June

తెలంగాణ చరిత్ర ఆధిపత్య వ్యతిరేక పోరాటాల చరిత్ర. తెలంగాణకు మరోపేరు పోరాటాల పురిటి గడ్డ. ప్రపంచంలో జరిగిన, జరుగుతున్న ఉద్యమాలకు పాఠాలు చెప్పిన ప్రజా ఉద్యమాల చరిత్ర తెలంగాణా రాష్ట్ర సాధన చరిత్ర. నాగరికత అంటే ప్రకృతి వనరులను వినియోగించుకోగలిగిన సామర్థ్యం. సంస్క•తి అంటే ప్రజల జీవన విధానం. ప్రతి ప్రాంతానికీ తమదంటూ నాగరికత, సంస్క•తి వుంటాయి. ప్రకృతి వనరులను ఎంతబాగా వినియోగించుకోగలిగితే అంతగా నాగరికత అభివృద్ధి చెందుతుంది. ఆ నాగరికత ప్రజల జీవన విధానంలో పలు …

తెలంగాణ చరిత్ర ఆధిపత్య వ్యతిరేక పోరాటాల చరిత్ర Read More »

అంబేద్కర్‍ 125వ జయంత్సుత్యవాలు దేశ, విదేశాల్లో ఘనంగా జరుపుకొంటున్నాం. ఆయన రచనలన్నీ ఇప్పుడు వివిధ భాషల్లో ఉచితంగా అందరికీ అందుబాటులోకి వచ్చాయి. తెలుగు యూనివర్సిటీ ప్రచురించిన తెలుగు సంపుటాలు కూడా ఆన్‍లైన్‍లో అందుబాటులో ఉన్నాయి. అంబేద్కర్‍ని భిన్న పార్శ్వాల్లో దర్శించడానికి ఆయన రచనలు దారి చూపిస్తున్నాయి. అయితే అంబేద్కర్‍ కన్నా ముందే దేశవ్యాప్తంగా ‘ఆదిహిందువు’ల, నిమ్నజాతుల (హరిజన అనే పదాన్ని భాగ్యరెడ్డి వర్మ నిర్ద్వందంగా వ్యతిరేకించిండు) వారి నాయకుడిగా గుర్తింపు పొందినవాడు భాగ్యరెడ్డి వర్మ. కాశీనాథుని నాగేశ్వరరావు …

భాగ్యరెడ్డి వర్మ Read More »

‘నిక్కమయిన మంచి నీలమొక్కటి చాలు,తళుకు బెళుకు రాళ్ళు తట్టెడేలచదువ పద్యమరయ జాలదా యొక్కటివిశ్వదాభిరామ వినురవేమ’ఈ వేమన పద్యం తెలియని తెలుగు వారు ఉండరేమో. ఇక్కడ ప్రస్తావించిన నీలము ఒక మహారత్నంగా అందరికి పరిచయం. నవరత్నాలలో దీన్ని విశేషంగా పేర్కొన్నారు. శనితో అనుసంధానించబడటం వల్ల ఈ రత్నం కొంత భయాన్ని, అప్రతిష్ట కూడా మూటకట్టుకుంది. నీలమణి చరిత్రప్రారంభం నుండి మానవ నాగరికతకు సుపరిచితం. గరుడపురాణం ప్రకారం సంహరించబడిన బలి చక్రవర్తి శరీరభాగాలు భూమిపై పడి రత్నాలుగా మారాయి. అందులో …

నీలమొక్కటి చాలు Read More »

