deccanland

బౌద్ధస్థూపానికి తొలి రూపాన్నిచ్చిన తెలంగాణ

ఈ నెల 12వ తేదీ బుద్ధ జయంతి. బుద్ధుడనగానే గుర్తుకొచ్చేది స్థూపం. స్థూపాన్ని చూడగానే గుర్తుకొచ్చేది బుద్ధుడు. బుద్ధుడు మహాపరినిర్వాణం చెందిన తరువాత ప్రపంచ మానవాళికి శాశ్వత ఆనందాన్నిచ్చే ధమ్మాన్నిచ్చిన బుద్ధ భగవానుని స్మృతిగా నీటి బుడగ ఆకారంలో స్థూపాన్ని నిర్మించటం ప్రారంభమైంది. అది క్రీ.పూ. 3వ శతాబ్దిలో పరమ పవిత్రంగా భావించే బుద్ధుని ధాతు అవశేషాలపై తొలిసారిగా స్థూపాలను నిర్మించారు. ఒక వృత్తాకార వేదికపై అర్థగోళాకారంలో ఇటుకలతో నిర్మించిన తొలి తరం స్థూపాలపై ఒక ఛత్రాన్ని …

బౌద్ధస్థూపానికి తొలి రూపాన్నిచ్చిన తెలంగాణ Read More »

వనరులు ఎవరివి?ఆధిపత్యం ఎవరిది?!

ప్రపంచంలోని భిన్న ప్రాంతాల నుండి విభిన్నమైన ప్రతిఘటనలను ఉద్యమాలు తలెత్తటం మనం చూస్తూ ఉంటాం. అభివృద్ధి అనే పేరిట ప్రపంచం నలుమూలల నుండి పర్యావరణానికి ముప్పు ఏర్పడింది. సంక్షోభాలు తలెత్తాయి. ఒకదాని తరువాత ఒకటిగా ఏదో ఒకరూపంలో నిరసనోద్యమాలు కొనసాగుతూ వస్తూనే ఉన్నాయి. ప్రకృతికి అభివృద్ధిని సాకుగా చూపి ఎంతగానే నష్టం కలిగిస్తూనే ఉన్నాం. ఉద్యమాలు ఎలా పెల్లుబుకుతూ ఉన్నాయో గ్లోబల్‍ స్థాయిలో స్వచ్ఛంద సంస్థలు వివిధ రకాలుగా పర్యావరణ సమస్యలను తీసుకుని పోరాడుతూనే ఉన్నాయి. కాలుష్యం, …

వనరులు ఎవరివి?ఆధిపత్యం ఎవరిది?! Read More »

ఇస్రో చేసిన అంతరిక్ష అద్భుతం@స్పేడెక్స్

ఇస్రో కీర్తి కిరీటంలో మరో కలికితురాయి చేరింది. అంతరిక్ష పరిశోధనల్లో ఒక విప్లవాత్మక పరిణామానికి శ్రీకారం చుట్టింది. భవిష్యత్‍లో చేపట్టబోయే భారీ అంతరిక్ష యాత్రలకు అవసరమైన కీలక పరిజ్ఞానాన్ని ఒడిసిపట్టింది. భూకక్ష్యలో రెండు ఉపగ్రహాల అనుసంధాన పక్రియ (డాకింగ్‍) కోసం, భారత అంతరిక్ష పరిశోధనా సంస్థ (ఇస్రో) చేపట్టిన స్పేడెక్స్ (స్పేస్‍డాకింగ్‍ ఎక్స్పెరిమెంట్‍) మిషన్‍ అద్భుత విజయాన్ని సాధించింది. తద్వారా భవిష్యత్‍లో భారత్‍ సొంతంగా అంతరిక్ష కేంద్రాన్ని నిర్మించేందుకు మార్గం సుగమమైంది. ఈ మిషన్‍లో భాగంగా ప్రయోగించిన …

ఇస్రో చేసిన అంతరిక్ష అద్భుతం@స్పేడెక్స్ Read More »

