ప్రపంచ నీటి దినోత్సవం ఐరాస జరిపే వార్షిక దినోత్సవం. దీన్ని ఏటా మార్చి 22న జరుపుతారు. ఇది మంచినీటి ప్రాముఖ్యతను తెలియజేస్తుంది. మంచినీటి వనరుల స్థిరమైన నిర్వహణ గురించి చెప్పేందుకు ఈ రోజును ఉపయోగిస్తారు. 1992 బ్రెజిల్‍ లోని రియో డి జనీరోలో పర్యావరణం, అభివ•ద్ధిపై ఐక్యరాజ్యసమితి ఏర్పాటు చేసిన సమావేశం (UNESCO) ఎజెండా 21లో ఈ దినోత్సవాన్ని మొదట ప్రతిపాదించారు. తొలి ప్రపంచ నీటి దినోత్సవం 1993లో జరిగింది.
సామాజిక ఆర్థిక వ•ద్ధి ఎక్కువగా నీటిపైనే ఆధారపడి ఉంటుంది. త్రాగునీరు మానవ ఆరోగ్యానికి, శ్రేయస్సుకు చాలా అవసరం, పోషకాహారం, గాలి, మానవ జాతికి ప్రాథమిక జీవనోపాధిని అందిస్తుంది, ఇవి లేకుండా మనిషి జీవించడం అసాధ్యం. మంచినీటి విషయానికి వస్తే, గ్రహం మొత్తం వైశాల్యంలో కొద్ది భాగం మాత్రమే మానవ ఉపయోగానికి అనుకూలంగా ఉంటుంది.
అత్యంత విలువైన వనరులలో నీరు ఒకటి. ప్రతిరోజూ, ప్రజలు తాగడానికి, వ్యవసాయం, పరిశ్రమలు, వినోదం, పరిశుభ్రత, పారిశుధ్యం, ఆరోగ్య సంరక్షణ కోసం నీటిని ఉపయోగిస్తారు. నీటి వనరులు అమూల్యమైనవి, పరిమితమైనవి. అధిక ఉష్ణోగ్రతలు, వాతావరణ మార్పిడులు, ఇతర సహజ, మానవ నిర్మిత ఒత్తిళ్లు మన నీటి పరిమాణం, నాణ్యతను ప్రభావితం చేస్తాయి.
సురక్షితమైన నీరు, తగినంత పారిశుధ్యం, పరిశుభ్రత వనరులకు ప్రపంచములో వచ్చే వివిధరకాల అంటువ్యాదుల నుండి కాపాడు కోవడం వల్ల ప్రజలలో అనారోగ్యం, మరణాన్ని తగ్గిస్తుంది. మెరుగైన ఆరోగ్యం, పేదరిక తగ్గింపు, సామాజిక-ఆర్థిక అభివ•ద్ధికి దారితీస్తుంది. కోవిడ్‍-19 మహమ్మారి సురక్షితమైన నీటికి సార్వత్రిక ప్రాప్యత తక్షణ అవసరాన్ని ప్రపంచ ప్రజలకు మరింత తెలిపింది. ప్రపంచవ్యాప్తంగా, 2.2 బిలియన్ల మందికి సురక్షితమైన తాగునీరు లేదు. 3.6 బిలియన్ల మందికి సురక్షితమైన పారిశుద్ధ్య సేవలు లేవు. 2.3 బిలియన్ల మందికి సబ్బు నీటితో చేతులు కడుక్కునే సదుపాయం అందుబాటులో లేదు.
టైఫాయిడ్‍ జ్వరం, కలరా వంటి అనేక డయేరియా వ్యాధులు రావడానికి కలుషిత నీటి పారిశుధ్యం ద్వారా వ్యాపిస్తాయి. యునైటెడ్‍ స్టేట్స్లో తక్కువగా ఉన్నప్పటికీ, టైఫాయిడ్‍, కలరా వ్యాప్తి ఇతర దేశాలలో సంభవిస్తూనే ఉంది. ఈ వ్యాధులు కలిసి లక్షలాది మందిని అనారోగ్యానికి గురి చేయటం, ఫలితంగా ప్రతి సంవత్సరం 257,400 మంది మరణిస్తున్నారని అంచనా.
