ప్రపంచ వారసత్వ ప్రదేశంగా యునెస్కోచే 2005లో గుర్తించబడిన ఈ పర్వత (మౌంటైన్‍) రైల్వేలల్లో మూడు ప్రాంతాల రైల్వేలు ఉన్నాయి. మూడు రైల్వేలు సమిష్టిగా యునెస్కోచే ప్రపంచ వారసత్వ ప్రదేశంగా గుర్తించబడ్డాయి. ప్రత్యేకంగా పర్వతాల గుండా ఈ హెరిటేజ్‍ మార్గాలు ప్రసిద్ధి చెందాయి. ఈ ప్రయాణంలో స్వచ్ఛమైన కాలుష్యం లేని తాజా గాలిని పీల్చుకోవచ్చు.
భారతదేశంలోని పర్వత రైల్వేలు దేశంలోని ఇతర ప్రాంతాలతో ఎత్తైన ప్రాంతాలను అనుసంధానించడంలో ఉపయోగించే ఆవిష్కరణలకు అత్యుత్తమ ఉదాహరణ. ఇది మూడు రైల్వేలను కలిగి ఉంది. డార్జిలింగ్‍ హిమాలయన్‍ రైల్వే, నీలగిరి మౌంటైన్‍ రైల్వే మరియు కల్కా సిమ్లా రైల్వే. డార్జిలింగ్‍ హిమాలయన్‍ రైల్వే పశ్చిమ బెంగాల్‍లో ఉంది. కల్కా సిమ్లా రైల్వే పాక్షికంగా హర్యానాలో మరియు కొంత భాగం హిమాచల్‍ ప్రదేశ్‍లో ఉండగా నీలగిరి మౌంటైన్‍ రైల్వే తమిళనాడులో ఉంది.
డార్జిలింగ్‍ హిమాలయన్‍ రైల్వే 5.34 హెక్టార్ల విస్తీర్ణంలో పశ్చిమ బెంగాల్‍ (ఈశాన్య భారతదేశం)లో హిమాలయాల దిగువ భాగంలో ఉంది. నీలగిరి మౌంటైన్‍ రైల్వే 4.59 హెక్టార్ల విస్తీర్ణంలో తమిళనాడులోని నీలగిరి కొండలలో (దక్షిణ భారతదేశం) కలిగి ఉంది. కల్కా సిమ్లా రైల్వే 79.06 హెక్టార్ల విస్తీర్ణంలో హిమాచల్‍ ప్రదేశ్‍ (వాయువ్య భారతదేశం) హిమాలయ పర్వత ప్రాంతాలలో ఉంది. మూడు రైల్వేలు ఇప్పటికీ పూర్తిగా పనిచేస్తున్నాయి.
డార్జిలింగ్‍ హిమాలయన్‍ రైల్వేలో 88.48 కిలోమీటర్ల 2 అడుగుల (0.610 మీటర్లు) గేజ్‍ ట్రాక్‍ ఉంది. ఇది న్యూ జల్‍పైగురిని డార్జిలింగ్‍తో కలుపుతుంది. ఇది ఘూమ్‍ గుండా 2,258 మీటర్ల ఎత్తులో వెళుతుంది. వినూత్న డిజైన్‍లో ఆరు జిగ్‍జాగ్‍ రివర్స్లు 1:31 రూలింగ్‍ గ్రేడియంట్‍తో మూడు లూప్‍లు ఉన్నాయి. నిటారుగా ఉన్న గ్రేడియంట్‍ను చర్చించడానికి ప్రత్యేకమైన రాక్‍, పినియన్‍ ట్రాక్షన్‍ అమరికను ఉపయోగిస్తుంది. కల్కా సిమ్లా రైల్వే, 96.6 కిలోమీటర్ల పొడవు, సింగిల్‍ ట్రాక్‍ వర్కింగ్‍ రైలు లింక్‍ 19వ శతాబ్దం మధ్య కాలంలో సిమ్లా పర్వతాల జనాభాను దూరం చేయడానికి సాంకేతిక మరియు భౌతిక ప్రయత్నాలకు చిహ్నంగా ఉంది. ప్రపంచంలోనే అత్యంత ఎత్తైన మల్టీ-ఆర్క్ గ్యాలరీ వంతెన ప్రపంచంలోనే అతి పొడవైన సొరంగం (నిర్మాణ సమయంలో) ఈ కలను సాకారం చేయడానికి ఉపయోగించిన అద్భుతమైన ఇంజనీరింగ్‍ నైపుణ్యాలకు నిదర్శనం.
