2020

హరా హైతో బరా హై గ్రీన్‍ ఇండియా ఛాలెంజ్‍

ఉధృతంగా సాగుతున్న మొక్కలు నాటే కార్యక్రమంఎంపి జోగినపల్లి సంతోష్‍కుమార్‍గారి పిలుపుకి అనూహ్య స్పందన సంకల్పం చిన్నదే కావచ్చు కానీ అందులో సమాజ శ్రేయస్సు ఉంది. తీసుకున్న సంకల్పం, ఎత్తుకున్న బాధ్యతను అమలు చేయాలనే పట్టుదల కూడా కావాలి. లేకుంటే మనం తీసుకున్న సంకల్పం ఎంత గొప్పదయినా నిరుపయోగం అవుతుంది. ఆశించిన ఫలి తాలు రావు. తెలంగాణ రాష్ట్ర ప్రభుత్వం తీసుకున్న హరిత హారం కార్యక్రమం కానీ, రాజ్యసభ సభ్యుడు జోగినపల్లి సంతోష్‍ కుమార్‍ తీసుకున్న గ్రీన్‍ ఇండియా ఛాలెంజ్‍ కార్యక్రమం కానీ చాలా గొప్పవని చెప్ప వచ్చు. ఎందుకంటే …

హరా హైతో బరా హై గ్రీన్‍ ఇండియా ఛాలెంజ్‍ Read More »

అందమైన మట్టి గాజులు

ఆయిమే మేడం.. ఆయియె.. అంటూ దుకాణాల ముందు కూర్చొని బేరసారాలు.. ఒకరికి మించి మరొకరి ఆహ్వానం. ఐదు వందలు చెప్పిన గాజుల జత రూ. 200కు ఇవ్చొచ్చు. లేదా రూ. ఐదు కూడా తగ్గకపోవచ్చు. ఇది చార్మినార్‍ దగ్గర ఉన్న లాడ్‍ బజార్‍ గాజుల మార్కెట్‍ పరిస్థితి.ప్రఖ్యాతి గాంచిన లాడ్‍ బజార్‍ పేరు వినగానే ప్రతి ఒక్కరికీ గుర్తుకు వచ్చేది అందమైన గాజులు. అందుకే స్త్రీలు ఇక్కడి గాజులపై ఎంతో మక్కువ చూపిస్తారు. సుదూర ప్రాంతాల నుంచి వచ్చి మరీ తమకు కావాల్సిన గాజులను ఇక్కడ …

అందమైన మట్టి గాజులు Read More »

పర్యావరణ ఆవశ్యకతలు – బోళం పాత్ర

పరిచయం : పర్యావరణం అనేది కేవలం గాలి, నీరు, ధూలి, అగ్ని, ఆకాశం అనే అంశాలతో ఉంటుంది. ఈ విషయాన్ని ‘బాహుడు’ క్రీ.పూ. 2600 సంవత్సరాల క్రితం ‘‘ప్రతిత్యాగ సమ్రుద్యాము’’ అనే సూక్తితో వర్ణించాడు. అంటే సృష్టిలో ప్రతిది నిరంతరం మారుతుంది. మనం ఈనాడు చూస్తున్న భౌతిక ప్రపంచం కాదు. సుదూర ప్రాంతాలు విశ్వంలో ఉన్న గ్రహాలు, గ్రహ వ్యవస్థలు, సౌర వ్యవస్థలు, సౌర మండలాలు, గ్రహశిలకలు ఇవన్నీ ‘పర్యావరణమే’. అంతేకాదు భూమిపైన మనకు కన్పించని అతి సూక్ష్మజీవులు కూడా పర్యావరణమే. ఈ …

పర్యావరణ ఆవశ్యకతలు – బోళం పాత్ర Read More »

