Day: August 1, 2020

పూర్వ కవుల చరిత్ర తెలుసుకోవాలంటే వారు రాసిన గ్రంథావతారికలు గానీ, వారి గురించి ఇతరులు తెలిపిన విషయాలే ప్రమాణాలు. విద్యయే మృగ్యమై ఉన్న నైజాం రాష్ట్రంలో తెలంగాణలోని మారుమూల గ్రామంలో పుట్టిపెరిగిన ఆణిముత్యం ఆనందాంబ. బాలకవయిత్రి, అష్టావధాని పన్నెండేళ్ల కాలంలో  1934వ  సంవత్సరంలో 28 పుటాల పద్యకావ్యం ‘సతీలలామ’ పేరుతో ఆనందాంబ రచించారు. అంతకుముందే వెలమవీర, మాదవ పంచాసత్‍ కావ్యాలు రాసినట్టు గోల్కొండ కవుల సంచికలో పేర్కొనబడింది.ఉపోద్ఘాతంలో ఈమెను గురించి విద్వాన్‍ వెంకట నృసింహాచార్య శాస్త్రిగారు స్వయాన ఆమె గురువు సిరి శెనహల్‍ …

ఆనందాంబ Read More »

తెలంగాణ… హైదరాబాద్‍ నగరం.. రాజ్యం… తవ్విన కొద్దీ కొత్త మణులు, చారిత్రక వైఢూర్యాలు, సాంస్కృతిక రత్నాలను, సాహిత్య కెంపులను అందించే విలువైన నిక్షేపాలున్న నిధి. ఒకప్పుడు ఇది ‘కోహినూరు’కు ప్రసిద్ధి. ఇప్పుడు ఈ ప్రాంతం అంతకన్నా గొప్పదైనా చారిత్రక వారసత్వానికి వారధి. హైదరాబాద్‍ నగరం గురించి పర్షియన్‍, ఉర్దూ, ఇంగ్లీషు, తెలుగు, మరాఠీ, కన్నడ భాషల్లో.. శిలా శాసనాల్లో, రాగి రేకుల్లో, తాళపత్రాల్లో ఎంతో చరిత్ర నిక్షిప్తమై ఉన్నది .  కుతుబ్‍షాహీల కాలం నుంచి ఫ్రెంచ్‍, డచ్‍, బ్రిటీష్‍, పర్షియా, అరబ్బు, మద్రాసు ప్రాంతాల నుంచి గోలకొండ, …

బ్రిటీష్‍ సైన్యాన్ని ఓడించిన ప్రిన్స్ ముబారిజుద్దౌలా! Read More »

శత్రువుల వెన్నులో చలిపుట్టే విధంగా, మెరుపు వేగంతో విరుచుకుపడే క్షిపణులు, వైమానిక వ్యవస్థల రూపకల్పన దిశగా మనదేశం కీలక ముందడుగువేసింది. స్వదేశీ పరిజ్ఞానంతో రూపొందిన హైపర్‍ సోనిక్‍ టెక్నాలజీ డెమాన్‍స్ట్రేషన్‍ వెహికల్‍ (హెచ్‍ఎస్‍టీడీవీ)ను సెప్టెంబర్‍ 7వ తేదీన విజయవంతంగా పరీక్షించింది. తద్వారా హైపర్‍సోనిక్‍ క్రూయిజ్‍ క్షిపణులను అభివృద్ధి చేసే సత్తా కలిగిన అమెరికా, రష్యా, చైనాల సరసన భారత్‍ చేరింది. హెచ్‍ఎస్‍టీడీవీ, హైపర్‍ సోనిక్‍ ఎయిర్‍ బ్రీతింగ్‍ స్క్రామ్‍జెట్‍ సాంకేతికతతో తయారైంది. రక్షణ పరిశోధన అభివృద్ధి సంస్థ (డీఆర్‍డీఓ) దీనిని …

భారత్‍ అమ్ముల పొదిలో బ్రహ్మాస్త్రం హైపర్‍ సోనిక్‍ టెక్నాలజీ..!! Read More »