ఈ రైల్వేలు కష్టతరమైన భూభాగాల ద్వారా నిర్మించిన వినూత్న రవాణా వ్యవస్థలకు అత్యుత్తమ ఉదాహరణలు. ఇవి ఆయా ప్రాంతాల సామాజిక మరియు ఆర్థిక అభివృద్ధిపై గొప్ప ప్రభావాన్ని చూపాయి. భారతదేశంలోని మౌంటైన్‍ రైల్వేలు రైల్వేలకు అత్యుత్తమ ఉదాహరణలు. 1881 మరియు 1908 మధ్య ప్రారంభింపబడిన గొప్ప అందంతో కూడిన ప్రకృతి వాతావరణంలో పర్వత భూభాగంలో ప్రభావవంతమైన రైలు మార్గం. 19వ శతాబ్దపు చివరి మరియు 20వ శతాబ్దపు ప్రారంభంలో ఇంజనీరింగ్‍ సంస్థ యొక్క సజీవ ఉదాహరణలుగా అవి ఇప్పటికీ పూర్తిగా పనిచేస్తున్నాయి.
బహుళ సాంస్కృతిక ప్రాంతం యొక్క సామాజిక, ఆర్థిక అభివృద్ధిపై వినూత్న రవాణా వ్యవస్థల ప్రభావానికి ఇది ఒక నమూనాగా ఉపయోగపడుతుంది. భారతదేశంలోని మౌంటైన్‍ రైల్వేలు దాని నిర్మాణ కాలంలోని వలసరాజ్యాల నేపథ్యంలో ఒక ముఖ్యమైన సాంస్కృతిక, సాంకేతిక బదిలీని ప్రదర్శిస్తాయి. ప్రత్యేకించి టెర్మినస్‍ స్టేషన్‍, సిమ్లా యొక్క ప్రముఖ రాజకీయ పనితీరు శాశ్వతమైన మానవ నివాసాన్ని ప్రారంభించింది. ఇది ఇప్పటికీ ప్రధాన వెక్టర్‍గా ఉంది.
19వ శతాబ్దంలో రైల్వేల అభివృద్ధి ప్రపంచంలోని అనేక ప్రాంతాలలో సామాజిక, ఆర్థిక పరిణామాలపై తీవ్ర ప్రభావం చూపింది. భారతదేశంలోని మౌంటైన్‍ రైల్వేలు సాంకేతిక సమూహానికి అత్యుత్తమ ఉదాహరణలు. ఎత్తైన పర్వత ప్రాంతాలలో అభివృద్ధి యొక్క వివిధ దశలను సూచిస్తాయి. భారతీయ పర్వతాల మైదానాలు, పీఠభూములకు కనెక్ట్ ఎలా అందించబడిందనేదానికి భారతదేశంలోని మౌంటైన్‍ రైల్వేలు అత్యుత్తమ ఉదాహరణలు. ఈ కాలంలోని మానవ సమాజాలు పర్వత జనాభాకు సాంకేతిక మరియు భౌతిక ప్రయత్నాలకు చిహ్నంగా ఉన్నాయి. అవి బాగా నిర్వహించ బడుతున్నాయి. ఇవి పూర్తిగా పనిచేసే జీవన మార్గాలు. అవి ఒక స్ఫూర్తితో మరియు వాటి ప్రారంభంలో ఉన్న ప్రయోజనాల కోసం ఉపయోగించబడతాయి.