మే డే

మే డే అనేది మే 1న జరుపుకునే అంతర్జాతీయ సెలవుదినం. అనేక ఇతర దేశాలలో మే డేకి కార్మిక దినోత్సవం, అంతర్జాతీయ కార్మికుల దినోత్సవంతో దగ్గరి సంబంధం ఉంది. కొన్ని యూరోపియన్‍ దేశాలు మే డేని అన్యమతవాదంతో, గేలిక్‍ పండుగ అయిన బెల్టేన్‍ యొక్క పురాతన వేడుకతో ఎక్కువగా అనుబంధిస్తాయి. కార్మికులకు ఒక రోజు1890ల నుండి మేడేను కార్మికుల దినోత్సవంగా, కార్యాచరణ, ప్రచార దినోత్సవంగా గుర్తించారు. అలెగ్జాండర్‍ ట్రాచ్టెన్‍బర్గ్ (సోషలిస్ట్ ప్రచురణకర్త, రచయిత) తన ‘‘ది హిస్టరీ …

మే డే Read More »

ఆకువిస్తర్లు అదృశ్యం

ఆకుపల్లెం అదృశ్యమై… పేపర్‍ ప్లేట్లు ప్రత్యక్ష మవుతున్నాయి. చేతి వృత్తుల కడుపుకొడుతున్న ప్లాస్టిక్‍ ప్లేట్లు. మోదుగాకు విస్తర్లు కనుమరుగు అవుతున్నాయి. అన్ని శుభాకార్యాల్లో పేపర్‍ ప్లేట్లు వినియోగం వల్ల పల్లె ప్రజలకు ‘ఉపాధి’ దూరం అవుతుంది.విస్తరాకులో భోజనం చేస్తే ఆ మజానే వేరు. అన్నానికి ఎక్కడ లేని రుచి వస్తుంది. కారణం ఏమైతేనేం, విస్త్తరాకుల వాడకం క్రమంగా తగ్గింది. మోదుగాకుల స్థానంలో పేపర్‍ ప్లేట్ల వాడకం పెరిగింది.మారుతున్న కాలానికి అనుగుణంగా ప్రజల జీవన విధానంలోనూ పలు మార్పులు …

ఆకువిస్తర్లు అదృశ్యం Read More »

ఉమ్మడి నెల్లూరు జిల్లాశిలా మరియు ఖనిజ సంపద

ఉమ్మడి నెల్లూరు జిల్లా ఆంధప్రదేశ్‍ రాష్ట్రంలో దక్షిణ ప్రాంతంలో 20,620 చదరపు కిలోమీటర్లలో విస్తరించి యున్నది. ఈ జిల్లా యొక్క ఉత్తరాన ప్రకాశం, దక్షిణాన చిత్తూరు జిల్లాలు, పశ్చిమలో బంగాళాఖాతం కలవు.ఈ జిల్లాలో ఆర్‍క్యన్‍ పీరియడ్‍కు చెందిన ఓల్డ్ర్‍ మెటమార్పిక్స్, ఆర్‍క్యన్‍-పేలియో ప్రొటిరోజోయిక్‍కు చెందిన థార్‍వార్‍ సూపర్‍గ్రూప్‍ శిలలు, ఇంట్రూసివ్‍స్‍, కడప సూపర్‍ గ్రూప్‍కు చెందిన సెడిమెంటరీ శిలలు, మాయో ప్లేయో సీన్‍కు చెందిన కడ్డలూరు సాండ్‍స్టోన్‍, సీనోజోయిక్‍కు చెందిన లాటరైట్‍ మరియు క్వాటర్‍నెరి పీరియడ్‍కు చెందిన …

ఉమ్మడి నెల్లూరు జిల్లాశిలా మరియు ఖనిజ సంపద Read More »

బుందేలా ప్యాలెస్‍ – కోటలు

యునెస్కో ఇటీవల ఆరు భారతీయ సైట్స్ను తన టెంటేటివ్‍ వరల్డ్ హెరిటేజ్‍ జాబితాకు జోడించింది. వీటిలో తెలంగాణకు చెందిన ముదుమల్‍ మెగాలిథిక్‍ మెన్హిర్స్తో పాటుగా బుందేలా ప్యాలెస్‍ – కోటలు కూడా ఉన్నాయి. 2025 ఫిబ్రవరి 11న బుందేలా ప్యాలెస్‍ – కోటలను సాంస్క•తిక విభాగం కింద వరల్డ్ హెరిటేజ్‍ లిస్ట్లో చేర్చాల్సిందిగా కోరుతూ భారత ప్రతినిధి బృందం కోరింది. ఈ నేపథ్యంలో మధ్యప్రదేశ్‍, ఉత్తర ప్రదేశ్‍ లలో (బుందేల్‍ ఖండ్‍ ప్రాంతం) విస్తరించి ఉన్న బుందేలా …

