March

చెక్కబొమ్మలు

యువకులు ఆడుకునే బొంగరం, బుడిబుడి నడకలు నేర్చే చిన్నారులు ఆడుకునే మూడు చక్రాల బండి, కోలాటం ఆడే రంగుల కట్టెలు, పిల్లలు ఆడుకునే వివిధ రకాల చెక్క బొమ్మలు, పీటకోల, పచ్చిస్‍కాయలు, కోలలు, వీణ, దొంతులు, ఇసుర్రాయి, చేదబావి, చల్లకవ్వం, కుంకుమ భరణి, పిడికిల్లు, చపాతి కోలలు.. ఇవన్నీ ఒకప్పుడు ప్రతిఇంట్లో కనిపించే హస్తకళకు రూపాలు. ఆ హస్తకళనే చెక్కబొమ్మల తయారీ. నేటికీ ఈ హస్తకళను నమ్ముకొని.. వృత్తిని కాపాడుకుంటూ జీవనం సాగిస్తున్నాయి హైదరాబాద్‍ సమీపం లోని …

చెక్కబొమ్మలు Read More »

జాతీయ విద్యా విధానం – 2020 తెలంగాణాలో బాలల విద్యావకాశాలు మరియు సవాళ్ళు

కస్తూరిరంగన్‍ కమిటీ ఇచ్చిన తుది నివేదికను ఆధారంగా చేసుకొని కేంద్ర ప్రభుత్వం నూతన జాతీయ విద్యా విధానాన్ని ప్రకటించింది. ఈ విధాన ప్రకటనలో పాఠశాల విద్య మరియు ఉన్నత విద్యకు 2040 సంవత్సరం నాటికి లక్ష్యాలను నిర్దేశించింది. పౌరుల మధ్య సమానత్వాన్ని సాధించడం లక్ష్యంగా, సమానత్వం ప్రాతిపదికన సమాజాన్ని అభివృద్ధి చేయడానికి విద్య కీలకమయినది అని చెబుతూ జాతీయ విద్యావిధానం ఉపోద్ఘాతంలో పేర్కొన్నారు. అంతే కాకుండా, నాణ్యమైన విద్యను అందరికి అందించడం, సామాజిక న్యాయం మరియు సమానత్వం, …

జాతీయ విద్యా విధానం – 2020 తెలంగాణాలో బాలల విద్యావకాశాలు మరియు సవాళ్ళు Read More »

వేదనాభరిత జీవితాలని చూపించే కోర్టు కథలు

సినిమాల్లో కోర్టు వాతావరణం చూసి చాలా మంది కోర్టులు అలా వుంటాయని అనుకుంటారు. కోర్టు వాతావరణాన్ని దారుణంగా సినిమా వాళ్ళు చూపిస్తూ వుంటారు. అలాంటి సినిమాలు చూసి అదే విధంగా కథలు రాస్తున్న రచయితలూ వున్నారు.నేర న్యాయవ్యవస్థతో సంబంధం వున్న రచయితలు గానీ, న్యాయవాదులైన రచయితలు గానీ, న్యాయమూర్తులైన రచయితలుగానీ కోర్టుకు సంబంధించిన కథలు గానీ, నవలలు గానీ రాసినప్పుడు అలా వుండదు. కోర్టుల్లో వుండే పరిస్థితిని ఆ కథల్లో, నవలల్లో మనం చూడవచ్చు. అయితే తెలుగులో …

వేదనాభరిత జీవితాలని చూపించే కోర్టు కథలు Read More »

శతాబ్ది శిరసున సైన్స్ కిరీటం

ఉషోదయ వేళ విప్పారిన పుష్పం కనువిందు చేస్తుంది. కాని అంతకుముందు రోజే మొగ్గయి, రాత్రి విచ్చుకుంటేనే ఇది సాధ్యం. కాల ప్రవాహంలో రోజులు, వారాలు, నెలలు, సంవత్సరాలు జలజల రాలిపడుతుండటం-మనిషి జీవితకాలంతో పోల్చలేం. మానవాళి నాగరికతను అమోఘంగా ప్రభావితం చేసిన విజ్ఞానశాస్త్రం, ప్రగతి వంటి అంశాలను బేరీజు వేసినపుడు వంద సంవత్సరాలు సుదీర్ఘమైన వ్యవధికాదు. సంకేతంగా రాళ్ళు వాడటం క్రీ.పూ. 24,00,000లో ప్రారంభం కాగా, వేటకు సోలతులు, బాణాలు, అంబులు వాడటం క్రీ.పూ. 25,000లో మొదలైంది. అలాగే …