స్టేషన్‍లతో సహా మూడు రైల్వేల మొత్తం పొడవు ఆస్తి సరిహద్దుల్లో చేర్చబడింది. నిర్మాణ సమగ్రత నిర్వహించబడింది. లైన్ల యొక్క సాధారణ అవస్థాపన ఈ రేఖల లక్షణాలకు వాస్తవానికి దగ్గరగా ఉంది. లైన్లు క్రమపద్ధతిలో మరమ్మత్తులు నిర్వహించబడుతున్నప్పటికీ క్రియాత్మక సమగ్రత భద్రపరచబడింది. మొదటి నుండి లైన్లు పెద్ద స్థాయి మరియు శాశ్వత రవాణా కోసం ఉపయోగించబడ్డాయి. ఈ రోజు వరకు ట్రాఫిక్‍ సక్రమంగా, నిరంతరంగా ఉంది. ముఖ్యంగా ప్రయాణికులు మరియు పర్యాటకులకు. మౌలిక సదుపాయాలు, సాంకేతిక కార్యకలాపాలు, సామాజిక వినియోగానికి సంబంధించి ఆస్తి సాధారణంగా మంచి స్థితిలో ఉంది. ఇది దాని విలువలను తగినంతగా వ్యక్తీకరించడానికి వీలు కల్పిస్తుంది. ప్రధాన ముప్పులు వాతావరణం మరియు భౌగోళిక ప్రమాదాలు. అయితే ఇవి ఎల్లప్పుడూ మూడు రైల్వేల రోజువారీ ఆపరేషన్‍లో భాగంగా ఉంటాయి. మూడు ప్రాంతాలు సంభావ్య భూకంపాలు సంభవించే ప్రాంతాలుగా పరిగణించబడవచ్చు. అయితే కల్కా సిమ్లా రైల్వేకు సమీపంలో, ముఖ్యంగా బఫర్‍ జోన్‍లో అనధికార ఆక్రమణలు జరిగే ప్రమాదాలు కూడా ఉన్నాయి.
ప్రామాణికత
రుతుపవనాల వర్షం, కొండచరియలు విరిగిపడటం మరియు రాతి-పాతాల కారణంగా క్రమం తప్పకుండా చెదిరిపోయే రైల్వే ఆపరేషన్‍ యొక్క అత్యంత సంఘటనాత్మక చరిత్రలో ట్రాక్‍లు మళ్లీ వేయబడ్డాయి. రిటైనింగ్‍ గోడలు వివిధ ప్రదేశాలలో పునర్‍ నిర్మించబడ్డాయి. మూడు రైల్వేలలోని వివిధ స్టేషన్‍ భవనాలు శతాబ్ద కాలంలో పునర్నిర్మాణానికి లోనయ్యాయి. ముఖ్యంగా భూకంపం లేదా అగ్నిప్రమాదం వల్ల ధ్వంసమయ్యాయి. ఈ భవనాలు వాటి తాజా రూపంలో పునరుద్ధరించబడి నిర్వహించబడుతున్నాయి. తదుపరి రైల్వే సంబంధిత నిర్మాణాలు వాటి అసలు రూపంలో పునరుద్ధరించ బడ్డాయి. కొత్త రోలింగ్‍ స్టాక్‍, ఇంజన్లు ప్రవేశపెట్ట బడినప్పటికీ, మిగిలిన అసలైనవి కూడా నిర్వహించ బడుతున్నాయి. ఇందులో డార్జిలింగ్‍ హిమాలయన్‍ రైల్వే యొక్క ప్రసిద్ధ ఆక్లాస్‍ స్టీమ్‍ ఇంజన్లు ఉన్నాయి. అసలు 4-చక్రాల క్యారేజీలు, బోగీ-రకం క్యారేజీలు ఇప్పటికీ వాడుకలో ఉన్నాయి. ఈ లక్షణాలు నిరంతరం మరమ్మతులు, భాగాలను మార్చడం అవసరమవుతుంది. అయినప్పటికీ ఈ భాగాలు అసలు రూపకల్పన, నాణ్యతను కలిగి ఉండేలా జాగ్రత్తలు తీసుకోబడ్డాయి.