బుందేలా ప్యాలెస్‍ – కోటలు Read More »

సిపాయి తిరుగుబాటులో నిజాం, బ్రిటిష్‍ ప్రభుత్వాలను రక్షించిన వనపర్తి రాజా ప్రథమ రామేశ్వరరావు

1857 నాటి సిపాయిల తిరుగుబాటును అణచివేయడంలో వనపర్తి రాజా ప్రథమ రామేశ్వరరావు (1855-66) కీలకపాత్ర పోషించారనే ప్రాధమిక చారిత్రక వాస్తవం చాలా మందికి తెలిసిరాలేదు. బ్రిటిష్‍ భారత ప్రభుత్వానికి వ్యతిరేకంగా పోరాడిన సిపాయిల వారసత్వాన్నే భారతీయులు గర్వంగా చెప్పుకోవడం, బ్రిటిష్‍ వారికి సహకరించినవారిని ఈసడించుకోవడం ఇందుకు కారణం. రాజా రామేశ్వరరావు శౌర్యం తెలియక పోవడానికి మరొక కారణం ఏమిటంటే, ఆయన శౌర్యాన్ని బ్రిటిష్‍ వారు మాత్రమే ప్రశంసించడం. వారి రాతలను ఇప్పటివరకు పెద్దగా ఎవరూ అన్వేషించలేదు. రాజావారి …

సిపాయి తిరుగుబాటులో నిజాం, బ్రిటిష్‍ ప్రభుత్వాలను రక్షించిన వనపర్తి రాజా ప్రథమ రామేశ్వరరావు Read More »

భావప్రకటన స్వేచ్ఛను కాపాడుదాం!

ప్రతి సంవత్సరం మే 3 న మనం ప్రపంచ పత్రికా స్వేచ్ఛా దినోత్సవాన్ని జరుపుకుంటాము, దీనిని ప్రపంచ పత్రికా దినోత్సవం అని కూడా అంటారు. ఈ ఐక్యరాజ్యసమితి సెలవుదినం పత్రికా స్వేచ్ఛను గుర్తుచేస్తుంది. అది ఎంత ముఖ్యమో అవగాహన పెంచుతుంది. మానవ భావ ప్రకటనా స్వేచ్ఛ హక్కును కాపాడటం ప్రభుత్వాల విధిని గుర్తు చేస్తుంది.చాలా మంది జర్నలిస్టులు, మీడియా నిపుణులు తమ జీవితాలను, వారి స్వేచ్ఛను పణంగా పెట్టి తమ కథనాలను వెతుక్కోవడంలో పాల్గొంటారు. ఎందుకంటే కొన్ని …

భావప్రకటన స్వేచ్ఛను కాపాడుదాం! Read More »

సాంస్కతికవారసత్వవస్తువులకు రక్షణమే 18న అంతర్జాతీయ మ్యూజియం దినోత్సవం

మ్యూజియంలను సందర్శించి ఆనందించడానికి, ప్రజలను ప్రోత్సహించడానికి, మ్యూజియంలు ఎదుర్కొంటున్న సవాళ్ల గురించి అవగాహన పెంచడానికి, ఆ సంఘాల మద్దతుతో మాత్రమే మనుగడ సాగించగలవని మే 18న అంతర్జాతీయ మ్యూజియం దినోత్సవాన్ని జరుపుకుంటారు.ఈ దినోత్సవాన్ని ఇంటర్నేషనల్‍ కౌన్సిల్‍ ఆఫ్‍ మ్యూజియమ్స్ (ICOM) నిర్వహిస్తుంది. ఇది ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఉన్న మ్యూజియంలను ఈ దినోత్సవ జ్ఞాపకార్థ కార్యక్రమాలలో పాల్గొనమని ఆహ్వానిస్తుంది. ICOM మ్యూజియంలు ప్రజలతో మమేకమై, మన విద్యకు, సమాజ అభివృద్ధికి మ్యూజియంల సహకారాన్ని వారికి బోధించమని ప్రోత్సహిస్తుంది. అంతర్జాతీయ మ్యూజియం …

సాంస్కతికవారసత్వవస్తువులకు రక్షణమే 18న అంతర్జాతీయ మ్యూజియం దినోత్సవం Read More »