December

తెలంగాణ శాసనాల పరిష్కరణ-ఒక పరిశీలన

కొత్తతెలంగాణ చరిత్రబృందం 7వ నెల వెబినార్‍లో డా. దామరాజు సూర్యకుమార్‍ గారి ప్రసంగపాఠం తెలంగాణ శాసనాలను మొదట ఎవరు, ఎపుడు పరిష్కరించా రన్నది పెద్దప్రశ్న. చరిత్రకారులు రాసిన ఆధారాలు వెతుకుతుంటే తెలంగాణాలో లభించిన శాసనాలను పరిష్కరించిన వారు 35 మంది కనిపించారు. వారి గురించి వాకబు చేయడానికి, వివరసేకరణ సమయమైతే పట్టింది కాని, విలువైన సమాచారమే దొరికింది. తెలంగాణలోని పాతజిల్లాలు పదింట్లో వెలుగుచూసిన శాసనాలు 2,795. అందులో జిల్లాలవారీగా అప్పటి పురావస్తుశాఖ ప్రచురించింది నల్గొండ, కరీంనగర్‍, వరంగల్‍, …

తెలంగాణ శాసనాల పరిష్కరణ-ఒక పరిశీలన Read More »

సృజన చేస్తున్న న్యాయమూర్తులూ… న్యాయవాదులూ…

రచయితలు చాలా మంది వివిధ వృత్తులలో వున్నవారే. రచననే వృత్తిగా చేసుకొని బతుకుతున్న రచయితలు చాలా తక్కువ. తెలుగులో లేరనే చెప్పవచ్చు. ఉన్నా వాళ్ళని వేళ్ళమీద లెక్క పెట్టవచ్చు.వివిధ వృత్తుల్లో వున్నవాళ్ళు వాళ్ళ వృత్తికి సంబంధించిన రచనలు చేస్తే అవి చాలా బలంగా వుంటాయని చాలా మంది అంటూ ఉంటారు. అది నిజమని చెప్పిన రచయితలూ వున్నారు. అది పూర్తి నిజం కాదని చెప్పిన రచయితలు ఎంతో మంది. వేరే వృత్తుల్లో వున్న వాళ్ళు తమది కాని …

సృజన చేస్తున్న న్యాయమూర్తులూ… న్యాయవాదులూ… Read More »

మూసీని మురికి కాలువనేమో అనుకున్నా..

పర్యావరణానికి మనం చేస్తున్న నష్టం కళ్లకు కట్టింది హైకోర్టు చీఫ్‍ జస్టిస్‍ సతీశ్‍ చంద్ర శర్మ ‘పీసీబీ అప్పిలేట్‍ అథారిటీ’ ప్రారంభోత్సవం ‘‘హైదరాబాద్‍కు వచ్చే ముందు హుస్సేన్‍సాగర్‍ గురించి విన్నాను. నగరంలో ముఖ్య పర్యాటక ప్రాంతాల్లో ఒకటి అని తెలుసుకొని అక్కడికి వెళ్లాను. ఆ చెరువులోని నీరు కలుషితమై ఉంది. హైకోర్టు పక్కన ఉన్న మూసీని చూసి తొలుత మురికి నాలానేమో అని అనుకున్నాను. తర్వాత అది గతంలో నగరానికి మంచినీటిని అందించిన నది అని తెలిసింది. …

మూసీని మురికి కాలువనేమో అనుకున్నా.. Read More »

కొలిపాక తీర్థం చారిత్రక భాగ్యనగరమా, శాపగ్రస్త పురమా?