రక్షణ మరియు నిర్వహణ అవసరాలు
ఈ మూడు ఆస్తుల యజమాని భారత ప్రభుత్వ రైల్వే మంత్రిత్వ శాఖ. రైల్వేలకు సంబంధించి ఇండియన్‍ యూనియన్‍ యొక్క అన్ని చట్టాలు ఆస్తికి వర్తిస్తాయి, ప్రత్యేకించి రైల్వే చట్టం (1989), సాంకేతిక రక్షణ చర్యల కోసం మరియు పబ్లిక్‍ ప్రాంగణాల చట్టం (1971) ప్రత్యేకించి అనధికార నివాసులను బహిష్కరించే హక్కును అందిస్తుంది. ఈ స్థానంలో ఉన్న చట్టపరమైన రక్షణ సముచితమైనది. సరిహద్దుల ఆస్తులు అలాగే బఫర్‍ జోన్‍లోని భూమిని అనధికారికంగా ఆక్రమించుకోవడంపై చట్టపరమైన నిబంధనలను వర్తింపజేయడానికి రైల్వే మంత్రిత్వ శాఖ ప్రయత్నాలు చేస్తోంది.
నిర్వహణకు రైల్వే మంత్రిత్వ శాఖ, సంబంధిత శాఖ కార్యాలయాలు హామీ ఇస్తాయి. భూమి, భవనాలు, ట్రాక్‍, వంతెనలు, సొరంగాల నిర్వహణకు సంబంధించి ఒక మూల నిధి వ్యవస్థ ఆలోచన ఉంది. ఇందులో రెండు మూడు లైన్ల (అంటే నీలగిరి మరియు కల్కా సిమ్లా) వాటిని బలోపేతం చేయడానికి సిఫార్సులు చేయబడ్డాయి. ఆస్తి సరిహద్దులపై నిర్మాణ లక్షణాలు, ఆక్రమణలకు సంబంధించి భారతీయ రైల్వే మంత్రిత్వ శాఖ ద్వారా వనరులు అందించబడతాయి. సందర్శకులు, ప్రయాణికుల సౌకర్యాలు కోసం రైలు సేవలు, స్టేషన్‍ సౌకర్యాలు, ప్లాట్‍ఫారమ్‍లు అందించబడ్డాయి. అదనంగా, ప్రత్యేక పర్యాటక రైళ్లను ఏర్పాటు చేస్తారు. మూడు రైల్వేల ప్రొఫెషనల్‍ సిబ్బంది, భారతీయ రైల్వే యొక్క సాంకేతిక సహాయ విభాగాలు పూర్తిగా పనిచేస్తున్నాయి. వాతావరణ, భౌగోళిక ప్రమాదాలను ఎదుర్కోవడానికి సిద్ధంగా ఉన్నాయి. రైల్వే అధికారులు సాధారణంగా కష్ట సమయంలో జోక్యం చేసుకుంటారు. ఇది ఆస్తి పరిరక్షణ స్థితిని పర్యవేక్షించడానికి దోహదపడుతుంది. మూడు రైల్వేలు ట్రాక్‍, మౌలిక సదుపాయాలు, రోలింగ్‍ స్టాక్‍ మరియు స్టేషన్ల నిర్వహణకు అవసరమైన సాంకేతిక పత్రాలను కలిగి ఉన్నాయి. భారతీయ రైల్వేలు పర్వత మార్గాలపై వాతావరణ, భౌగోళిక ప్రభావాలను పరిగణించే కేంద్ర పరిశోధనా విభాగాన్ని కలిగి ఉంది. ముఖ్యంగా కొండచరియలు విరిగిపడకుండా నిరోధించడానికి రక్షణ చర్యలను ఇది సిఫార్సు చేస్తుంది.