పైఠాన్‍ తవ్వకాల్లో (Exlavations at paithan – 1996-97 by ASI, SSAS) దొరికిన ముద్రమీద ‘బ్రాహ్మీలిపి’లో ‘రాజామచ మహాసేనదవుస’ అని వుంది (Godbole, 2002-03 P.11, 111)కోటిలింగాల, కొండాపూర్‍లలో శాతవాహనుల నాణేలతో పాటు శాతవాహన పూర్వరాజుల నాణేలు, మహారథి, మహాసేన, మహా తలవరుల నాణేలు కూడా దొరికాయి. మహాసేనులు శాతవాహనుల సమకాలికులని, వాళ్ళు శాతవాహనుల వివిధ హోదాలలో పనిచేశారని తెలుస్తున్నది. అందువల్ల పైఠాన్‍లో దొరికిన రాజామాత్య మహాసేనదత్తుని ముద్రకు సంబంధం ఉందని చెప్పవచ్చు. కోటిలింగాలకు సమీపంలో ఉన్న ‘మొక్కట్రావుపేట’లో దశాబ్దాల …

ఈ చరిత్ర మనదేనని చెప్తున్న శాసనాలు Read More »

పది ఆర్ల సంవత్సరాల క్రింద హైద్రాబాద్‍ పాతనగరంలో నివసించే ముసలివారు ‘‘కట్టెపూల్‍’’ అనేవారు తప్ప ముసల్మానుల లాగా ‘‘లక్డికాపూల్‍’’ అనేవారు కాదు. అయినా ఏం లాభం? కట్టె ఒకటే తెలుగు పదం. మళ్లీ పూల్‍ మాత్రం ఉర్దూ పదమే కద. కల్తీలేని తెలుగులో చెప్పాలంటే కట్టెతో కట్టబడిన వంతెన. అబ్బో అంత లంబాచౌడా పేరు పలికేబదులు హాయిగా అందరి నోళ్లల్లో నానిన ‘‘లక్డికాపూల్‍’’ పేరే బాగుంది కదా! అయినా ఇపుడు లక్డీ ఎక్కడుంది అంతా సిమెంటే కదా ‘‘సిమెంట్‍కాపూల్‍’’ అందామని మీరు …

అరబ్బీ గుర్రాలపై ఆఫ్రికన్‍ రౌతులు ‘ఎ.సి.గార్డస్’ Read More »

పద్మశ్రీ డాక్టర్‍ యలవర్తి నాయుడమ్మ గురించి ఒక మాటలో పరిచయం చెయ్యాలంటే పుట్టుకతో రైతుబిడ్డ-వృత్తిరీత్యా అస్పృశ్యుడు. ఈ విషయాన్ని ఆయనే చాలాసార్లు చెప్పుకునేవాడు. 1943లో కేవలం 17 రూపాయల నెలజీతంతో మదరాసులో గల తోలు పరిశోధనాసంస్థలో రసాయనశాస్త్ర విభాగంలో డిమాన్‍ స్ట్రేటర్‍ గా ఉద్యోగ జీవితం ప్రారంభించారు. ఈ ఉద్యోగం లభించటంలో ఆ సంస్థలో కీలక పదవిలో వున్న ప్రొఫెసర్‍ కాట్రగడ్డ శేషాచలపతి సహకారం మరువలేదు. జీతం తక్కువైనా తను చదువుకున్న చదువుకి సరైన ఉద్యోగమే లభించిందని నాయుడమ్మ భావించారు. అయితే దీనికి భిన్నంగా నాయుడమ్మ తండ్రి అంజయ్యగారు ఎదుగూ పొదుగూ …

మూఢనమ్మకాలపై పోరాడిన డా. వై.నాయుడమ్మ Read More »

