July

ప్రకృతి సౌందర్యాల కాణాచి డల్హౌసీ!

ఉద్యోగరీత్యా, ఇతరత్రా రాజధాని నగరం ఢిల్లీలో స్థిరపడిన మాకు ఇక్కడ ఎండలు భరించడం అలవాటయిపోయింది. కానీ ఏప్రిల్‍ మాసం నుండే ఎండలు తమ తీవ్ర రూపాన్ని ప్రదర్శించగా, జూన్‍లో ఏదైనా హిల్‍ స్టేషన్‍లో గడపాలన్న కోరిక నాకు, మా వారికి కలిగింది. అదివరకు ఎన్నోసార్లు చూసిన షిమ్లా, ముస్సోరి, నైనిటాల్‍కి కాకుండా ఇంతవరకు చూడని క్రొత్త ప్రదేశానికి వెడదామన్న ఆలోచన కూడా వచ్చింది. కొంత పరిశోధన తర్వాత హిమాచల్‍ ప్రదేశ్‍ రాష్ట్రంలో, చంబా జిల్లాలో ఉన్న డల్హౌసీ …

ప్రకృతి సౌందర్యాల కాణాచి డల్హౌసీ! Read More »

ఆరోగ్య ‘సిరి’ధాన్యాలు

ఆ రోజుల్లో తిండి వేరు.. ఇప్పుడంతా ఎరువుల తిండి.. తింటే రోగం.. తినకపోతే నీరసం.. ఇదీ పరిస్థితి.. అందుకే ప్రజల ఆహార అలవాట్లలో విప్లవాత్మక మార్పులు చోటు చేసుకున్నాయి.. ఆ‘పాత’ మధురం అంటున్నారు.. బామ్మలు, తాతయ్యలు ఒకప్పుడు తిన్న తిండినే ఇప్పుడూ మనమూ ఇష్టపడుతున్నాం.. చోడి జావ, జొన్న రొట్టె, సామలు, అరికెలు అంటూ వెంటపడుతున్నాం.. ఈ మార్పు ఆరోగ్యానికి ఎంతో మంచిదని వైద్యులు సైతం చెబుతున్నారు.. దీంతో జిల్లాలో ప్రతి ఒక్కరూ చిరు ధాన్యాలు తింటూ …

ఆరోగ్య ‘సిరి’ధాన్యాలు Read More »

మా భూమి

పిల్లలకు అత్యంత ఆనందానిచ్చేది ఆట బొమ్మలు.,కథల పుస్తకాలే. పాఠ్య పుస్తకాలు అందించే జ్ఞానానికి సమాంతరంగా మరెంతో లోకజ్ఞానాన్ని అందించేది బాల సాహిత్యమే. భాషకు సంబంధించిన ప్రాధమిక పరిజ్ఞానాన్ని అందించేవి కథలే. కొత్త కొత్త పదాలను పరిచయం చేసేది కథల పుస్తకాలే. పుస్తకాలు పిల్లల ఆలోచనా నైపుణ్యాలను పెంచుతాయి. వారి ఊహలకు ప్రాణం పోస్తాయి. వారిలో సృజనాత్మకతను పెంచుతాయి. పిల్లలలో నైతికతను, సక్రమమైన ప్రవర్తనను, మంచి చెడుల అవగాహనను పెంచే బాధ్యతను ఉమ్మడి కుటుంబాల్లో నాయనమ్మలు, అమ్మమ్మలు చెప్పే …

మా భూమి Read More »

మట్టిలేనిదే మనుగడలేదు ‘సేవ్‍-సాయిల్‍’

