రఫీ దినోత్సవం’

వెయ్యి మాటలు చెప్పలేని భావాన్ని ఫోటో చెపుతుంది. వర్తమాన అంశాలని భవిష్యత్‍ తరాలకు అందిస్తుంది. మధుర జ్ఞాపకాలని తరతరాలకి భద్రపరుస్తుంది. పండుగలు, పబ్బాలు, వివాహాలు, వేడుకలు, విహారాలు, విషాదాలు, సాహసాలు.. అన్నిటికీ ఫోటో సాక్ష్యంగా నిలుస్తుంది.ఓ ఫోటో చూస్తే ఎంతోకాలం మదిలో ముద్రించుకు పోతుంది. ప్రతి ఫోటో వెనుక ఓ జ్ఞాపకం.. ఓ కథ.. ఓ అనుభూతి.. దాగుంటుంది. అలనాటి జ్ఞాపకాల్ని మళ్ళీ మళ్ళీ తనివితీరా వీక్షించుకునే అవకాశాన్ని ఇచ్చే తీపిగురుతులు ఫొటోలు మాత్రమే. అందుకనే నేటి …

ప్రతి దృశ్యం ఓ జ్ఞాపకం.. ఓ కథ.. ఓ అనుభూతి.. ఆగస్టు 19న ‘ప్రపంచ ఫొటోగ్రఫీ దినోత్సవం’ Read More »

మన చేనేతకు పునర్వైభవం! ఆగష్టు 7న జాతీయ చేనేత దినోత్సవం

‘రాట్నంపై నేసిన ప్రతి దారంలోనూ నేను భగవంతుణ్ని చూశాను’ – మహాత్మా గాంధీఒకప్పుడు ప్రపంచవ్యాప్తంగా విశేష ఆదరణ పొందిన భారతీయ చేనేత రంగం నేడు ప్రాభవం కోల్పోయింది. చేనేత రంగానికి పునర్వైభవం తీసుకొచ్చే లక్ష్యంతో ఏటా ఆగష్టు 7న జాతీయ చేనేత దినోత్సవాన్ని నిర్వహించాలని కేంద్ర ప్రభుత్వం నిర్ణయించిన సంగతి తెలిసిందే. తెలుగు రాష్ట్రాల్లో చేనేతకు ఘనమైన చరిత్రే ఉంది. అటు తెలంగాణలోనూ, ఇటు ఆంధ్రలోనూ వేలాది కుటుంబాలు చేనేతపై ఆధారపడి జీవనం సాగిస్తున్నాయి. తెలుగు రాష్ట్రాల్లోని …

మన చేనేతకు పునర్వైభవం! ఆగష్టు 7న జాతీయ చేనేత దినోత్సవం Read More »

విపత్తును సమర్థంగా ఎదుర్కొన్న తెలంగాణ ప్రభుత్వం

గోదావరికి వందేండ్లలో కనీవినీ ఎరుగని వరద. తెలంగాణలో మూడున్నర దశాబ్దాల కాలంలో జూలైలో ఎన్నడూ లేనంత గరిష్ఠ వర్షపాతం. వారం రోజులుగా ముంచెత్తుతున్న వాన రాష్ట్రాన్ని గుక్కతిప్పుకోకుండా చేసింది. ఇంతటి విపత్కర పరిస్థితి ఇటీవలి కాలం లో ఎన్నడూ చూడనిది. అయినా రాష్టప్రభుత్వం పకడ్బందీగా వ్యవహరించి ఆస్తి, ప్రాణ నష్టాలను గణనీయంగా తగ్గించగలిగింది. స్వయంగా సీఎం కేసీఆర్‍ నిరంతరం పరిస్థితిని సమీక్షిస్తూ అటు అధికారులను, ఇటు మంత్రులను, నేతలను క్షేత్రస్థాయిలో మోహరింపజేసి ప్రజలకు భరోసా కల్పించారు. ప్రాకృతిక …

విపత్తును సమర్థంగా ఎదుర్కొన్న తెలంగాణ ప్రభుత్వం Read More »