ఇందుర్తి. ఆ ఊరిపేరుతో చాలా ఊర్లున్నాయి. ప్రస్తుతం మనం మాట్లాడుకునే గ్రామం మాత్రం మర్రిగూడ మండలం, నల్లగొండ జిల్లాలో ఉంది. అటు మునుగోడు నుంచి ఇటు మాల్‍ నుంచి వెళ్లొచ్చు. ఆచార్య అండమ్మగారి ఆహ్వానంపై వాళ్లూరు కొరిటికల్‍ గ్రామంలోని లక్ష్మీనరసింహాలయాన్ని చూచి, ఆమె కారులోనే ఇందుర్తి వెళ్లాం. అక్కడున్న కొందరు మిత్రులు గ్రామంలోని చారిత్రక ఆనవాళ్లకు తీసుకెళ్లారు. కొంత కారు, కొంత మోటారు సైకిల్‍, మరికొంత కాలినడక. పల్లెటూరి పొలంగట్లు, చెరువుకట్ల వెంట తిరుగుతుంటే, చెట్లూ, గట్టుల …

ఒకప్పుడు ఒక వెలుగు వెలిగింది ఇప్పుడు నిట్ట నిలువుగా చీలింది! Read More »

బాల్యంలో మన లేత చిగురాకుల వంటి పెదాలపై తొలిసారి, ఓం ప్రథమంగ, ఒకానొక సువర్ణ ఘడియలో పలికిన, పాడినపాట ఏమైవుంటుంది? మిమ్మల్ని మీరు ఎపుడైనా ప్రశ్నించుకుని, ఆలోచించారా? ఆ పాటను మీరు పట్టుకున్నారా? మళ్లీ మీ పెదాలపై ఆ పాట నర్తనమాడిందా? ఇక అక్కడ నుండి జీవితాంతం పాటల పల్లకీలో ప్రయాణిస్తూనే ఉన్నాం కదా! పాటల లోకంలో ఊరేగుతునే ఉన్నాం కదా! మన ‘‘అమ్మలు’’ మనకు పాలు, పాట ఏక కాలంలోనే పరిచయం చేసారు. ఉగ్గుపాలతోనే పాట …

ఒక పాట వంద జ్ఞాపకాలు Read More »

తన మూలాలను మరిచిపోయిన యుగంలో మనుషులు ఉన్నారు. అంతే కాదు తమ మనుగడకు అవసరమైన నీరు ఇతర వనరులు మానవాళి గుడ్డితనం, పట్టనితనం వల్ల బాధితమయ్యాయి అని పేర్కొంది. రాచెల్‍ కార్సన్‍ తన సైలెంట్‍ స్ప్రింగ్‍ అనే గ్రంథంలో. ఇటీవలనే మహానగరాలకు సంభవించిన జలవిపత్తు గురించి ఆందోళన పడ్డాం. ముఖ్యంగా బెంగుళూరు లాంటి నగరం ఎదుర్కొన్న తాగునీటి సంక్షోభం గురించి తెలుసుకున్నాం. పర్యావరణానికి సంబంధించిన ప్రతి సమస్య, సంక్షోభం మనది కాదులే, మనకు రాదులే అనే ఉదాసీన …

ఆంత్రపోసీన్‍ యుగంలో వ్యవహార జ్ఞానం Read More »

మానవాళి యొక్క నేటి అత్యున్నత ప్రగతి ప్రస్థానం వెనుక సముద్రాలు వెలకట్టలేని పాత్ర పోషిస్తున్నాయి. మొత్తం మావన జనాభాలో మూడింట ఒక వంతు (సుమారు 2.4 బిలియన్ల జనాభా) సముద్ర తీరాలకు 100 కి.మీ.ల లోపే నివసిస్తున్నారు. సముద్రాల ద్వారా సృష్టించబడే వార్షిక సంపద విలువ 2.5 ట్రిలియన్‍ డాలర్లు. ఇది ప్రపంచంలో 7వ అతిపెద్ద ఆర్థిక వ్యవస్థకు సమానం. ప్రపంచ ప్రజలకు కావలసిన పోషకాహారం, ఔషధాలు, ఖనిజాలు, సాంప్రదాయేతర ఇంధన వనరులను కూడా సముద్రాలు సమకూరుస్తున్నాయి. …