విశ్వమే కుగ్రామం అయ్యంది. అరచేతిలో వైకుంఠం చూపే చరవాణి లీలలు. శాస్త్రసాంకేతిక విప్లవం నిత్యనూతన అంతర్జాల క్రీడ అయ్యింది. 4G తరం సాంకేతికతను దాటుతూ 5G తరానికి వడివడిగా అడుగులు వేస్తోంది ఆధునిక శాస్త్రపరిజ్ఞానం. నేటి వినూత్న ఆవిష్కరణలే రేపటికి పాతవంటున్న ఘడియలు. పోటీ ప్రపంచంలో అవకాశాలు అనేకమైనప్పటికి, నిరుద్యోగం పెరుగుతున్న వైనాలు. చదువుల్లో అత్యుత్తమ మార్కులు, ర్యాంకులు, గ్రేడ్‍లు సాధించిననూ ఉద్యోగ ఎంపిక కఠినమైన అనుభవంగా మిగిలింది. చదువుల్లో రాణిస్తూనే కార్పొరేట్‍ కౌశలాలు అలవర్చుకోవాలనే హితపలుకులు …

5G స్థాయి కార్పొరేట్‍ యువ నైపుణ్యాలు Read More »

మధ్యయుగాల చరిత్రలో ఎందరో చారిత్రక పురుషులు, ప్రసిద్ధులున్నా, రాజులలో అతికొద్దిమంది మంత్రి, ధండనాథులు స్వల్పంగా చరిత్రలో మిగిలినారు. అలాంటి వాళ్లలో తెలంగాణ యోధుడొకడు చరిత్రలో అక్షర బద్ధం ఐనాడు. అతని పేరు ఎనుములపల్లి పెద్దన. పెద్దనామాత్యుడు తనకాశ్రితుడైన మహాకవి చరిగొండ ధర్మన్న చేత ‘చిత్రభారతం’ కృతి రాయించుకొని అంకితం పుచ్చుకొన్నాడు. ఈ కావ్య అవతారికలో ఇతని జీవితంలోని పలు కోణాలు బయట పడ్డాయి. ఎనుములపల్లి పెద్దనామాత్యుడు జగిత్యాల జిల్లాలోని ధర్మపురి గ్రామస్థుడు ఐన బ్రాహ్మణుడు. బాల్యం నుండే కత్తిపట్టి యుద్ధాల్లో అనేక విజయాలకు …

ఓరుగల్లు మంత్రి ఎనుములపల్లి పెద్దన్న Read More »

PLANET MARS CLOSEST TO EARTH ON 6th OCT 2020at 62.02 million km – Spot Mars without use of Telescopes/Binocular ఆకాశంలో నిత్యం ఎన్నో ఖగోళ సంఘటనలు జరుగుతూనే ఉంటాయి. మనం ప్రతిరోజూ సాయంత్రం వేళ ఇంట్లో నుంచి ఆకాశంవైపు చూసినప్పుడు మనకు కోట్లాది నక్షత్రాలు కనిపిస్తాయి. ఆ నక్షత్రాల్లో గ్రహాలు కూడా ఉంటాయని తెలుసు. కాకపోతే ఆ గ్రహాలను ఎలా గుర్తించాలో తెలియక పోవడం వల్ల వాటిని మనం చూడలేకపోతున్నాం. …

2020 అక్టోబర్‍ 6న భూమికి సమీపంలో అంగారక గ్రహం Read More »

ప్రకృతి సూత్రాలలో 15వది – అనగా జీవశాస్త్ర పరంగా మొదటిది:భూమిపైన జీవం నిర్జీవ పదార్థాల నుండే పుట్టింది. ఈ జీవం క్రమానుగుణంగా పరిణామం చెందుతూ ప్రకృతికి అనుగుణంగా పలురూపాల్లోకి రూపాంతరం చెందింది. చెందుతూనే వుంది. మానవుడి పుట్టుక ఈ పరిణామంలో ఓ భాగమే! (Life originated from inanimate matter and has been diversifying by Natural Selection. Man is a part of the Organic Evolution)మత విశ్వాసాల ప్రకారం మానవుడు దేవుడి, …

ప్రకృతే నియంత్రిస్తుంది! ప్రకృతే శాసిస్తుంది!! -2 Read More »