సైన్స్ ను జనం దరి చేర్చినవాడు డాక్టర్‍ పుష్పా భార్గవ (22 ఫిబ్రవరి 1928 – 1 ఆగస్టు 2017)

వైజ్ఞానిక స్ఫూర్తి సామాన్యులకు అందించడం కోసం, దేశంలో గొప్ప గొప్ప శాస్త్రీయ సంస్థల స్థాపనకు, అభివృద్ధికి కృషి చేసినవారు డాక్టర్‍ పుష్పా భార్గవ! ప్రజలను చైతన్య పరచడంలో ప్రముఖ పాత్ర నిర్వహించిన సేవాతత్పరుడు. జన విజ్ఞాన వేదికకు ఆలంబనగా నిలిచిన గొప్ప సైన్సు కార్యకర్త. సైన్స్ ప్రచార కార్యక్రమాల్లో ఆ సంస్థను మున్ముందుకు నడిపిస్తూ- చేప మందు శాస్త్రీయతను ప్రశ్నించారు. న్యాయస్థానం వరకు వెళ్ళి, అది మందు కాదని నిరూపించారు. విశ్వ విద్యాలయాల్లో ప్రభుత్వం జ్యోతిషాన్ని ప్రవేశపెట్టడాన్ని …

సైన్స్ ను జనం దరి చేర్చినవాడు డాక్టర్‍ పుష్పా భార్గవ (22 ఫిబ్రవరి 1928 – 1 ఆగస్టు 2017) Read More »

గ్రామనామాలు – చారిత్రకప్రాధాన్యత

తొస్సిపూడి తాడి తొండంగి ముంగొండలొల్ల పూళ్ళ దూసి గుల్లిపాడుఆముదాలవలస అనమనయూర్లయావిశ్వదాభిరామ వినురవేమ! అని దేవులపల్లి కృష్ణశాస్త్రి ఊర్ల పేర్లమీద ఒక పేరడీ పద్యం రాశారు. ఆయన సరదాగా రాసినా, గ్రామ స్థలనామాలు చాలా ముఖ్యమైనవనీ, వాటిలో భాషాపరిణామం, సామాజిక అంశాలు, చారిత్రక వాస్తవాలు ఇమిడి వుంటాయని, అవి పరిశోధనకు ఎంతగానో ఉపయోగపడతాయని పరిశోధకులు గుర్తించారు.ఈ నామ విజ్ఞానానికి సంబంధించి ప్రధానంగా రెండు శాఖలున్నాయి. ఒకటి వ్యక్తి నామ విజ్ఞానం (Anthroponymy), రెండవది స్థలనామ విజ్ఞానం (Toponymy). ఈ …

గ్రామనామాలు – చారిత్రకప్రాధాన్యత Read More »

‘కొండపల్లివర గ్రామె చాముండ శాసనం’ అనే పసాయిత గణపతిరెడ్డి శాసనం

కాకతీయుల సామంతులనేకులు. వీరిలో 1.రేచెర్ల నాయకులు, 2.విరియాల నాయకులు, 3.మల్యాల నాయకులు, 4.నతవాడి నాయకులు, 5.చెరకు నాయకులు, 6.కోటనాయకులు, 7.కాయస్థ నాయకులు, 8.ఇందులూరి నాయకులు, 9.వెలమ నాయకులు, 10. నిడదవోలు నాయకులు ముఖ్యులు. రేచెర్ల నాయకులు కాకతీయులకు చేసిన సేవ ఎనలేనిది. రాజభక్తి తిరుగులేనిది. వారిలో రామప్పగుడిని కట్టించిన ప్రతాపరుద్ర సేనాపతి(రుద్రసేనాని)కి ‘కాకతిరాజ్య స్థాపనాచార్య, కాకతిరాజ్య సమర్థ, కాకతీయ రాజ్యభార ధౌరేయ’ అనే బిరుదులున్నాయి. (దాక్షారామ, ఉప్పరపల్లి శాసనాలు) మాండలిక హోదా, రాచచిహ్నాలు కూడా లభించింది రుద్రసేనానికే. …

‘కొండపల్లివర గ్రామె చాముండ శాసనం’ అనే పసాయిత గణపతిరెడ్డి శాసనం Read More »

‘తృతీయ ప్రకృతి పౌరులు’.. మనలో ఒకరిగా గుర్తిద్దాం!