మూడు పర్వత రైల్వేలు వాటి ప్రారంభం నుండి నిరంతరం సేవలో ఉన్నాయి. అవి మంచి సాధారణ పరిరక్షణలో ఉన్నాయి. క్రమమైన, శాశ్వత ప్రాతిపదికన నిర్వహించబడుతున్నాయి. రైల్వే సిబ్బంది ట్రాక్‍ నిర్వహణ కోసం సాంప్రదాయ ఏర్పాట్లు సంతృప్తికరంగా ఉన్నాయి. ఈ లైన్‍ యొక్క ప్రస్తుత, భవిష్యత్తు పరిరక్షణను నిర్ధారించడానికి. సిమ్లా రైల్వే లైన్లు నిర్వహణ ప్రణాళికలను కలిగి ఉన్నాయి. ఇవి కొనసాగుతున్న లైన్ల పరిరక్షణ విలువలను నిర్ధారించే పక్రియలు, అభ్యాసాలను వివరిస్తాయి. ఏది ఏమైనప్పటికీ జాబితా చేయబడిన మొదటి లైన్లు అంటే డార్జిలింగ్‍ రైల్వే ఇప్పటికీ ఆమోదించబడిన పరిరక్షణ నిర్వహణ ప్రణాళికను కలిగి లేదు. అదనంగా, కల్కా సిమ్లా రైల్వే స్టేషన్‍ భవనాలు, వాటి అనుబంధాల నిర్మాణ నిర్వహణ, ఆస్తి యొక్క అత్యుత్తమ యూనివర్సల్‍ విలువకు గౌరవాన్ని నిర్ధారించడానికి, తగినంతగా పరిగణనలోకి తీసుకోబడలేదు. ఈ ప్రయోజనం కోసం మధ్యస్థ కాల ప్రాజెక్ట్ను రూపొందించాలి. నామినేటెడ్‍ ప్రాపర్టీ జోన్‍, బఫర్‍ జోరీ• లోని భూమి ఆక్రమణలపై యాజమాన్యం అధికారులు చర్యలు తీసుకోవాలి.
నీలగిరి, కల్కా సిమ్లా రైల్వేలకు సంబంధించి నిర్వహణ ప్రణాళికలు నిర్మాణ పరిరక్షణ, కండీషన్‍ మానిటరింగ్‍ పరంగా గణనీయంగా మెరుగుపరచబడాలి. ప్రాదేశిక అధికారులను ప్రమేయం చేయడం ద్వారా, ప్రత్యేకించి విజిటర్‍ మేనేజ్‍మెంట్‍కు సంబంధించి అత్యుత్తమ సార్వత్రిక విలువలు రక్షించబడుతున్నాయని నిర్ధారించు కోవాలి.
డార్జిలింగ్‍ హిమాలయన్‍ రైల్వే
- డార్జిలింగ్‍ను న్యూ జల్‍పైగురితో కలుపుతూ 88 కి.మీ పొడవైన నారో-గేజ్‍ డార్జిలింగ్‍ హిమాలయన్‍ రైలును టాయ్‍ రైలు అని పిలుస్తారు. లోకోమోటివ్‍లు 2 అడుగుల (610 మిమీ) గేజ్‍ ట్రాక్‍పై అనేక జిగ్‍జాగ్‍లు, లూప్‍లను ప్రయాణిస్తాయి.
- ఇది న్యూ జల్సాయిగురి వద్ద దాదాపు 330 అడుగుల నుండి డార్జిలింగ్‍లో 7,200 అడుగుల వరకు ఆరోహణను ప్రారంభిం చింది, ఘూమ్‍ 7,500 అడుగుల ఎత్తైన రైలు స్టేషన్‍గా ఉంది.
- భారతదేశంలోని ప్రశాంతమైన హిల్‍ స్టేషన్లలో ఒకటైన డార్జిలింగ్‍, పంతొమ్మిదవ శతాబ్దం ప్రారంభంలో సిక్కిం రాజ్యానికి చెందినది. శానిటోరియం ఏర్పాటు కోసం దీనిని 1835లో బ్రిటిష్‍ వారు స్వాధీనం చేసుకున్నారు.
- ఏడాది పొడవునా చల్లని వాతావరణం కారణంగా, డార్జిలింగ్‍ వారికి వేసవి విడిది కేంద్రంగా మారింది. అయినప్పటికీ, డార్జిలింగ్‍ కొండలు మరియు సిలిగురి మైదానాల మధ్య కనెక్టివిటీ కేవలం గుర్రపు బండి సేవలకు మాత్రమే పరిమితం చేయబడింది.