సైన్సు – మూఢనమ్మకం

(ఆంగ్ల మూలం డా. వై. నాయుడమ్మ : తెలుగు సేత – డా. నాగసూరి వేణుగోపాల్‍) 1976లో శాస్త్రవేత్త మేథావి హేతువాది గాంధేయవాది డా. హెచ్‍. నరసింహయ్య సైన్స్, సొసైటీ అండ్‍ సైంటిఫిక్‍ ఆటిట్యూడ్‍ అనే సంకలనాన్ని  బెంగుళూరు  విశ్వవిద్యాలయం ద్వారా ప్రచురించారు. ఎంతో విలువైన ఈ వ్యాస సంకలనంలో ఎంతోమంది శాస్త్రవేత్తల, ఆలోచనాపరుల విశ్లేషణలున్నాయి. ఇందులోనే సైన్స్ అండ్‍ సూపర్‍ స్టిషన్‍ అనే ఆంగ్ల వ్యాసాన్ని డా. నాయుడమ్మ రాశారు. ఆ వ్యాసానికి డా. నాగసూరి వేణుగోపాల్‍ మూడు దశాబ్దాల క్రితం …

సైన్సు – మూఢనమ్మకం Read More »

అక్టోబర్‍ 31న ‘బ్లూ మూన్‍’

ONCE IN A “BLUE MOON” ON 31st OCTOBER 2020 గత కొన్ని రోజులుగా సోషల్‍ మీడియాలో ఒక విషయం వైరల్‍ అవుతా ఉంది. అక్టోబర్‍ 31న సంభవించే పౌర్ణమి బ్లూ మూన్‍గా కనబడనుంది అనే ప్రచారం జరుగుతుంది. వాస్తవంగా ఒక సంవత్సరం మొత్తం తీసుకుంటే నెలకి ఒకటి చొప్పున పౌర్ణమి సంభవిస్తుంది. అంటే సంవత్సరంలో మొత్తం 12 సార్లు మనకి పౌర్ణమిలు చూసే అవకాశం ఉంటుంది. కానీ ఒక సందర్భంలో ఒకే నెలలో రెండు పౌర్ణమిలు సంభవిస్తాయి. …

అక్టోబర్‍ 31న ‘బ్లూ మూన్‍’ Read More »

నేర నిరూపణ జరిగే వరకు అమాయకుడే!

మీడియా విచారణ మొదలైన తరువాత నేరారోపణ రాగానే నేరస్తులన్న ముద్ర పడిపోతుంది. విచారణ పూర్తి కాకముందే శిక్షలు పడిపోతున్నాయి. మన న్యాయశాస్త్రంలోని మౌళిక సూత్రానికి భంగం కలిగేలా వుంటున్నాయి. మన నేర న్యాయ సూత్రాల ప్రకారం నేర నిరూపణ జరిగే వరకు ముద్దాయిని అమాయకుడిగా పరిగణించాల్సి వుంటుంది. క్రిమినల్‍ ‘లా’ నిష్పాక్షికంగా వుండాలంటే ఇది మౌళికమైన సూత్రం. దీని న్యాయబద్దత మనదేశంలోని సాంఘిక – న్యాయ పరిస్థితుల ప్రకారం చూసినప్పుడు దీనికి న్యాయబద్దత వుందని అన్పిస్తుంది. ‘రాజ్యం’కి …

నేర నిరూపణ జరిగే వరకు అమాయకుడే! Read More »

హమారా హైదరాబాద్‍ డబుల్‍ డెక్కర్‍ బస్సు

మూడు దశాబ్దాల క్రితం దాకా ఆంధ్ర ప్రదేశ్‍ రాష్ట్ర రోడ్డు రవాణా సంస్థ వారు హైదరాబాద్‍ నగరంలో డబుల్‍ డెక్కర్‍ బస్సులను పరిమిత మార్గాల్లో నడిపేవారు. దాదాపు పాతికేళ్ల పాటు ఆ బస్సులు నగర ప్రజల జీవనంలో ఒక భాగంగా ఉండేవి. సికింద్రాబాద్‍ రైల్వే స్టేషన్‍ నుండి 5వ నంబరు బస్సు మెహిదీపట్నంకు, 7వ నంబరు బస్సు అఫ్జల్‍ గంజ్‍ కు, 8 నంబరు బస్సు చార్మినార్‍ కు, 10వ నంబరు బస్సు సనత్‍ నగర్‍ కు నడుస్తుండేవి. అదే …