(గత సంచిక తరువాయి)నాగరిలిపిలో వున్న క్రీ.శ.1711 నాటి ఈ శాసనంలో జైనగురువు పండిత కేసరకుశల కోరికను మన్నించిన ఔరంగజేబు కొడుకు సుబేదార్‍ బహదుర్‍ షా-1 ప్రతినిధి నవాబ్‍ మహమ్మద్‍ యూసుఫ్‍ ఖాన్‍ ఆదీశ్వర భగవానుడు లేదా మాణిక్యస్వామి ప్రతిష్ట, పునరుద్ధరణ, దేవాలయ ప్రాకారనిర్మాణం చేయించారని తెలుపబడింది. 4 జైనదేవాలయానికి దక్షిణభాగాన పాకశాల పక్కన జైన సంగ్రహాలయం పేరిట జైనశిల్పాల, శాసనాలు సేకరించి ఇక్కడ భద్రపరిచారు. వీటిలో జైన చౌముఖి, జైన స్తూప, జైన గురువులు, తీర్థంకరుల శిల్పాలెన్నో …

కొలిపాక తీర్థం చారిత్రక భాగ్యనగరమా, శాపగ్రస్త పురమా? Read More »

ప్రకృతే నియంత్రిస్తుంది! 12 ప్రకృతే శాసిస్తుంది!! ఊహప్రతిపాదనలు లేకుండానే సిద్ధాంత ఆవిష్కరణ!

(Formulating a Theory, Without Hypotheses!) (గత సంచిక తరువాయి)ఇంటికి చేరుతాననే నమ్మకంలేని అయిదు సంవత్సరాల సుదీర్ఘ యాత్ర తర్వాత స్వంత గూటికి చేరిన డార్విన్‍ రెండో రోజుననే కుటుంబాన్ని కలిసాడు. తర్వాత కేంబ్రిడ్జి విశ్వవిద్యాలయంకు పోయి హెన్స్స్లో (Henslow)ను కలిసి తాను రాసుకున్న డైరీలను చూయించాడు. సమాచారం తెలిసిన చార్లెస్‍ లియల్స్ (Lyell) డార్విన్‍ కృషిని అభినందించాడు. తాను పొందిన అనుభవాల్ని కేంబ్రిడ్జి ఫిలసొఫికల్‍ (Philosophical) సంఘంతో పంచుకున్నాడు. అప్పటికి డార్విన్‍ వయస్సు కేవలం 27 …

ప్రకృతే నియంత్రిస్తుంది! 12 ప్రకృతే శాసిస్తుంది!! ఊహప్రతిపాదనలు లేకుండానే సిద్ధాంత ఆవిష్కరణ! Read More »

ప్రకృతి వైపు మరలండి

ప్రఖ్యాత స్వతంత్ర శాస్త్రవేత్త, ఆరోగ్య, ఆహార నిపుణులు డా।। ఖాదర్‍ వలి ఇంటర్వ్యూ కొర్రలు, అరికలు వంటి సిరిధాన్యాలు, కషాయాలతోనో మధుమేహం, కేన్సర్‍ వంటి జబ్బులను చాలా మందికి నయం చేస్తున్నారని విన్నాం?నిజమే. గత 20 ఏళ్లు నేను నమ్ముతున్న మార్గం ద్వారా మంచి ఫలితాలను సాధిస్తున్నాను. అసలు మంచి ఆహారం తీసుకోవడమే సగం ఆరోగ్యాన్ని పొందడం. ప్రతి ఒక్కరూ ఆరోగ్యంగా ఉండండి అని దేవుడు వైవిధ్యమైన ఆహారాన్ని ప్రతి చోట్లా సృష్టించాడు. కానీ మనం బియ్యం, …

ప్రకృతి వైపు మరలండి Read More »

బాలల్లో వికసిస్తున్న భావపరిమళం

‘బాల చెలిమి’కారులు మణికొండ వేదకుమార్‍ చైర్మన్‍గా దాదాపు మూడు దశాబ్ధాలుగా బాల వికాసం కోసం పనిచేస్తూ ‘బాల చెలిమి’పత్రిక, ‘బాల చెలిమి గ్రంథాలయం’, ‘చెలిమి క్లబ్‍’లు నిర్వహిస్తూ అదే కోవలో చేసిన మరో గొప్పపని తెలంగాణ ఉమ్మడి పది జిల్లాల వారిగా ‘తెలంగాణ బడిపిల్లల కథలు’ తెచ్చారు. కథల కోసం చిల్డ్రన్స్ ఎడ్యుకేషనల్‍ అకాడమీ వారి ఆహ్వానం మేరకు ఆదిలాబాద్‍ జిల్లా ‘బడిపిల్లల కథలు’ ఎంపిక కోసం 38 కథలు రాగా కథల కార్యశాలలో పాల్గొన్న నిష్ణాతులైన …