- 1878లో, తూర్పు బెంగాల్‍ రైల్వే యొక్క ఏజెంట్‍, ఫ్రాంక్లిన్‍ ప్రెస్టేజ్‍ సిలిగురి, డార్జిలింగ్‍ మధ్య రైలు మార్గాన్ని రూపొందించ డానికి బెంగాల్‍ ప్రభుత్వానికి ఒక ప్రతిపాదన చేసాడు.
- ఈ ప్రతిపాదనను బెంగాల్‍ లెఫ్టినెంట్‍ గవర్నర్‍ ఆష్లే ఈడెన్‍ ఆమోదించిన తర్వాత 1879లో నిర్మాణం ప్రారంభమైంది.
- సాంప్రదాయ పద్ధతులను ఉపయోగించి డార్జిలింగ్‍ కొండ భూభాగంలో రైల్వే ట్రాక్‍ను నిర్మించడం ఒక స్మారక పని. కాబట్టి, వాలులపై నిటారుగా ఉన్న పర్వతాలను ఎక్కడానికి రైళ్లకు లూప్‍లు మరియు జిగ్‍జాగ్‍లు సృష్టించబడ్డాయి.
- మూడు ఫంక్షనల్‍ లూప్‍లు ఉన్నాయి. బటాసియా లూప్‍, చునాభట్టి మరియు అగోనీ పాయింట్‍. బటాసియా లూప్‍ ఘుమ్‍ దిగువన ఉంది. డార్జిలింగ్‍లో సందర్శించడానికి ఉత్తమమైన ప్రదేశాలలో ఒకటిగా పరిగణించబడుతుంది. ఇది మధ్యలో వార్‍ మెమోరియల్‍తో అభివృద్ధి చెందుతున్న తోటను కలిగి ఉంది.
- శ్రీ సిలిగురి నుండి కుర్సియోంగ్‍ మార్గం ఆగస్టు 1880లో ప్రారంభించబడింది. జూలై 1881 నాటికి అది డార్జిలింగ్‍ వరకు పొడిగించబడింది. డిహెచ్‍ఆర్‍ రెండవ ప్రపంచ యుద్ధం సమయంలో యుద్ధ సామాగ్రి, సైన్యాన్ని రవాణా చేయడానికి కూడా ఉపయోగించబడింది.
- దీనిని 1951లో భారత ప్రభుత్వం కొనుగోలు చేసింది. అప్పటి నుంచి భారతీయ రైల్వేలు దీనిని నిర్వహిస్తోంది.
- 1962లో, ఇది న్యూ జల్పాయిగురితో అనుసంధానం చేయడానికి సిలిగురి దాటి విస్తరించబడింది. భారతదేశంలోని మూడు పర్వత రైల్వేలలో, డార్జిలింగ్‍ హిమాలయన్‍ రైల్వే 1999లో ప్రపంచ వారసత్వ ప్రదేశంగా గుర్తించబడిన మొదటిది.
- పర్యాటక ప్రేమికులు ఎప్పుడైనా ప్రయాణించగలిగే అత్యంత సుందరమైన రైలు ప్రయాణాలలో ఇది ఒకటి. డార్జిలింగ్‍కు వెళ్లే మార్గంలో, రైలు పచ్చని కొండలు, టీ ఎస్టేట్‍లతో నిండిన అందమైన కుగ్రామాల గుండా వెళుతుంది. న్యూ జల్సాయిగురి నుండి డార్జిలింగ్‍ వరకు, ఇది దాదాపు 7.5 గంటల సుదీర్ఘ ప్రయాణం.
- రైలు నెమ్మదిగా కదులుతున్నప్పుడు, కదులుతున్న రైలు నుండి పరిసరాల యొక్క అద్భుతమైన ఛాయాచిత్రాలను తీయవచ్చు.
- రైలు ముందుకు మరియు వెనుకకు కదలిక ఒక మధురానుభూతి.
- ఇది బటాసియా లూప్‍ వద్ద 10 నిమిషాల పాటు నిలిచిపోతుంది. మీరు బటాసియా లూప్‍ నుండి కాంచనజంగా పర్వతం యొక్క మంచుతో నిండిన శిఖరాల యొక్క అద్భుతమైన వీక్షణలను ఆస్వాదించవచ్చు.
