February

చాళుక్యుల శిల్ప సంపదకు ముప్పు!

మహబూబ్‍ నగర్‍ జిల్లా గంగాపురం చెన్నకేశవ స్వామి ఆలయంలో చారిత్రక ఆనవాళ్లు కనుమరుగవుతున్నాయి. ఆలయం నిర్లక్ష్యం కారణంగా అద్భుతమైన చాళుక్యుల శిల్ప సంపదకు ముప్పు వాటిల్లుతుంది. ఇప్పటికే చరిత్రకు సాక్ష్యంగా నిలిచిన కోట గోడలు ధ్వంసమయ్యాయి. చారిత్రక ఆధారాలుగా నిలిచిన శాసనాలు కనుమరుగయ్యాయి. ఆలయంలోపల శిల్పాల్లో కొన్ని ధ్వంసమయ్యాయి. ఉప ఆలయాలు పట్టించుకునేవారు లేక శిథిలావస్థకు చేరుకున్నాయి. ప్రధాన ఆలయం ద్వారం శిల్ప శోభితంగా కనిపించేది. అది ఇప్పుడు రంగు వెలిసి కళావిహీనంగా కనిపిస్తోంది. లోతైన మెట్ల …

చాళుక్యుల శిల్ప సంపదకు ముప్పు! Read More »

చెమట చుక్కలకు తర్ఫీదు యువతకు దేశ, విదేశాల్లో విద్య, ఉపాధి అవకాశాలపై సింగరేణి వినూత్న కార్యక్రమం

సింగరేణి విస్తరించి ఉన్న కోల్‍ బెల్ట్ ప్రాంతంలోని సింగరేణి ఉద్యోగుల పిల్లలు, స్థానిక యువతకు దేశ, విదేశాల్లో ఉన్నత విద్య, ఉపాధి అవకాశాలపై అవగాహన కల్పించి వారిని మంచి స్థానాల్లో నిలిపేలా ప్రోత్సహించేందుకు వినూత్న కార్యక్రమానికి శ్రీకారం చుట్టారు. రాష్ట్ర ముఖ్యమంత్రివర్యులు ఎ.రేవంత్‍ రెడ్డి, ఉప ముఖ్యమంత్రి వర్యులు భట్టి విక్రమార్క మల్లు ఆదేశాల మేరకు ‘‘చెమట చుక్కలకు తర్ఫీదు’’ పేరిట సింగరేణి యాజమాన్యం ఈ పథకానికి రూపకల్పన చేసింది. రాష్ట్ర సచివాలయం ఎదుట ఉన్న రాజీవ్‍ …

చెమట చుక్కలకు తర్ఫీదు యువతకు దేశ, విదేశాల్లో విద్య, ఉపాధి అవకాశాలపై సింగరేణి వినూత్న కార్యక్రమం Read More »

కొల్లాపురం సంస్థానం

తెలంగాణ లోని ఏ ప్రాచీన చారిత్రక ప్రదేశాన్ని చూసినా దాని వెనక వందల సంవత్సరాల చరిత్ర ఉంటుంది. ఆనాటి రాజులు రాజ్యాలు, సంస్థానాలు సంస్థానాధీషులు, కళలు సాహిత్యాలు, పరిపాలనా రీతులు నీతులు నేటి ఆధునిక ప్రపంచ జీవితానికి పునాదులుగా నిలబడతాయి, అట్లా నిలబడే వాటిలో సంస్థానాల సంస్థానాధీషుల పరిపాలన ప్రధానమైనది. తెలంగాణ లోని ప్రసిద్ధి చెందిన సంస్థానాలకు మహోన్నత చరిత్ర ఉంది. అలా ప్రసిద్ధి చెందిన సంస్థానాలలో కొల్లాపురం సంస్థానం ఒకటి. ఈ సంస్థానం ప్రస్తుతం తెలంగాణలోని …

కొల్లాపురం సంస్థానం Read More »

