January

నాటి కరోడ్‍ గిరి… నిజాం ఖజానా గని

వరంగల్‍ రైల్వేస్టేషన్‍కు ఎదురుగా కనిపించే అతి పురాతన భవనం నిజాం కాలం నాటి కరోడ్‍గిరి. కరోడ్‍గిరి అంటే ఆనాడు కస్టమ్స్ కార్యాలయం అన్నమాట. అదివ్వాళ ఆదాయ పన్నుకార్యాలయంగా ఉంది. నిజాం ప్రభుత్వం తన ఆదాయ వనరులను పెంచుకునే క్రమంలో ఈ కరోడ్‍గిరి శాఖను ఏర్పాటు చేసింది. అనాటి రెవెన్యూ శాఖ పరిధిలో పనిచేసే ప్రభుత్వ శాఖల్లో అబ్కారీ, కరోడ్‍గిరి శాఖల ద్వారానే ఎక్కువ ఆదాయం వచ్చేది. విదేశాల నుంచి దిగుమతి చేసుకునే వస్తువులకు నేటి ప్రభుత్వాలు విధిస్తున్న …

నాటి కరోడ్‍ గిరి… నిజాం ఖజానా గని Read More »

అలనాటి మేటి తెలంగాణ శాసనాలు-17 ‘కరణం’ పదాన్ని మొదటిసారి ప్రస్తావించిన మొదటి సోమేశ్వరుని కురుమిద్దిశాసనం(క్రీ.శ.1046)

కరణం, మునసబు అనే పదాలు గ్రామాధికారులను సూచిస్తాయి. కరణం అంటే గ్రామంలోని పొలం కొలతల పట్టీని నిర్వహించే వాడు. ఏదైనా పొలం అమ్మాలన్నా, కొనాలన్నా ఆ పొలం గురించి కరణం మాటే వేదం. అందరికీ అందుబాటులో లేని కొలత పద్ధతులు, కొలమానాలతో మోసం చేసేవారని వారి మీద ఒక అపవాదుండేది. నందమూరి తారక రామారావు ముఖ్యమంత్రిగా ఉన్న మొదటి పర్యాయంలో కరణం, మునసబుల వ్యవస్థను రద్దు చేసి రెవెన్యూ సంస్కారాలను ప్రవేశపెట్టాడు. కరణాల వ్యవహారశైలిపై అనేక వ్యంగాస్త్రాలు, …

అలనాటి మేటి తెలంగాణ శాసనాలు-17 ‘కరణం’ పదాన్ని మొదటిసారి ప్రస్తావించిన మొదటి సోమేశ్వరుని కురుమిద్దిశాసనం(క్రీ.శ.1046) Read More »

తెలంగాణా-శిలాజ సంపద కొత్తతెలంగాణ చరిత్రబృందం 8వ నెల వెబినార్‍లో చకిలం వేణుగోపాల్‍ రావు గారి ప్రసంగ పాఠం

ప్రస్తుతం తెలంగాణ పేరుతో ఉన్న భౌగోళికప్రాంతంలో అతి ప్రాచీనమైనశిలల నుండి క్వాటెర్నరీ మహాయుగపుశిలలదాకా దాదాపు అన్ని భౌమకాలాలకు చెందిన శిలలు విస్తరించి ఉన్నాయి. ప్రాక్‍ కేంబ్రియన్‍ కాలానికి చెంది అవక్షేపశిలలు శిలాజాలను కలిగి ఉన్నాయి. ఈ యుగానికి చెందిన శిలావిన్యాసాలు దక్కన్‍ భూభాగంలో కడప హరివాణము, భీమాహరివాణము, పాకాలహరివాణము, Sullavayi స్తరాలు, పెనుగంగస్తరాలుగా విస్తరించి ఉన్నాయి. వీటిలో కడప హరివాణములోని కర్నూల్‍ గ్రూపుకు చెందిన శిలలు ఉమ్మడి మహబూబు నగర్‍, ఉమ్మడి నల్లగొండ జిల్లాలలో విస్తరించి ఉన్నాయి. …

తెలంగాణా-శిలాజ సంపద కొత్తతెలంగాణ చరిత్రబృందం 8వ నెల వెబినార్‍లో చకిలం వేణుగోపాల్‍ రావు గారి ప్రసంగ పాఠం Read More »