అతిసార వ్యాధులను నివారించడానికి నీటి వనరులను రక్షించడం, మానవ వ్యర్థాల నీరు, పర్యావరణం నుండి దూరంగా ఉంచడానికి నూతన వ్యవస్థలను అభివ•ద్ధి చేయడం, నిర్వహించడం అత్యవసరం. క్రమం తప్పకుండా చేతులు కడుక్కోవడం, సూక్ష్మక్రిములు వ్యాప్తి చెందకుండా నిరోధించడానికి ముఖ్యమైన చర్యలలో ఒకటి. అనేక ఇతర డయేరియా వ్యాధులకు ముఖ్యమైన చికిత్స అయిన నోటి రీహైడ్రేషన్‍ థెరపీలో సురక్షితమైన నీరు కూడా ఒక ముఖ్యమైన భాగం.
ఇజ్రాయెల్‍ నమూనా
నీటి ఎద్దడి సమస్యను పరిష్కరించే దేశాలు ప్రపంచవ్యాప్తంగా చాలా లేవు. అయితే 70 ఏళ్ల క్రితం పుట్టిన ఇజ్రాయెల్‍ 60 శాతం ఎడారితో ఏర్పడి నీటి వనరుల కొరతతో సతమత మవుతోంది. ఒకప్పుడు సొంత నీటి అవసరాలను తీర్చుకోవడం కష్టంగా ఉన్న ఈ దేశం ఇప్పుడు నీటి నిర్వహణలో విజయవంతమైన ఇజ్రాయెల్‍ని సాధించింది. ఇజ్రాయెల్‍ లో దాదాపు 80 శాతం మురుగునీటిని రీసైకిల్‍ చేసి పునర్వినియోగం చేస్తున్నారు. ఇజ్రాయిల్‍ 60 శాతం ఎడారిగా ఉన్న ప్పటికీ, శాశ్వత నీటి వనరులు లేనప్పటికీ, ఆ దేశం నీటి సంక్షోభాన్ని అధిగమించింది, 150కి పైగా దేశాలు ఇప్పుడు నీటి నిర్వహణ రంగాలలో ఇజ్రాయిల్‍ ను ఒక నమూనాగా చేసుకొని వారి దేశాలలో నీటి సమస్యనుంచి శాశ్వత విముక్తికి ప్రణాళికలను చేసుకుంటున్నాయి.
భారతదేశం
భారత ప్రభుత్వం ఆధ్వర్యంలోని జల్‍ శక్తి మంత్రిత్వ శాఖ 2019లో జల్‍ శక్తి అభియాన్‍ ప్రారంభించింది. క్షేత్రస్థాయిలో నీటి సంరక్షణను ప్రోత్సహించడానికి ప్రజల భాగస్వామ్యాన్ని ప్రోత్సహించడానికి,
ఉద్దేశించింది. దీనిని 2019 జూలై 1 నుంచి 2019 సెప్టెంబరు 30 వరకు, 2019 అక్టోబరు 1 నుంచి 2019 నవంబరు 30 వరకు రెండు దశల్లో ఈ ప్రాజెక్టును ప్రారంభించారు. నీటి సంరక్షణ, వర్షపునీటి సంరక్షణ నిర్మాణాల నిర్మాణం, నిర్వహణ, వివిధ సంప్రదాయ జలవనరుల చెరువుల పునరుద్ధరణ, బోరుబావుల పునర్వినియోగం, రీచార్జి, వాటర్‍ షెడ్‍ అభివ•ద్ధి, ముమ్మర అడవుల పెంపకంపై ప్రభుత్వం ద•ష్టి పెట్టింది.
భారతదేశంలో నీటి సంరక్షణ పద్ధతులను అవలంబించకపోతే, రాబోయే కొన్నేళ్లలో బెంగళూరు, ఢిల్లీ, హైదరాబాద్‍ సహా మరో 20 నగరాల్లో భూగర్భ జలాలు అడుగంటిపోతాయని నీతి ఆయోగ్‍ నివేదిక తెలిపింది. ఈ విపత్కర పరిస్థితిని నివారించడానికి ఏకైక పరిష్కారం నీటి సంరక్షణ ఉన్న అన్ని పద్ధతులను అవలంభించడం. గ•హముల నుంచి అడవుల వరకు నీటి సంరక్షణ చేయడానికి ప్రతి ఒక్కరు వ్యక్తిగత స్థాయిలో కృషి చేయాలి.
- దక్కన్‍న్యూస్‍
ఎ : 9030 6262 88