చదువురాని సోగ్గాడు

కథ: రామ రామ రామ రామ – రామా రామారాజులమ్మ రాడవేణి రామ – రామా రామాకోనరావుపేట మండలంలో తెల్ల కాగితం మీద నల్ల గీత తెలుపని సోకుల వడుతున్న కొండయ్య కతేందో ఇందామా!వంత: నీ యవ్వ గీతలెందుకు తెలువయి ఒకటి రొండో లెక్కేసుకొని శెప్పచ్చు గదా!కథ: ఓరి ఎర్రి ఎంగలయ్య అక్షరాలు రావని అర్థం..వంత: అ ఆ… ఇ ఈ గన్వి రావానే..!కథ: ఒరే మోకాళ్ల మెదడున్నోడా! సదువు రానోడని అర్థం.వంత: గట్లయితే జర్ర జెప్పే..!కథ: …

చదువురాని సోగ్గాడు Read More »

లీలావతీ గణితం

   ఆర్యభట్టు(క్రీ శ 476), బ్రహ్మగుప్తుడు (క్రీ శ 598) వంటి గొప్ప శాస్త్రవేత్త ఆచార్య ద్వితీయ భాస్కరుడు. వీరు క్రీ శ 1114 సం లో జన్మించినట్టు చెబుతారు. ఇతని జన్మస్థలం కర్ణాటక ప్రాంతంలోని బీదరు లేదా బీజాపురం అని కొందరు భావిస్తే; మరికొందరు మహారాష్ట్ర ప్రాంతాల్లోని బీడ్ అని నమ్ముతారు.  భాస్కరాచార్యుడు క్రీ శ 1150లో రచించారని భావించే ‘లీలావతీ గణితం’ తొలిసారి 19వ శతాబ్దం ప్రారంభంలో పాశ్చాత్యుల దృష్టిలో పడింది. చార్లెస్ హట్టన్ …

లీలావతీ గణితం Read More »

రాగి రకాలు – సాగు మెళకువలు

చిరుధాన్యపు పంటలు పూర్వ వైభవాన్ని సంతరించు కుంటున్నాయి. జీవనశైలి, ఆహారపు అలవాట్లు అనేక సమస్యలకు పరిష్కారమంటున్నారు. ఒకప్పుడు చిన్నచూపుకు గురైన చిరుధాన్యాలకు ఇప్పడు పూర్వ వైభవం వస్తోంది. చిరుధాన్యాల్లోని పోషక విలువలు, ఆరోగ్యానికి అవి చేసే మేలును గుర్తించాక మళ్ళీ వీటి వాడకం పెరిగింది. దీంతో వీటి సాగు రైతులకు లాభసాటిగా మారింది.రాగి విస్తీర్ణం ఏటా పెరుగుతోంది. ప్రాంతాలను బట్టి రాగిని తైదలు, చోడిగా వ్యవహరిస్తారు. రాగులు.. బియ్యానికి చక్కటి ప్రత్యామ్నాయ చిరుధాన్యం. ఒకప్పుడు రాగి సంగటి …

రాగి రకాలు – సాగు మెళకువలు Read More »

గురు శిష్యుల అనుబంధాన్ని తెలిపే కథలు

గరిపెల్లి అశోక్‍ బాల సాహిత్యంలో పరిచయం చేయనవసరంలేని పేరు. ఉభయ తెలుగు రాష్ట్రాల్లో ఎంతోమంది పిల్లలకు, ఉపాధ్యాయులకు ప్రోత్సాహం కల్పిస్తూ బాల సాహిత్యంలో పిల్లల రచనలు వికసించడానికి ప్రత్యక్షంగా, పరోక్షంగా కృషి చేస్తున్నారు గరిపెల్లి. వయస్సు రీత్యా ఉపాధ్యాయ వృత్తి నుండి విరమణ పొందినప్పటికీ, ఇప్పటికీ పిల్లలకోసం తన సమయాన్ని కేటాయిస్తూ, వివిధ సాహితీ కార్యశాలలు నిర్వహిస్తూ పిల్లల పట్ల తనకున్న అభిమానాన్ని చాటుకుంటున్నారు. అంతేకాక ఖాళీ సమయంలో తనకున్న విశేష అనుభవంతో పిల్లల కోసం మంచి …