శతాబ్ది శిరసున సైన్స్ కిరీటం Read More »

స్త్రీల కోసం, జెండర్‍ సమానత్వం కోసం సుస్థిరత, అభివృద్ధి UN/SDGs

మార్చ్ నెల స్త్రీల కోసం. మహిళా ఉద్యమాల ఉత్సవాలు జరుపు కోడానికి ప్రపంచ స్త్రీలు ఎదురు చూసే నెల. వాళ్ళతో పాటు నేను కూడా. మార్చ్ నెల ఎండా కాలం వచ్చిందని చెప్తుంది. హైదరాబాద్‍ వేడిగానే వుంది. అది నమ్మి, ఇండియా అంత ఒకే వాతావరణం ఉంటుందని భ్రమపడి, ఢిల్లీ వెళ్ళాను. స్త్రీల హక్కుల కోసం పని చేసినందుకు, భారత ప్రభుత్వం ఇచ్చే జాతీయ పురస్కారాన్ని అందుకోడానికి. చలి. హిమాలయాలు పక్కనే ఉన్నాయా అనిపించేటంత చలి. ‘ఢిల్లీకి …

స్త్రీల కోసం, జెండర్‍ సమానత్వం కోసం సుస్థిరత, అభివృద్ధి UN/SDGs Read More »

ప్రకృతే నియంత్రిస్తుంది! 8 ప్రకృతే శాసిస్తుంది!! భూగోళమే ఓ శాస్త్రీయ క్షేత్రం!

గత 6వ కథనంలో శాస్త్రీయ పద్ధతి గూర్చి, త్యాగనిరితితో గూడిన శాస్త్రజ్ఞుల పరిశోధన గూర్చి తెలుసుకున్నాం. ఇదంతా ఊహలతో కూడుకున్నది కాదని, శూన్యంలో జరిపేది అంతకన్నా కాదని గుర్తించడం జరిగింది. ఈ ఆలోచనలు, పరిశోధనలు భూమి ఆధారంగా, భూమి చుట్టూ ఆవరించిన వాతావరణం, పర్యావరణం, జీవావరణం, నేల, నీరు, గాలి తదితర అంశాలతోటే అనుసంధానమై వుంటాయి. వీటికి అతీతంగా ఏ పరిశోధన, పరిశీలన జరగదు. గ్రహాంతర పరిశోధనలు కూడా దాదాపు ఈ నేపథ్యంలోనే వుంటాయి. కాబట్టి, భూగోళమే …

ప్రకృతే నియంత్రిస్తుంది! 8 ప్రకృతే శాసిస్తుంది!! భూగోళమే ఓ శాస్త్రీయ క్షేత్రం! Read More »

లాభసాటి పాడి పరిశ్రమ నిర్వహణ

పాడిపశువుల రవాణాలో జాగ్రత్తలుపశువుల శరీరలక్షణాలు, వాటి ఉత్పత్తి సామర్థ్యాన్ని బట్టి కొనుగోలు చేసిన పశువులను, శారీరక, మానసిక ఒత్తిడికి గురి కాకుండా క్షేమంగా ఇంటికి చేర్చవలసిన అవసరం ఎంతైనా ఉంది.15-20 కి.మీ. లోపు దూరం ప్రయాణానికి ఎలాంటి వాహనం అవసరం లేదు. మధ్య మధ్యలో కాసేపు విశ్రాంతినిస్తూ, కాలి నడకన తీసుకొని రావాలి. నడిపించే సందర్భాలలో ఒకేసారి చాలా దూరం నడిపించకూడదు. అలా చేస్తే పశువుల కాళ్ళ నొప్పితో బాధపడతాయి. కాళ్లు మెత్తబడి, మేత తినలేక, నడవలేక …