బాలల్లో వికసిస్తున్న భావపరిమళం Read More »

ప్రకృతే నియంత్రిస్తుంది! ప్రకృతే శాసిస్తుంది!!-6 శాస్త్రీయ దృక్పథం – పద్ధతి!(SCIENTIFIC TEMPER – METHOD)

ఇంతవరకు ప్రకృతి సూత్రాలలో జీవశాస్త్ర సంబంధమైన చివరి నాలుగు (15-18) సూత్రాలను చూసాం. జీవం పుట్టుకకు, నిర్జీవ పదార్థాలకు గల సంబంధాన్ని చూసాం. సూతప్రాయంగా సౌరకుటుంబం యొక్క ఆవిర్భావం, భూమి పుట్టుక గూర్చి కూడా తెలుసుకున్నాం. కరోనా నేపథ్యంలో వైరసుల చరిత్రను చూసాం. ఇదే కోవలో భౌతిక, రసాయన సంబంధమైన మొదటి 14 ప్రకృతి సూత్రాలను తెలుసుకునే ముందు, ఈ ప్రకృతి సూత్రాల సూత్రీకరణ ఎలా నిర్ధారిస్తారు, ఎలా రూపొందిస్తారు, అసలు ఈ సూత్రాలలోని శాస్త్రీయత ఎంత? …

ప్రకృతే నియంత్రిస్తుంది! ప్రకృతే శాసిస్తుంది!!-6 శాస్త్రీయ దృక్పథం – పద్ధతి!(SCIENTIFIC TEMPER – METHOD) Read More »

శబ్ద కాలుష్యం-సమస్యలు- చట్టం

పరిచయం :ఈ నాడు ప్రపంచ వ్యాప్తంగా ప్రకృతి – సమాజాల మద్య అగాధం పెరిగిపోయింది. కాలుష్యం ప్రధాన కారణం. జనాభా పెరుగుదల, అదనపు విలువను జమ చేయడానికి మనుష్యుల్లోని ఒక గ్రూపు చేసే చర్యల వలన కాలుష్యం పెరిగిపోయింది.కాలుష్యం రెండు రకాలు.(అ) కృత్రిమ కాలుష్యం(ఆ) భావజాల కాలుష్యంకృత్రిమ కాలుష్యం అనేది అగ్ని పర్వతాల ద్వారా, మనిషి చేసే చర్యల ద్వారా (వాహనాలు నడపడం ద్వారా వచ్చే CO2 ద్వారా) కృత్రిమ కాలుష్యం ఏర్పడుతుంది. తాత్వికమైన కాలుష్య భావజాలం లేదా …

శబ్ద కాలుష్యం-సమస్యలు- చట్టం Read More »

మంటో కోపం

ప్రముఖ కథారచయిత సాదల్‍ హసన్‍ మంటో కథలు ఆటవికతని, వ్యభిచారాన్ని శవాలతో సంపర్కాన్ని చేస్తున్న విషయాలని ప్రతిబింబించాయి.దానివల్ల అతను ‘నీతిమంతులకి’ శత్రువయ్యాడు. కోర్టుల బారిన పడ్డాడు. అతని కథల్లో అశ్లీలం వుందని శిక్ష కూడా పడింది. తన విమర్శకులని మంటో చీల్చి చెండాడాడు. ఈ వ్యాసం అతని కోపానికి అసంతృప్తికి వ్యంగ్య సమాధానం.‘‘ఈ కొత్త విషయం మీకు తెలుసా?’’-కొరియా నుంచి వచ్చిన విషయమా?‘‘కాదు. కాదు’’-జునాఘడ్‍ బేగం గురించా?‘‘కాదు..’’-సెన్సేషనల్‍ హత్య జరిగిందా మళ్ళీ?‘‘కాదు. సాదత్‍ హసన్‍ మంటో గురించి’’-ఏమిటీ? అతను చనిపోయినాడా?‘‘కాదు. …

మంటో కోపం Read More »