గురు శిష్యుల అనుబంధాన్ని తెలిపే కథలు Read More »

నిర్మాణాత్మక అభివృద్ధికి నిజాయితీ, నిబద్ధత కలిగిన నిర్దిష్టమైన ప్రణాళికలు అవసరం

మానవ సమాజం మౌలికంగా ఒక్కటే అయినప్పటికీ భౌగోళిక, సామాజిక, రాజకీయ, ఆర్థిక, సాంస్క•తిక, ప్రాకృతిక వనరులలో విభిన్నతల వల్ల వైరుధ్యాలతో కూడిన, వైవిధ్యంతో కూడిన సంకలితగా ఉంటుంది. ఆ ప్రయోజనాలను తీర్చగలిగిన అభివృద్ధి విధానాల రూపకల్పన లోనూ ఈ విభిన్నత ప్రధాన పాత్ర పోషిస్తుంది. సాధ్య, అసాధ్యాలతో నిమిత్తం లేకుండా తాత్కాలిక, ఆకర్షిత వాగ్దానాలతో అధికారంలోకి వచ్చే వివిధ ప్రభుత్వాలు తమ తమ రీతుల్లో అమలుపరిచే ఆర్థిక విధానాలు, పథకాలు ప్రజల సమగ్ర, సమస్త ప్రయోజనాలు నెరవేర్చలేకపోతున్నాయి.దీనివల్ల …

నిర్మాణాత్మక అభివృద్ధికి నిజాయితీ, నిబద్ధత కలిగిన నిర్దిష్టమైన ప్రణాళికలు అవసరం Read More »

పాకాల యశోదారెడ్డి

స్వాతంత్య్రానంతర తెలంగాణ తొలితరం కథకుల్లో ప్రసిద్ధ కథకురాలు యశోధారెడ్డి. రేడియో ధారావాహిక కార్యక్రమం ద్వారా ‘‘మహాలక్ష్మి ముచ్చట్లు’’ అనే పేరుతో తెలంగాణ భాషను తెలుగు ప్రపంచానికి పరిచయం చేసిన తొలి రచయిత్రి యశోదా రెడ్డి.తెలంగాణ మూరుమూల గ్రామంలో జన్మించి హైద్రాబాదు నగరానికి వచ్చి, విద్యాభ్యాసం చేసి ఒక యూనివర్శిటీలో ప్రొఫెసర్‍ అవ్వడమనేది ఆనాడు చాలా అసాధారణమైనటువంటి విషయం. ఆమె 1929 ఆగస్టు 8వ తేదీన మహబూబ్‍నగర్‍ జిల్లాలోని మిదినేపల్లి గ్రామంలో జన్మించింది. అక్కడే ప్రాథమిక విద్యాభ్యాసం చేసింది. …

పాకాల యశోదారెడ్డి Read More »

ముల్కీ పుట్టుక చరిత్ర

ఉద్యోగం అనేది వ్యక్తులలో మానసికంగా భద్రతా భావాన్ని, ఆత్మవిశ్వాసాన్ని, ధైర్యాన్ని, సమాజంలో గుర్తింపును, స్థాయిని సమకూర్చి పెడ్తే అదే నిరుద్యోగం వ్యక్తులలో అభద్రతా భావాన్ని అధైర్యాన్ని, ఆత్మవిశ్వాసం లేకపోవడాన్ని కల్గిస్తుంది. అందుకే ఆధునిక సమాజంలో మనిషికి ఉద్యోగం అనేది క్రమంగా ఓ జీవనాధారంగా పరిణామం చెందింది. ఉద్యోగాల కోసం ప్రతి నిరుద్యోగి ప్రయత్నించడం సహజం. ఉద్యోగాలు లభించిన కుటుంబాలు ఆనందంగా సుఖశాంతులతో ఉంటే నిరుద్యోగుల కుటుంబాలు నిరాశ నిస్ప•హలతో అభద్రతా భావంతో కొట్టుమిట్టాడుతయి. ఉద్యోగం సగటు మనిషి …

ముల్కీ పుట్టుక చరిత్ర Read More »