నీలగిరి మౌంటైన్‍ రైల్వే
- నీలగిరి మౌంటైన్‍ రైల్వే – భారతదేశంలోని సుందరమైన పర్వత రైల్వేలలో ఒకటి. భారతదేశంలోని ఏకైక ర్యాక్‍ రైల్వేగా ప్రసిద్ధి చెందిన నీలగిరి మౌంటైన్‍ రైల్వే మెట్టుపాళయంను తమిళనాడు లోని ఊటీతో కలుపుతుంది. ఇది నిటారుగా ఉన్న పర్వతాలను అధిరోహించడానికి రాక్‍, పినియన్‍ అమరికను ఉపయోగిస్తుంది మరియు ఇంజనీరింగ్‍ యొక్క గొప్ప ఫీట్‍గా పరిగణించ బడుతుంది.
- ఈ 1,000 మి.మీ మీటర్‍-గేజ్‍ రైల్వేలో రైళ్లు మెట్టుపాళయంలోని 1,080 అడుగుల నుండి ఊటీలో 7,350 అడుగుల వరకు 46 కి.మీ దూరం ప్రయాణిస్తాయి.
- నీలగిరి మౌంటైన్‍ రైల్వేను బ్రిటీషర్లు వేసవిలో ఉక్కిరిబిక్కిరి చేసే వేడి నుండి తప్పించుకోవడానికి దిగువ మైదానాలతో ఎత్తైన పట్టణాలను అనుసంధానించడానికి నిర్మించారు.
- ఎన్‍ఎంఆర్‍ యొక్క మొదటి రైల్వే లైన్‍ 1899లో ప్రారంభించ బడింది. ఇది మెట్టుపాళయంను కూనూర్‍తో కలుపుతుంది. ఇది 1908లో ఊటీ (ఉదకమండలం) వరకు విస్తరించబడింది.
- ప్రారంభంలో, మద్రాస్‍ రైల్వే కంపెనీ ఎన్‍ఎంఆర్‍ యొక్క వాణిజ్య కార్యకలాపాలను నిర్వహించింది. తరువాత దానిని దక్షిణ భారత రైల్వే సంస్థ కొనుగోలు చేసింది.
- స్వాతంత్య్రానంతరం ఇది భారతీయ రైల్వేలో భాగమైంది. దక్షిణ రైల్వే దాని రోజువారీ కార్యకలాపాలు, నిర్వహణకు బాధ్యత వహిస్తుంది.
- మెట్టుపాళయం నుండి ఊటీకి రైలు ప్రయాణం మరపురానిది. మెట్టుపాళయం-కూనూర్‍ మార్గంలో, ఇది విచిత్రమైన ఆవిరి లోకోమోటివ్‍లను కలిగి ఉంది. దానికి మించి, ఊటీ వరకు డీజిల్‍ ఇంజిన్‍లు ఉన్నాయి.
- రైలు పట్టాల వెంబడి దూసుకుపోవడం ప్రారంభించినప్పుడు, దట్టమైన అడవులు, మనోహరమైన తేయాకు తోటలు, లోతైన లోయలతో కూడిన విస్మయపరిచే ప్రక•తి అందాలతో పరవశించి పోతారు.
- 250 వంతెనలు, 16 సొరంగాలు, 100 కంటే ఎక్కువ వంపుల గుండా ప్రయాణిస్తూ, మీరు జీవితాంతం ఆదరించే అద్భుతమైన రైడ్‍ను అందిస్తుంది. మెట్టుపాళయం నుండి ఊటీ చేరుకోవడానికి దాదాపు 5 గంటల సమయం పడుతుంది.
