July

జానపద ఇంద్రజాల కళారూపాలు

జానపద కళారూపాల్లో ఇంద్రజాల కళారూపాలకు ఒక ప్రత్యేకమైన స్థానం ఉంది. ఎందుకంటే ఇంద్రజాల కళారూపాలు ప్రేక్షకులను ఎక్కువగా ఆకర్షించటమే కాకుండా ఇతర కళారూపాల కంటే ప్రేక్షకునికి ఆనందాన్ని, ఆశ్చర్యాన్ని కలిగించి సంభ్రమాశ్చర్యంలో ముంచుతాయి. అందుకే ఇంద్రజాల కళారూపాలకు ఆదరణ ఎక్కువగా ఉంది. ఇంద్రజాలం అంటే ‘‘మాయ’’ అని, మంత్రౌషధాదుల చేత ఒక విధమైన పదార్థాన్ని మరొక విధంగా చూపే విద్య అని, నిఘంటువులు అర్ధాలు చెపుతున్నాయి.ఇంద్రజాలకుడు అంటే కనికట్టు వాడు, ఇంద్రజాలం చేయువాడు అనే అర్థాలు కన్పిస్తాయి. …

జానపద ఇంద్రజాల కళారూపాలు Read More »

ప్లాస్టిక్‍ వద్దు.. పేపర్‍ బ్యాగే ముద్దుజూలై 12న ‘పేపర్‍ బ్యాగ్‍ డే’

అణుయుద్ధాలు, కరోనా వైరస్‍ల కంటే ప్రమాదకరంగా చాప కింద నీరులా ప్రపంచాన్ని చుట్టేస్తోన్న మరో ప్రమాదకారి ప్లాస్టిక్‍. ప్రస్తుతం ప్రతీ రోజు భూమిపై పోగవుతున్న ప్లాస్టిక్‍ను కంట్రోల్‍ చేయకపోతే 2050 నాటికి సముద్రంలో ఉన్న చేపల బరువు కంటే ఎక్కువ ప్లాస్టిక్‍ చెత్త అక్కడ పోగు పడిపోతుందని అంతర్జాతీయ నివేదికలు తేల్చి చెబుతున్నాయి.పర్యావరణ పరిస్థితులకు అనుగుణంగా ప్లాస్టిక్‍ను నిషేదించేందుకు అందరూ ముందుకు వచ్చేలా.. ప్రభుత్వం చర్యలు తీసుకుంటుంది. దీనిలో భాగంగానే వాటిపై మరింత అవగాహన కల్పించడానికి.. ప్రపంచవ్యాప్తంగా …

ప్లాస్టిక్‍ వద్దు.. పేపర్‍ బ్యాగే ముద్దుజూలై 12న ‘పేపర్‍ బ్యాగ్‍ డే’ Read More »

సింగరేణి ఆధ్వర్యంలోతెలంగాణ ఆవిర్భావ దినోత్సవ వేడుకలు

కొత్తగూడెంలోని ప్రకాశం స్టేడియం నందు సింగరేణి ఆధ్వర్యంలో తెలంగాణ ఆవిర్భావ దినోత్సవ వేడుకలు ఘనంగా నిర్వహించడం జరిగినది. ఈ కార్యక్రమానికి సింగరేణి ఛైర్మన్‍ & మేనేజింగ్‍ డైరక్టర్‍ ఎన్‍.బలరామ్‍, ఐఆర్‍ఎస్‍ గారు ముఖ్య అతిధిగా విచ్చేశారు. ఎస్‍•పిసి సిబ్బంది, స్కౌట్స్ కలర్‍ పార్టీ ముఖ్య అతిథిని వేదిక వద్దకు తీసుకొని రాగా, ముఖ్య అతిథి శ్రీ ఎన్‍.బలరామ్‍, ఐఆర్‍ఎస్‍ గారు జాతీయ పతాకాన్ని ఆవిష్కరించి జాతీయ గీతాన్ని మరియు తెలంగాణా గీతాన్ని ఆలపించారు. అంతకు ముందు సింగరేణి …

సింగరేణి ఆధ్వర్యంలోతెలంగాణ ఆవిర్భావ దినోత్సవ వేడుకలు Read More »

మట్టి మనుషులను మరువొద్దు!

