వేడి తరంగాల నుండి వాయు కాలుష్యం వరకు, పర్యావరణ సంక్షోభాల మధ్య పిల్లలు పెరుగుతున్న ఆరోగ్య ప్రమాదాలను ఎదుర్కొంటున్నారు. UNICEF ప్రకారం, 820 మిలియన్ల మంది పిల్లలు హీట్వేవ్లకు ఎక్కువగా గురవుతున్నారు. ఇది హీట్ స్ట్రోక్, డీహైడ్రేషన్ మరియు లెర్నింగ్ కష్టాల సంభావ్యతను పెంచుతుంది. ప్రకృతి, పిల్లల ఆరోగ్యంపై విస్తృత శ్రేణి ప్రభావాలతో, వేడెక్కుతున్న గ్రహం యొక్క ఆరోగ్య ప్రభావాలను జీవవైవిధ్య నష్టం ఎలా వేగవంతం చేస్తుందో ప్రదర్శించడానికి ఇప్పటికే ఉన్న సాహిత్యాన్ని సంశ్లేషణ చేసింది.
1970 నుండి ప్రపంచవ్యాప్తంగా పర్యవేక్షించబడిన వన్యప్రాణుల జనాభా 69 శాతం తగ్గడంతో జీవవైవిధ్యం నాటకీయంగా క్షీణించింది. ఈ నష్టం క్లయిమేట్ డైనమిక్స్పై తీవ్ర ప్రభావాలను చూపుతుంది. ఇది పిల్లలను అసమానంగా ప్రభావితం చేస్తుంది. సూక్ష్మజీవుల వైవిధ్యాన్ని తగ్గించడం, హరిత ప్రదేశాలు తగ్గడం, హీట్వేవ్లు, వరదలు, వెక్టర్-బోర్న్ వ్యాధులు, వాయు కాలుష్యం వంటి వాటికి హాని కలిగించే అవకాశంతో సహా జీవవైవిధ్య నష్టం పిల్లల ఆరోగ్యంపై ప్రభావం చూపే బహుళ మార్గాలను గుర్తించింది.
సూక్ష్మజీవుల వైవిధ్యం – పర్యావరణ వ్యవస్థలలో బ్యాక్టీరియా మరియు శిలీంధ్రాలు వంటి వివిధ రకాల సూక్ష్మజీవులు – మునుపటి అధ్యయనాల ద్వారా రోగనిరోధక నియంత్రణతో ముడిపడి ఉన్నాయి. వైవిధ్యమైన సూక్ష్మజీవులకు గురికావడం వల్ల పిల్లల రోగనిరోధక వ్యవస్థలకు ప్రయోజనం చేకూరుతుంది. అలెర్జీలు మరియు ఇన్ఫ్లమేటరీ రుగ్మతల ప్రాబల్యాన్ని తగ్గిస్తుంది. అయినప్పటికీ, జీవవైవిధ్య నష్టం ఈ రక్షిత యంత్రాంగాన్ని బలహీనపరుస్తుంది.
పచ్చని ప్రదేశాలకు పర్యటన అనేది పిల్లలలో మెరుగైన మానసిక ఆరోగ్యం మరియు అభిజ్ఞా అభివృద్ధితో బలంగా ముడిపడి ఉంది. 296 అధ్యయనాల యొక్క క్రమబద్ధమైన సమీక్షలో ప్రకృతి సంపర్కం శ్రద్ధ, మానసిక స్థితి మరియు మానసిక ఆరోగ్యానికి ప్రయోజనం చేకూరుస్తుందని కనుగొంది. ముఖ్యంగా శ్రద్ధ-లోటు/హైపర్యాక్టివిటీ డిజార్డర్ మరియు ఆందోళన వంటి పరిస్థితులు ఉన్న పిల్లలలో. అంతేకాకుండా, ఆకుపచ్చ ప్రదేశాలకు సామీప్యత శ్వాసకోశ ఆరోగ్యాన్ని మెరుగుపరుస్తుంది. ఇది గురక మరియు బ్రోన్కైటిస్ను తగ్గిస్తుంది.
దీనికి విరుద్ధంగా, ఉద్యానవనాలు లేదా ఆకుపచ్చ ప్రదేశాలు లేకపోవడం వల్ల పిల్లలలో ఊబకాయం, శారీరక నిష్క్రియాత్మకత మరియు సరిపోని నిద్రతో ముడిపడి ఉంది.