మట్టిలేనిదే మనుగడలేదు. మట్టి సమస్త వనరులకు పుట్టినిల్లు. మనం ఉపయోగించే వస్తువులన్నీ ఈ మట్టినుంచీ, దానిలో దాగున్న రకరకాల ఖనిజాల నుంచే తయారవుతున్నాయి. నేల రేణువుల సముదాయం. ఈ రేణువుల నిర్మాణాలు నీరు, గాలి, మట్టి సామర్థ్యాన్ని ప్రభావితం చేస్తాయి. మట్టి వివిధ ప్రాంతాలలో వివిధ రకాల రేణువుల నిర్మాణంతో వుంటుంది. సేంద్రియ పదార్థం, నిరాకార ఖనిజ పదార్థం కూడా నేల మట్టి కణాలలో ప్రధాన భాగాలు. మట్టిలోని ఈ వైవిధ్యమే జీవరాసుల మనుగడకు జీవం పోస్తున్నది. …

మట్టిలేనిదే మనుగడలేదు ‘సేవ్‍-సాయిల్‍’ Read More »

మాటేటి రామప్ప

బహుముఖ ప్రజ్ఞాశాలి, పరోపకారి, తెలంగాణావాది, వెస్ట్రన్‍ జ్యోతిష ద్రష్ట, ఉన్నత పదవులను అధిరోహించిన మేధావి మాటేటి రామప్ప గారు. ఒక సామాన్య వ్యక్తి అసామాన్యంగా ఎదగడం వెనుక ఎంతి కార్యదీక్ష, పట్టుదల కఠోరశ్రమ దాగివుంటుందో అందుకు ఉదాహరణ మాటేటి రామప్పగారు.మాటేటి రామప్ప గారు 1916 ఏప్రిల్‍ 20వ తేదీన ఆనాటి వరంగల్‍ జిల్లాలోని శనిగరం గ్రామంలో జన్మించారు. తల్లిదండ్రులు లచ్చమ్మ, సాయన్నలు పద్మశాలి దిగువ మధ్యతరగతి కుటుంబానికి చెందినవారు. తండ్రి చిన్న వయసులో చనిపోవడంతో తల్లి బతుకుదెరువు …

మాటేటి రామప్ప Read More »

కాసుల గలగలల టంకశాల ‘సుల్తాన్‍ షాహీ’

శాంతి కపోతం ఆరడుగుల అందగాడుగా రూపం ఎత్తితే ఎట్లా ఉంటుంది? అచ్చం గులాం యాసీన్‍లా ఉంటుంది. గులాం యాసీన్‍ ఎవరూ అని అడుగుతున్నారా? కొంచెం ఓపిక పట్టండి ఆ కథ ఈ కథ చివర్లో వినిపిస్తాను.మొగల్‍పురాలో రిఫాయేఆం స్కూలు దాటి అక్కన్న మాదన్నల గుడి ముందు నుండి నడుచుకుంటూపోతే కుడివైపున మీర్‍ మోమిన్‍ దాయెర, మీర్‍జుమ్లా తలాబ్‍ (చెరువు) -ఎడమవైపు సుల్తాన్‍షాహీ బస్తీ ఉంటుంది. గాన సుజనులారా ప్రవేశించండి సుల్తాన్‍ షాహీలోకి! కుతుబ్‍షాహీల కాలంలో ఇచ్చోటనే కదా …

కాసుల గలగలల టంకశాల ‘సుల్తాన్‍ షాహీ’ Read More »

తెలంగాణ ఆడపడుచు నాయకురాలు నాగమ్మ నిర్మించిన దేవాలయం

పల్నాటినాయకురాలిగా, ధీరవీరవనితగా, తొలిమహిళా మంత్రిణిగా పేరుగాంచిన నాగమ్మ, మధ్యయుగపు తెలుగు వారి చరిత్రలో ఒక విశిష్ట స్థానాన్ని సంపాదించుకొంది. కరీంనగర్‍ జిల్లా ఆరెపల్లిలో పుట్టిందనీ, తండ్రి చౌదరి రామిరెడ్డి (అరి అంటే పన్ను, చౌత్‍ అరి అంటే పండిన పంటలో, నాలుగో వంతును పన్నుగా వసూలు చేసే అధికారం పొందిన వారిని చౌదరి అని పిలిచేవారు. అంతేకాని ఇది కులానికి సంబంధించిన పదంకాదు!) గురజాల ప్రాంతానికొచ్చి జిట్టగామాలపాడులో నివాసమేర్పరచుకొని, వ్యవసాయం చేసుకొంటూ బతికాడనీ పరిశోధనలు తెలియ జేస్తున్నాయి. …