మాది తెలంగాణలోని నాగర్‍ కర్నూల్‍ జిల్లా. ‘డయల్‍ యువర్‍ విల్లెజ్‍’ టూర్‍ లో భాగంగా అమెరికా నుండి వెళ్లి మా స్వంత గ్రామం సందర్శించడం జరిగింది. మా అమ్మా, నాన్నలు ఇద్దరు ఈ లోకంలో లేరు, ఊర్లో మా ఇల్లు కూడా కూలి పోయింది. మాత•భూమి మట్టిపై మమకారంతో ఉరికెళ్ళిన, మా ఊళ్ళో వాళ్ళను , మిత్రులను కలవాలనుకున్న మాట్లాడలనుకున్న. ఊర్లో కొంత మంది పిల్లలు, పెద్దలతో మాట్లాడిన. పిల్లలు నన్నెప్పుడు చూడలేదు, పరిచయం లేదు. మీరు …

మట్టి మనుషులను మరువొద్దు! Read More »

సేంద్రియానికి మద్దతు భావితరాలకు భవిష్యత్తు

ఈ మధ్యకాలంలో సేంద్రియ సాగు, ప్రకృతి వ్యవసాయం, ఆర్గానిక్‍ ప్రొడక్టస్ అనే మాటలు వింటున్నాం. నిజానికి ఇవి ఇప్పటి తరానికి కొత్త మాటలు కావచ్చు. కానీ ఇవన్నీ మన పాత తరానికి సుపరిచితాలే. మంచి యాజమాన్య పద్ధతులు పాటిస్తూ, ఎలాంటి రసాయన ఎరువులు, జన్యు మార్పిడి విత్తనాలు వాడకుండా, సహజ వనరుల నుండి పోషకాలను, సేంద్రియ ఎరువులను ఉపయోగించి పంటలు సాగు చేయడాన్ని సేంద్రీయ వ్యవసాయం అంటారు. పురుగులు, తెగుళ్లు తట్టుకొనే మంచి విత్తనాన్ని ఎన్నుకొని, దుక్కి …

సేంద్రియానికి మద్దతు భావితరాలకు భవిష్యత్తు Read More »

కేరళ రైతు శాస్త్రవేత్తఅద్భుత ఆవిష్కారం ‘విత్తన బిళ్లలు’

కేరళలోని వయనాడ్‍ జిల్లా అంబలవాయల్‍కు చెందిన అజి థామస్‍ (AjiThomas) కూరగాయలు, అరటి, రబ్బరుతో పాటు వరిని పండిస్తారు. రైతులు తగిన ఆదాయం లేక వరి సాగు మానుకుంటున్నారు. ఈ పూర్వరంగంలో బయో స్లర్రీతో వరి విత్తనాల ‘పెల్లెటైజేషన్‍’ (pelleting technique) పద్ధతిని ఆయన అభివృద్ధి చేశారు. విత్తనం చుట్లూ మట్టిని లేపనం చేస్తే వాటిని విత్తన గుళికలు అనొచ్చు. ఇది అలా కాదు. నాలుగు పలకలుగా ఉండే పేడ తదితర పోషకాలతో కూడిన బిళ్లలో వరి …

కేరళ రైతు శాస్త్రవేత్తఅద్భుత ఆవిష్కారం ‘విత్తన బిళ్లలు’ Read More »