శీతోష్ణస్థితి మార్పుల వల్ల తీవ్రతరం అయిన వేడిగాలులు మరియు వరదలు పిల్లలకు గణనీయమైన నష్టాలను కలిగిస్తాయి. UNICEF ప్రకారం, 820 మిలియన్ల మంది పిల్లలు హీట్వేవ్లకు ఎక్కువగా గురవుతారు. ఇది హీట్ స్ట్రోక్, డీహైడ్రేషన్ మరియు అభ్యాస ఇబ్బందుల సంభావ్యతను పెంచుతుంది. విపరీతమైన వేడి యొక్క ప్రభావాలు పుట్టకముందే ప్రారంభమవుతాయి. అధిక ముందస్తు జననాలు మరియు తక్కువ జనన బరువులు నివేదించబడ్డాయి.
వరదలు ఆరోగ్య ప్రమాదాలను మరింత తీవ్రతరం చేస్తాయి. 240 మిలియన్ పిల్లలు ప్రపంచవ్యాప్తంగా తీరప్రాంత వరదలకు గురవుతున్నారు.. విపరీత వాతావరణ సంఘటనలు నీటి ద్వారా వచ్చే వ్యాధులు, పోషకాహార లోపానికి గురికావడాన్ని కూడా పెంచుతాయి.
వేడెక్కుతున్న ప్రపంచం మలేరియా, డెంగ్యూ వంటి వెక్టర్ ద్వారా వ్యాపించే వ్యాధుల భౌగోళిక పరిధిని విస్తరించింది. 600 మిలియన్ పిల్లలు అధిక ప్రమాదంలో ఉన్నారు. పిల్లల్లో దీని రోగనిరోధక వ్యవస్థలు పెద్దల కంటే తక్కువ అభివృద్ధి చెందాయి. ముఖ్యంగా ఈ ఇన్ఫెక్షన్లకు గురవుతారు.
వాయు కాలుష్యం, జీవవైవిధ్య నష్టంతో దగ్గరి సంబంధం కలిగి ఉంది. ప్రపంచవ్యాప్తంగా 2 బిలియన్ల మంది పిల్లలను ప్రభావితం చేస్తుంది. ఇది ఉబ్బసం వంటి శ్వాసకోశ వ్యాధులకు దోహదం చేస్తుంది. ఐదేళ్లలోపు పిల్లల మరణానికి ప్రధాన కారణం. ప్రపంచ ఆరోగ్య సంస్థ (WHO) వాయు, నీటి కాలుష్యం కారణంగా ఏటా 1.5 మిలియన్ల పిల్లల మరణాలకు కారణమైంది.
వైద్యపరమైన ఆవిష్కరణలకు జీవవైవిధ్యం చాలా కీలకం. అనేక ఆధునిక ఔషధాలు సహజ వనరుల నుండి తీసుకోబడ్డాయి. ఉదాహరణకు క్వినైన్, మలేరియా చికిత్సకు దక్షిణ అమెరికా సింకోనా చెట్టు నుండి ఉద్భవించింది.
జీవవైవిధ్య నష్టం అటువంటి వనరుల లభ్యతను దెబ్బతీస్తుంది. మలేరియా వంటి వ్యాధులను ఎదుర్కోవడానికి ప్రయత్నాలను క్లిష్టతరం చేస్తుంది. ఇది 2023లో ప్రపంచవ్యాప్తంగా 597,000 మరణాలకు కారణమైంది. వీరిలో 76 శాతం మంది ఆఫ్రికాలో ఐదేళ్లలోపు పిల్లలలో ఉన్నారు.
జీవవైవిధ్య నష్టం, వాతావరణ మార్పు కేవలం పర్యావరణ సమస్యలే కాకుండా, పిల్లల హక్కుల సంక్షోభం కూడా అని ఈ వ్యాసంలో చెప్పబడింది. ఆగస్టు 2023లో, బాలల హక్కులపై ఐక్యరాజ్యసమితి కమిటీ పరిశుభ్రమైన, ఆరోగ్యకరమైన మరియు స్థిరమైన వాతావరణం కోసం పిల్లల హక్కును పునరుద్ఘాటించింది. వారి భవిష్యత్తును రక్షించడానికి తక్షణ చర్యను కోరింది.
మధుమితా పాల్
(డౌన్ టు ఎర్త్ సౌజన్యంతో)
అనువాదం: ఎ. శ్రీహరి