హిజ్రాలు నేడు సమాజంలో ఎక్కువగా వినిపిస్తున్న మాట. వీరిని తృతీయ ప్రకృతి (థర్డ్ జెండర్స్ ) గా పరిగణిస్తారు. స్త్రీ మరియు పురుష లక్షణాలున్న మిశ్రమ జాతిని హిజ్రా, గాండు, పేడీ అని పలురకాలుగా పిలుస్తారు. పుట్టుకతోనే ఈ లక్షణాలున్న వారు కొందరైతే, తమకు నచ్చిన విధంగా లింగ మార్పిడి చేయించుకుని మారేవారు మరికొందరు. వీరికి సమాజంలో సరైన ఆదరణ లేకపోవడంతో ఇలాంటివారందరూ కలసి ఒకే ఇంటిలో జీవిస్తుంటారు.ప్రపంచ చరిత్రను ఒక్కసారి తిరగేసి చూస్తే వీరి ప్రస్తావన …

‘తృతీయ ప్రకృతి పౌరులు’.. మనలో ఒకరిగా గుర్తిద్దాం! Read More »

ప్రకృతే నియంత్రిస్తుంది! 15 ప్రకృతే శాసిస్తుంది!! పర్యావరణంపై నిరంతర వాగ్బాణాలు!

ఓ వైపు రోజురోజుకు దిగజారుతున్న పర్యావరణ ప్రమాణాలు. మరోవైపు పర్యావరణ పరిరక్షణకై వాగ్బాణాలు. మధ్యన పర్యావరణ రక్షణకై తీసుకోవాల్సిన చర్యల్ని తీవ్రతరం చేయాలంటున్న పర్యావరణవేత్తలు ఇవేవి పట్టని వినియోగదారులుగా మారిపోయిన సగటు జనాలు! నిత్యకృత్యంగా మారిన ప్రకృతి ప్రకోపాలు. మస్తిష్కానికి, సాంకేతిక పరిజ్ఞానానికి అంతు చిక్కని వాతావరణ పెనుమార్పులు. వెరసి భౌగోళిక భగభగలు. ఉరుములు, మెరుపులు, పిడుగులు. ఉప్పెనలు, కుంభవృష్టి, అనావృష్టి, కరువు కాటకాలు! కరిగిపోతున్న మంచు ఖండాలు, పొంగుతున్న మహానదులు, తల్లిడిల్లుతున్న సముద్రాలు, నిరాశ్రయులైతున్న జనాలు, …

ప్రకృతే నియంత్రిస్తుంది! 15 ప్రకృతే శాసిస్తుంది!! పర్యావరణంపై నిరంతర వాగ్బాణాలు! Read More »

బంజారా తీజ్‍ పాటల్లో బంధుత్వ మాధుర్యం

తెలంగాణ జనాభాలో లంబాడీలది 6శాతం. వీరు జరుపుకునే పండుగల్లో ప్రధానమైనది తీజ్‍. వర్షాకాలం ఆరంభంలో తొమ్మిది రోజులపాటు జరుపుకునే ఈ పండుగలో కన్నె పిల్లలు వ్యవసాయం, కుటుంబ పోషణ గురించి తెలుసుకుంటారు. ఈ సందర్భంగా రోజూ పాడుకునే పాటలను ఇప్పటికే ఆచార్య సూర్యధనంజయ్‍, డా. కె. పద్మావతిబాయి దక్షిణ తెలంగాణ ప్రాంతంలోను, డా. జనపాల శంకరయ్య ఉత్తర తెలంగాణ ప్రాంతంలోను సేకరించి ప్రచురించారు. ఆ పాటలకు భిన్నంగా ఆదిలాబాద్‍ జిల్లా నార్మూర్‍ మండలంలో పాడే పాటల్లో బంధుత్వ …

బంజారా తీజ్‍ పాటల్లో బంధుత్వ మాధుర్యం Read More »