లాభసాటి పాడి పరిశ్రమ నిర్వహణ Read More »

స్వీయ నియంత్రణే ప్రస్తుత పరిష్కారం

బోయినపల్లి వినోద్‍కుమార్‍ (తెలంగాణ రాష్ట్ర ప్రణాళిక సంఘం ఉపాధ్యక్షులు)గారితో కోవిడ్‍-19పై ప్రత్యేక ఇంటర్వ్యూ బోయినపల్లి వినోద్‍ కుమార్‍ తెలంగాణ రాష్ట్ర ప్రణాళిక సంఘం ఉపాధ్యక్షులు, మాజీ ఎంపీ, న్యాయవాది. తెలంగాణ రాష్ట్ర సమితి (టీఆర్‍ఎస్‍) పార్టీ వ్యవస్థాపక సభ్యులు.లాక్‍డౌన్‍లో ప్రజలు, ప్రభుత్వాలు కరోనాను ఏ విధంగా ఎదుర్కొంటున్నాయి?కరోనా వైరస్‍నే కోవిడ్‍-19 అంటున్నాం. కోవిడ్‍ అంటే కరోనా వైరస్‍ డిసీజ్‍. 2019 సంవత్సరంలో వచ్చింది కావున కోవిడ్‍-19 అని వచ్చింది. ఈ వైరస్‍ ప్రపంచ వ్యాప్తంగా భూభాగం పైన …

స్వీయ నియంత్రణే ప్రస్తుత పరిష్కారం Read More »

కుమారయ్య (జస్టిస్‍)

ఆయన జీవితాన్ని సమున్నతంగా గెలుచుకున్న న్యాయ కోవిదుడు జనధర్మం కోసం అత్యున్నత న్యాయ పీఠాన్ని అధిరోహించిన బహుజనుడు. సత్వర న్యాయం కోసం పరితపించిన న్యాయమూర్తి. నిరాడంబర జీవితం ఆయన ఆచరణ. ఆయన జస్టిస్‍ నాంపల్లి కుమారయ్య, జగిత్యాల జిల్లా, (అప్పటి కరీంనగర్‍ జిల్లా) కొడిమ్యాల మండల కేంద్రంలో శాలివాహన దంపతులైన నర్సింలు లక్ష్మమ్మలకు ఆయన 15.6.1901లో జన్మించారు. పని చేస్తేనే బతుకుతెరువు అయిన కుటుంబంలో పుట్టి అంచెలు అంచెలుగా విద్యార్హతలు సాధించారు. కుమారయ్య ఏ తరగతిలో ఉన్న ప్రథమశ్రేణిలో ఉత్తీర్ణుడు అయ్యేవాడు. ఆయన విద్యాదాహాన్ని గమనించిన …

కుమారయ్య (జస్టిస్‍) Read More »

వినమ్ర విమర్శకుడు అమ్మంగి

సృజనాత్మక రచన కన్నా విమర్శ కష్టమైన పని. కష్టమైన పనే కాదు, కృతజ్ఞతలేని పని. విమర్శకుడు ఒక రచనను పూర్తిగా చదివి దానిలోని క్లిష్టమైన అంశాలను సైతం కూలంకషంగా అర్థం చేసుకోవాలి. దానిపై సాధికారికంగా వ్యాఖ్యనించేందుకు గాను పరిశోధన కూడా అవసరం. పరిశోధన ఖర్చుతో కూడుకున్న పని. ఇంతా చేసి తాను తెలుసుకున్న విషయాలు, కూర్చిన సమన్వయం, ఆర్జించిన జ్ఞానం, చేసిన పరిశోధన, నిర్ధారించిన వాస్తవాలు, వివరించిన వ్యాఖ్యానం, ఇచ్చిన తీర్పులు (రచనపై) అన్నీ కూడా సృజనకారుడికే …

వినమ్ర విమర్శకుడు అమ్మంగి Read More »