హమారా హైదరాబాద్‍ డబుల్‍ డెక్కర్‍ బస్సు Read More »

ప్రకృతే నియంత్రిస్తుంది! ప్రకృతే శాసిస్తుంది!! -3

ప్రకృతి సూత్రాలలో 16వది – అనగా జీవశాస్త్ర పరంగా రెండవది:జీవం కేవలం కణాల్లో మాత్రమే ఉంటుంది!(Life exist only in the cell))సినిమాల ప్రభావం, ముఖ్యంగా పౌరాణిక సినిమాలు నమ్మకాల్ని మరింత బలోపేతం చేసాయి. ఇక బుల్లితెర వచ్చిన తర్వాత మూఢనమ్మకాల్ని మరింతగా పెంచి పోషించాయి. ఈ భావజాలమే ఏడేడు లోకాలని, స్వర్గమని, నరకమని నమ్మేలా చేసాయి. ఒకదానికి ఇంద్రుడు (సర్వ దుర్గుణాలు గలవాడు) రాజైతే, సుగుణ వంతుడైన యముడు నరకానికి రాజు. సతీసావిత్రి సినిమాలో ఓ …

ప్రకృతే నియంత్రిస్తుంది! ప్రకృతే శాసిస్తుంది!! -3 Read More »

పిల్లల సాహిత్య సృజన – పాఠ్యపుస్తకాలు

(ఆరు నుంచి పదవతరగతి వరకు) ఒకటవతరగతి నుంచి ఐదవ తరగతి వరకు ఉన్న తెలుగు పాఠ్యపుస్తకాల్లో పిల్లలకు సరదాగా, ఆటల్లాగా ఉండేలా సాహిత్య పక్రియల్లో ముఖ్యమైన వాటిని పరిచయం చేశారు. అలాగే సాహిత్య సృజనకు అవసరమైన పరిశీలన, ఆలోచన, ఊహ, కల్పన మొదలైన వాటిని మెల్లగా పెంచే ప్రయత్నం జరిగింది. పేర్లు పెట్టడం, శీర్షికలు నిర్ణయించడం, పొడిగించడం, వాటిలో మంచిచెడుల గురించి ఆలోచించడం వంటి ప్రయత్నాలనూ పిల్లలు కొనసాగించడానికి పునాదులు వేశారు. అయితే ఇవన్నీ పిల్లల ప్రాథమిక …

పిల్లల సాహిత్య సృజన – పాఠ్యపుస్తకాలు Read More »

పాల్కురికి పేర్కొన్న పర్యాటక స్థలాలు

(గత సంచిక తరువాయి) 7. చతుర్ముఖ బసవేశ్వరంఉమామహేశ్వరం పర్వంతం పైన తూర్పు దిక్కున ఐదు క్రోసుల దూరంలో ఉన్న రమ్యమైన మునిపురికి పశ్చిమాన చాల అందమైన బిలము, చతుర్ముఖ బసవేశ్వరం ఉన్నాయంటూ పర్వత ప్రకరణంలో పాల్కురికి సోమనాథుడు చతుర్ముఖ బసవేశ్వరం మీద చిన్న పురాణ కథను కూడా చెప్పాడు.సృష్టి ప్రారంభంలో శివుని ఆజ్ఞ మేరకు వృషాధిపుడు ఇక్కడ వేయి బాణాల ప్రమాణంలో (2000 అడుగుల పొడవు, వెడల్పులతో) వృషభ పురమును కట్టించి, నాలుగు గోముఖాలతో కూడిన వృషభేశ్వర …

పాల్కురికి పేర్కొన్న పర్యాటక స్థలాలు Read More »