భవన నిర్మాణంలో కీలకం డే లైటింగ్‍ డిజైన్‍

(ఫోరమ్‍ ఫర్‍ ఎ బెటర్‍ హైదరాబాద్‍ 21వ వార్షికోత్సవం, ప్రపంచ పర్యావరణ దినోత్సవాన్ని పురస్కరించుకొని ‘ఎకో సిస్టమ్‍ రిస్టొరేషన్‍ – హైదరాబాద్‍ సిటీ – అర్బన్‍ ప్లానింగ్‍, ఎన్విరాన్‍ మెంట్‍’ అనే అంశంపై నిర్వహించిన ఆన్‍ లైన్‍ సమావేశంలో JBR Architecture College Prof. Esther Clifford ‘డే లైట్‍ స్ట్రాటజీస్‍ ఫర్‍ సస్టెయినబిలిటీ’ పై చేసిన ప్రసంగ సారాంశం. ఫోరమ్‍ ఫర్‍ ఎ బెటర్‍ హైదరాబాద్‍ ఛైర్మన్‍ యం.వేదకుమార్‍, ప్రొఫెసర్‍ కేటీ రవీంద్రన్‍, ఎన్‍.కె పటేల్‍, …

భవన నిర్మాణంలో కీలకం డే లైటింగ్‍ డిజైన్‍ Read More »

2005లో యునెస్కోచే గుర్తించబడిన భారతదేశంలోని మౌంటైన్‍ రైల్వేలు

ప్రపంచ వారసత్వ ప్రదేశంగా యునెస్కోచే 2005లో గుర్తించబడిన ఈ పర్వత (మౌంటైన్‍) రైల్వేలల్లో మూడు ప్రాంతాల రైల్వేలు ఉన్నాయి. మూడు రైల్వేలు సమిష్టిగా యునెస్కోచే ప్రపంచ వారసత్వ ప్రదేశంగా గుర్తించబడ్డాయి. ప్రత్యేకంగా పర్వతాల గుండా ఈ హెరిటేజ్‍ మార్గాలు ప్రసిద్ధి చెందాయి. ఈ ప్రయాణంలో స్వచ్ఛమైన కాలుష్యం లేని తాజా గాలిని పీల్చుకోవచ్చు.భారతదేశంలోని పర్వత రైల్వేలు దేశంలోని ఇతర ప్రాంతాలతో ఎత్తైన ప్రాంతాలను అనుసంధానించడంలో ఉపయోగించే ఆవిష్కరణలకు అత్యుత్తమ ఉదాహరణ. ఇది మూడు రైల్వేలను కలిగి ఉంది. …

2005లో యునెస్కోచే గుర్తించబడిన భారతదేశంలోని మౌంటైన్‍ రైల్వేలు Read More »

తెలంగాణ ఇక అంతర్జాతీయ ఆర్బిట్రేషన్‍, మీడియేషన్‍ కేంద్రం

నాలుగు నెలల్లోనే అత్యాధునిక, అంతర్జాతీయ సౌకర్యాలు సింగపూర్‍ సెంటర్‍ కంటే గొప్పగా ఐఏఎంసీ ఇక కేసులు విదేశీ సెంటర్లకు వెళ్లడం తగ్గుతుంది ఇక్కడికి జాతీయ, అంతర్జాతీయ వినియోగదారులు వస్తారు ప్రారంభానికి ముందే లలిత్‍ మోదీ కేసు సిఫారసు చేశాం కుటుంబ వివాదాల పరిష్కారానికి ఐఏఎంసీకి వెళ్లాలని చెప్పాం గ్లోబల్‍ సిటీగా అర్హతలూ ఉండడం వల్లే హైదరాబాద్‍కు ఐఏఎంసీ ఐఏఎంసీ హైదరాబాద్‍ ప్రారంభోత్సవ కార్యక్రమంలో సీజేఐ రమణ రాష్ట్రంలో జరిగే కాంట్రాక్టులూ ఇక్కడికే.. ఆర్డినెన్స్ జారీ చేస్తాం జస్టిస్‍ …

తెలంగాణ ఇక అంతర్జాతీయ ఆర్బిట్రేషన్‍, మీడియేషన్‍ కేంద్రం Read More »

వారసత్వ సంపద పెంబర్తి హస్తకళ

భారతదేశం, సంస్కృతి, నాగరికత యొక్క మూలాధారం, సాంప్రదాయ కళలు, చేతిపనుల యొక్క గొప్ప మూలం. ఇది శతాబ్దాలుగా కొనసాగుతూ, ప్రామాణికమైన, వినూత్నమైన, సృజనాత్మకంగా మిగిలిపోయింది. వారి అద్భుతమైన నైపుణ్యం, విలువైన ప్రాచీనతకు బహుమతిగా ఉంది. కళాత్మక వ్యక్తీకరణల రూపంలో అసాధారణమైన సంపద, వైవిధ్యమైన శైలులతో పాటు, భారతదేశంలోని ప్రతి ప్రాంతం కలప మరియు లోహం వంటి సహజ పదార్థాల లభ్యతపై ఆధారపడి ప్రత్యేకమైన చేతిపనులను కలిగి ఉంటుంది. సాంప్రదాయ హస్తకళలు వాటి స్వాభావిక విలువ, డిజైన్‍ యొక్క …