తెలంగాణ ఆడపడుచు నాయకురాలు నాగమ్మ నిర్మించిన దేవాలయం Read More »

తోటి గిరిజన కళారూపం-ప్రదర్శనలో వైవిధ్యాలు

తెలంగాణ రాష్ట్రంలో ఉన్న గిరిజన తెగల్లో ‘గోండ్‍’ తెగ అతిపెద్ద గిరిజన సమూహం. ఈ తెగకు ఆశ్రితులుగా పర్ధాన్‍, ‘తోటి’ రెండు గిరిజన తెగలవారు గోండ్‍ తెగ వ్యుత్పత్తి. గోండ్‍ రాజుల చరిత్రలను ప్రదర్శనపూర్వకంగా కథాగానం చేస్తారు. ‘తోటి’ గిరిజనులు వీటితోపాటు గోండు గిరిజనులకు సంబంధించిన పెళ్ళిళ్లు, కర్మకాండలు, పండుగలకు సంబంధించి సాంప్రదాయక, చారిత్రక, సాంస్కృతిక విలువలను కీకిరి, కుజ్జీ, డక్కి, ప్రేపేర్‍ కాలికొమ్ము, డోలు వంటి వాద్యాలను వాయిస్తూ తెలియజేస్తారు.పూర్వం ఆదిలాబాద్‍ జిల్లాలో ఉన్న గోండ్‍ …

తోటి గిరిజన కళారూపం-ప్రదర్శనలో వైవిధ్యాలు Read More »

అద్వితీయం బుద్ధవనం!

బుద్ధుడి జననం నుంచి నిర్యాణం వరకు ప్రతి అంశాన్ని కళ్లకు కట్టేలా శిల్పాలు, అష్టాంగ మార్గానికి గుర్తుగా ఎనిమిది పార్కులు, ఆసియా ఖండంలోనే సిమెంట్‍తో నిర్మించిన అతి పెద్ద స్తూపం, శ్రీలంక వాసులు అందజేసిన 27 అడుగుల బుద్ధుడి ప్రతిమ.. ఇలా ఎన్నో విశేషాలతో రూపుదిద్దుకున్న బుద్ధవనం ప్రాజెక్టు ప్రారంభోత్స వానికి సర్వం సిద్ధమైంది. అలాంటి మహానుభావుడి జీవిత చరిత్రను కళ్లకు కడుతూ నిర్మించిన అంతర్జాతీయ బౌద్ధ క్షేత్రం పర్యాట కులకు కనువిందు చేయనుంది. అలనాడు బౌద్ధుల …

అద్వితీయం బుద్ధవనం! Read More »

తెలంగాణ ప్రభుత్వం – పర్యావరణ పరిరక్షణ చర్యలు

తెలంగాణ రాష్ట్రం భౌగోళికంగా దక్షిణాదిన దక్కన్‍ పీఠభూమిలో అర్ధశుష్క ప్రాంతంలో నెలకొని వుంది. శీతోష్ణస్థితి పరంగా ప్రధానంగా వేడిగా మరియు పొడి వాతావరణం ఉంటుంది. సాలీనా వర్షపాతం సగటు 905.3 మి.మీ. తెలంగాణకు ఉత్తరాన -మహారాష్ట్ర, ఛత్తీస్‍ఘర్‍, పశ్చిమాన – కర్ణాటక, తూర్పు మరియు దక్షిణాన ఆంధప్రదేశ్‍ రాష్ట్రాలు సరిహద్దులుగా వున్నాయి. ప్రధాన నదులైన గోదావరి మరియు కృష్ణాలు రాష్ట్రం గుండా ప్రవహిస్తున్నాయి. గోదావరి పరివాహక ప్రాంతంలో 79 శాతం, కృష్ణానదీ పరివాహక ప్రాంతంలో 68.5 శాతం …

తెలంగాణ ప్రభుత్వం – పర్యావరణ పరిరక్షణ చర్యలు Read More »