సాగర అన్వేషణకు సరికొత్తగా…!! ఏ సముద్రయాన్‍ Read More »

ఎంతో ఆసక్తిగా ఎదురుచూస్తున్న గ్రూప్‍ 1 పరీక్షలను టీఎస్‍పీఎస్‍సీ ద్వారా జూన్‍ నెలలో నిర్వహించనున్నారు. ఈ పరీక్ష రిక్రూట్‍మెంట్‍ ఇంతకు ముందు వివాదానికి గురై, హైకోర్టు ఆదేశాల మేరకు రద్దు అయిన విషయం పాఠకులకు తెలిసిందే. గతంలో కూడా ఉమ్మడి రాష్ట్ర సర్వీస్‍ కమిషన్‍లో కూడా ఇటువంటి సంఘటనలు జరిగాయి. దీంతో వాటి కూర్పు, పనితీరుపై అనేక ప్రశ్నలు తలెత్తుతున్నాయి. ఈ అంశం మన సమాజానికి సామాజిక మూలధనాన్ని ఏర్పరిచే యువత ఆశలు, ఆకాంక్షలకు సంబంధించింది. కాబట్టి …

సర్వీస్‍ కమిషన్లు – తప్పిదాలు Read More »

తమిళనాడు రాష్ట్రంలో కేందప్రభుత్వం జియోలాజికల్‍ మాన్యుమెంట్స్గా గుర్తించిన స్థలాలు నాలుగు (4).1) చార్నోకైట్‍ శిల, సేంట్‍ థామస్‍మౌంట్‍ వద్ద, చెన్నైలో.2) సాత్తనూర్‍ ఫాసిల్‍వుడ్‍ పార్క్ – పెరంబలూర్‍ జిల్లా3) తిరువక్కరై ఫాసిల్‍వుడ్‍ పార్క్ – విల్లుపురం జిల్లా4) కరై బ్యాడ్‍ ల్యాంన్డస్, పెరంబలూర్‍ జిల్లాఈ జియో హెరిటేజ్‍ స్థలాలు పూర్తి వివరణ క్రింద ఇవ్వబడినది. చార్నోకైట్‍శిల, సేంట్‍ తామస్‍ మౌంట్‍, చెన్నైలోఈ చార్నోకైట్‍ శిల చెన్నైలోని సేంట్‍ థామస్‍ మౌంట్‍ వద్ద వున్నది. ఈ శిలకు చార్నోకైట్‍ …

తమిళనాడు రాష్ట్రంలోని జియో హెరిటేజ్‍ స్థలాలు Read More »

రాష్ట్రం: ఉత్తర ప్రదేశ్‍, భారతదేశంప్రకటన తేదీ: 1983వర్గం: సాంస్క•తికం (స్మారక చిహ్నం) అత్యుత్తమ సార్వత్రిక విలువతాజ్‍ మహల్‍ను మొఘల్‍ చక్రవర్తి షాజహాన్‍ తన భార్య ముంతాజ్‍ మహల్‍ జ్ఞాపకార్థం నిర్మించాడు. దీని నిర్మాణం 1632లో ప్రారంభమై 1648లో ముగిసింది. మసీదు, గెస్ట్ హౌస్‍, ప్రధాన దక్షిణ ద్వారం, బయటి ప్రాంగణం, దాని క్లోయిస్టర్‍లు తదనంతర కాలంలో జోడించబడ్డాయి. తాజ్‍ మహల్‍ విశిష్టతను చాటిచెప్పే నిర్మాణ వినూత్నతలలో తోటల ఉద్యాన ప్రణాళిక, సమాధుల కచ్చితమైన రేఖాగణిత సమరూపత, రాతి …

యమునా నది కేంద్రబిందువుగా తాజ్‍ మహల్‍ అందాలు 1983లో UNESCO చే గుర్తింపు Read More »