వారసత్వ సంపద పెంబర్తి హస్తకళ Read More »

ప్రజల జీవితంలో సాహిత్యం

సాహిత్యం అనేది హృదయగీతం. అది కథ కావొచ్చు. నవల కావొచ్చు. కవిత్వం కావొచ్చు. రచయిత తన భావాలని వ్యక్తీకరించే సాధనం సాహిత్యం. తన ఆవేశాన్ని, ఉద్దేశాన్ని బహిరంగ పరచుకునే సాధనం సాహిత్యం. రచయిత తన ఉద్దేశాలని, ఆవేశాన్నే కాదు తన తోటి ప్రజల ఆవేశాన్ని, బాధని, అనుభవాలని వ్యక్తీకరిస్తాడుసమకాలీన సమస్యలని రచయిత పట్టించుకోవాలి. వీటి మీద సృజన చెయ్యాలి. ఇప్పుడు మన దేశం అనేక సమస్యలతో కొట్టు మిట్టాడుతున్నది. రైతుల ఆత్మహత్యలు, చేనేత కార్మికుల ఆత్మహత్యలు, రాజధానిలో …

ప్రజల జీవితంలో సాహిత్యం Read More »

ఆదివాసీ దృశ్యం పర్యావరణ విజ్ఞానాన్ని వీడియోల్లో భద్రపరుస్తున్న అర్చన!

‘‘మన కంటి ముందే కనుమరుగైపోతున్న గిరిజన, గ్రామీణ పద్ధతులను కాపాడుకుంటేనే… సురక్షితమైన భవిష్యత్తును భావితరాలకు అందించగలం’’ అంటారు అర్చన సోరంగ్‍. ఒడిశా రాష్ట్రంలోని మారుమూల గ్రామానికి చెందిన ఈ ఇరవై ఆరేళ్ళ యువతి దేశీయ విజ్ఞానాన్ని వీడియోల్లో భద్రపరుస్తున్నారు. వాతావరణ మార్పులపై ఐక్యరాజ్యసమితి ప్రధాన కార్యదర్శి యువ సలహా బృందం సభ్యురాలిగా ఎంపికైన ఆమె… ఇటీవల ఇంగ్లండ్‍లో నిర్వహించిన ‘సిఓపి-26’లో తన వాణిని గట్టిగా వినిపించారు. అర్చన సోరంగ్‍ స్వగ్రామం ఒడిశాలోని సుందర్‍గఢ్‍. ఆమె తండ్రి, తాత …

ఆదివాసీ దృశ్యం పర్యావరణ విజ్ఞానాన్ని వీడియోల్లో భద్రపరుస్తున్న అర్చన! Read More »

రాతిచిత్రాలలో ‘జమిలి ఎద్దుబొమ్మ’

మానవపురాచరిత్రలో రాతియుగాల అధ్యయనం మానవజీవన వికాసానికి మౌలికమైంది. పురామానవుడు ఆకలిని తీర్చుకోవడానికి చేసిన ప్రయత్నాలలో రాతిపనిముట్ల తయారీ ఒక ముందడుగు. నిరంతరం ఆహారాన్ని వెతుక్కుంటు నేటిఖండాలు, దేశాలు దాటిన మానవులు తమజీవనయాత్రాచరిత్రను తెలుపడానికి చేసిన ప్రయత్నంలో ఒకానొక సమాచారవ్యక్తీకరణ రూపమే రాతిచిత్రం. ఒక రకంగా చెప్పాలంటే పురామానవుని బొమ్మలలిపి అది. అద్భుతమైన రాతిచిత్రాలతో చరిత్రపూర్వయుగపు సంస్కృతి, నాగరికతలను మనకందించారు మన పూర్వీకులు. చారిత్రకయుగం మానవులు పురాతనకాలం నుంచి మధ్యయుగాలనాటి దేవాలయాలదాక ఆంత్రోపోమార్ఫిక్‍ శిల్పాలను, ఊహాత్మక, భావనాత్మక శిల్పాలనెన్నింటినో …

రాతిచిత్రాలలో ‘జమిలి ఎద్దుబొమ్మ’ Read More »