కల్కా సిమ్లా రైల్వే (కెఎస్‍ఆర్‍)
- భారతదేశంలోని చిత్రమైన మౌంటైన్‍ రైల్వేలలో కల్కా సిమ్లా రైల్వే ఒకటి. హిమాలయాల దిగువన ఉన్న సిమ్లా, వలస భారతదేశానికి వేసవి రాజధాని. సిమ్లాను భారతీయ రైల్వే నెట్‍వర్క్తో అనుసంధానించడానికి కల్కా సిమ్లా రైల్వేను బ్రిటిష్‍ వారు నిర్మించారు.
- ఇది 2 అడుగుల 6 అంగుళాలు (762 మిమీ) వెడల్పు గల ట్రాక్‍ వెడల్పుతో నారో-గేజ్‍ రైల్వే లైన్‍. హిమాచల్‍ ప్రదేశ్‍లోని సిమ్లా నుండి హర్యానాలోని కల్కా వరకు రైలు ప్రయాణం దాదాపు 96 కి.మీ.
- 1864లో సిమ్లా (అప్పటి సిమ్లా) భారతదేశానికి వేసవి రాజధానిగా మారడంతో, బ్రిటీష్‍ అడ్మినిస్ట్రేషన్‍ అక్టోబర్‍ నుండి ఏప్రిల్‍ మధ్య ప్రతి సంవత్సరం సిమ్లాకు తమ మొత్తం అధికార వ్యవస్థను తరలించాల్సిన అవసరం ఉంది.
- ఏది ఏమైనప్పటికీ, సిమ్లాను రైల్వే నెట్‍వర్క్తో అనుసంధానించే ఆలోచన 1898 వరకు కార్యరూపం దాల్చలేదు. 1898లో బ్రిటీష్‍ సామ్రాజ్యం ద్వారా కల్కా సిమ్లా రైల్వే లైన్‍ను నిర్మించే కాంట్రాక్టును ఢిల్లీ-అంబాలా-కల్కా రైల్వే కంపెనీకి అందించింది.
- రైల్వే ట్రాక్‍ను నిర్మించడానికి దాదాపు 5 సంవత్సరాలు పట్టింది మరియు రైలు సేవలు 1903లో ప్రారంభమయ్యాయి. కల్కా సిమ్లా రైల్వే లైన్‍లో నడుస్తున్న రైళ్లను ముద్దుగా టాయ్‍ ట్రైన్‍ అని పిలుస్తారు.
- కల్కా నుండి సిమ్లాకు వెళ్ళే మార్గంలో ఇది 102 సొరంగాలు, 869 వంతెనలు, 900 కంటే ఎక్కువ పదునైన వంపులను దాటుతుంది. ఆవిరి లోకోమోటివ్‍లు దశలవారీగా నిలిపివేయ బడినందున ఈ మార్గంలో డీజిల్‍ ఇంజిన్‍లు మాత్రమే ఉన్నాయి.
- ఈ కొండ రైల్వే కల్కా (2,100 అడుగులు) నుండి సిమ్లా (6,800 అడుగులు) వరకు 96 కి.మీ ప్రయాణంలో అత్యంత నిటారుగా ఉంది.
- ఇది సాధారణ రైలు ప్రయాణంలో అరుదుగా ఉండే సొరంగాలు, వయాడక్ట్లు, నిటారుగా ఉండే వొంపుల ద్వారా థ్రిల్లింగ్‍ రైడ్‍ను అందిస్తుంది. ప్రయాణించిన రైలును బట్టి ప్రయాణ సమయం 4 నుండి 6 గంటల మధ్య మారుతూ ఉంటుంది.
- ఈ మార్గంలో రైళ్లు కనో బ్రిడ్జ్ అని పిలువబడే భారతీయ రైల్వేలోని ఎత్తైన ఆర్చ్ గ్యాలరీ వంతెనను దాటుతాయి. 23 మీటర్లు (75 అడుగులు) ఎత్తులో సెట్‍ చేయబడింది. ఇది 34 ఆర్చ్లతో 4-అంచెల గోతిక్‍-శైలి వంతెన. రైలు ఈ స్ట్రెచ్‍ గుండా వెళుతున్నప్పుడు ప్రయాణికులు పరిసరాలపై, వంతెనపై అద్భుతమైన దృశ్యాలను చూడవచ్చు.
-సువేగా, ఎ : 9030 6262 88