పూటకూళ్ళవ్వ

(గత సంచిక తరువాయి)(జరిగిన కథ: ఎక్స్కర్షన్‍ కోసం వచ్చిన స్కూల్‍ పిల్లలంతా విడిదిలో అవ్వ చెప్పినా వినకుండా అశుభ్రం చేస్తుంటే… వారికి స్వచ్ఛత గురించి అవగాహన కలిగించటానికి హోమ్‍ థియేటర్‍ ఓపెన్‍ చేయాలనుకుంటుంది అవ్వ.)‘‘పిల్లలూ.. ఈ రోజు మీరు టిఫిన్‍ తిన్నాక.. బయటకు వెళ్లక ముందు మీకు మంచి సినిమాలు చూపించనా’’ పిల్లల వైపు చూస్తూ అడిగింది అవ్వ.పిల్లలు సంతోషంగా ‘‘చూస్తామని’’.. తలలూపారు.‘‘పూటకూళ్ళవ్వ విడిది’’లో ఒక పక్కన హోమ్‍ థియేటర్‍ ఉన్న సంగతి ఎవరికీ తెలియదు. దానికే …

పూటకూళ్ళవ్వ Read More »

పిల్లల బాధ్యత మనందరిదీ…

సెలవులు ముగిసాయి. బడులు తెరిచారు. పిల్లలతో బడులన్నీ కళకళ లాడుతున్నాయి. ఈ కళకళల వెనుక ఎన్నో నీలి నీడలు దాగున్నాయి. ఈ కళకళలకు దూరంగా ఎంతమంది పిల్లలున్నారు? నిరుడు బడికి వచ్చిన పిల్లలందరూ ఈ ఏడుకూడా వచ్చారా? బడిలో కొత్తగా చేరాల్సిన పిల్లల్లో చాలామంది ఎందుకు రాలేకపోతున్నారు? అందరికీ సమానంగా అందవలసిన విద్య ఎందుకు అందడం లేదు? పిల్లలంతా ఒక్కటేనా? కాదు… కాదు అని వాస్తవాలు చెబుతున్నాయి. దీనికి కారణాలు, పరిష్కారాల గురించి ఆలోచించడం సమాజపు బాధ్యత. …

పిల్లల బాధ్యత మనందరిదీ… Read More »

సి. నారాయణరెడ్డి

అక్షరాస్యత కాదు విద్యాగంధం సైతం అంతంత మాత్రంగా వున్న తెలంగాణ జనపదంలో పుట్టి జానపదుల మాట, ఆట, పాటల బడిలో పెరిగి ఇంతింతై విరాణ్మూర్తిగా ఎదిగి జ్ఞానపీఠాన్ని అధిరోహించినవాడు డా. సి. నారాయణరెడ్డి. ఆయన జీవనగాథ స్ఫూర్తిదాయకమైంది. ఆయన డిచి వచ్చినదారి కవితాకర్పూర కళికలమయమైంది. 1931 జులై 29న కరీంనగర్‍ జిల్లా సిరిసిల్లా తాలూకా హనుమాజీ పేటలో నారాయణరెడ్డి జన్మించారు. తల్లిదండ్రులు బుచ్చమ్మ, సింగిరెడ్డి మల్లారెడ్డి.ఖాన్గీబడిలో అక్షరాలు దిద్దుకొని, సిరిసిల్లలో మాధ్యమిక విద్య, కరీంనగర్‍లో ఉన్నత పాఠశాల …

సి. నారాయణరెడ్డి Read More »

మణి‘ప్రవాళ’శైలి

పగడాల దీవులు, రెక్కలగుర్రాలు మొదలయినవాటి గురించి జానపద కథలలో వింటుంటాం. అందమయిన వాటినీ పగడాలలా ఉన్నాయని అంటుంటాము. ఇవి ఇంతగా జనాదరణ పొందటానికి వీటి సులభ లభ్యత, అందుబాటు ధరతో పాటు భారతదేశానికి పెద్ద తీరప్రాంతం ఉండటం కూడా ఒక కారణం కావచ్చు. తెలుగు ఆడపడుచులకు మంగళసూత్రంలో భాగమై, నవరత్నాలలో ఒకటిగా, అంగారకగ్రహానికి ప్రతీకగా మనకు సుపరిచితమైన ఈ పగడాలు ఖనిజప్రపంచంలోనివి కావు, ముత్యాలలాగే ఇవికూడా జీవసంబంధ పదార్ధాలు. సిలెంట్రాట వర్గానికి చెందిన సముద్రజీవులు, కొన్ని సముహలుగాను, …

మణి‘ప్రవాళ’శైలి Read More »