May

ప్రపంచ సాగుభూమిలో 15% కలుషితం

24.2 కోట్ల హెక్టార్ల వ్యవసాయ భూమిలో విషపూరిత భార లోహాలు140 కోట్ల మంది ఆరోగ్యంపై ప్రతికూల ప్రభావంఅంతర్జాతీయ అధ్యయనంలో వెల్లడి భూమి..మన మనుగడకు మూలాధారం. మనం తినే 95% ఆహారానికే కాదు..అనుదినం తాగే నీటికి కూడా ప్రధాన వనరు భూమి. అయితే ఈ భూమిలో దాదాపు 15% విస్తీర్ణం మేర విషతుల్యమైన భార లోహాలతో కలుషితమైపోయింది. ప్రపంచవ్యాప్తంగా ముఖ్యంగా ఐరోపా, ఆసియా ఖండాల్లోని కొన్ని దేశాల్లో ఈ కాలుష్యం అపరిమితంగా ఉంది. ఆర్సెనిక్‍, లెడ్‍ తదితర భార …

ప్రపంచ సాగుభూమిలో 15% కలుషితం Read More »

జన్యు నిధుల అనుసంధానం కీలకం!

ఆర్థిక మంత్రి నిర్మలా సీతారామన్‍ 2025-26 ఫిబ్రవరి ఒకటిన పార్లమెంట్‍లో ప్రవేశపెట్టిన బడ్జెట్‍లో రెండవ ‘నేషనల్‍ జీన్‍ బ్యాంక్‍’ ఏర్పాటును ప్రకటించారు. ఇది ఒక మిలియన్‍ జన్యు పదార్థాల శ్రేణులతో నిండి, భవిష్యత్తులో ఆహారం-పోషకాల భద్రత కోసం ఏర్పాటు చేయబోయే నిర్మాణంగా చెప్పుకొచ్చారు. జన్యు వైవిధ్యంపై వాతావరణ మార్పుల ప్రభావాన్ని అధ్యయనం చేయడానికీ, వైవిధ్యాన్ని పరిరక్షించే లక్ష్యం కోసం… పబ్లిక్‍, ప్రైవేట్‍ రంగాలూ, కమ్యూనిటీలూ (వ్యక్తుల సమూహాలు, సంఘాలు, సంప్రదాయ జాతులు) కలిసికట్టుగా ప్రయత్నిచవలసిన అవసరం ఉంది.అందువల్ల …

జన్యు నిధుల అనుసంధానం కీలకం! Read More »

కొరమీను కేంద్రం కరీంనగర్‍

ఇతర రాష్ట్రాల నుంచి దిగుమతికి చెక్‍ పెట్టనున్న రాష్ట్ర మత్స్యశాఖఉమ్మడి కరీంనగర్‍ జిల్లాలో రూ.6 కోట్ల వ్యయంతో చేపలు పెంపకం చేప ప్రియులు లొట్టలేసుకొని తినే కొరమీనుకు కరీంనగర్‍ కేంద్రం కాబోతోంది. కొరమీను చేపలతో రాష్ట్రం కళ కళ లాడేలా మత్స్యశాఖ ప్రణాళికలు రచిస్తోంది. ఇతర రాష్ట్రాలను నుంచి దిగుమతి చేసుకునే బదులు మన దగ్గరే వాటిని ఎక్కువగా పెంచేలా చర్యలు తీసుకుంటోంది. ఇందుకోసం నాలుగు జిల్లాలను ఎంపిక చేసింది. కరీంనగర్‍ కేంద్రంగా జగిత్యాల, పెద్దపల్లి, మంచిర్యాల …

కొరమీను కేంద్రం కరీంనగర్‍ Read More »

నులుక సందయ్యల(మాదిగ గురువుల వారు)జాంబపురాణం-వర్ణ, కుల ఉపకులాల పరిశీలన

అష్టాదశ పురాణాలకు ఏమాత్రం తగ్గకుండ వెలసిన కులపురాణాలలో జాంబపురాణం ఒకటి. దీనికి ‘ఆది జాంబవ మహాపురాణం’ అని మాదిగ జాతి మూల పురుషుడి కథ అని, అదే విధంగా సృష్టికి ఆది పురుషుని కథ అని పరిశోధకులు చెబుతున్నారు.కాలక్రమేణ జాంబవంతుని సంతతిని నేడు మాదిగలుగ పిలువబడుతున్నారు. అన్ని కులాలకు ఉపకులాలు ఉన్నట్లే, మాదిగసామాజిక వర్గానికి (కులానికి) చిందు, దక్కలి, బైండ్ల, మాష్టి, కిన్నెరలతో పాటు నులుక సందయ్యలు (చందయ్యలు) అను వారు మాదిగల ఆశ్రిత కులంగా ఉంటున్నారు.నులుక …

నులుక సందయ్యల(మాదిగ గురువుల వారు)జాంబపురాణం-వర్ణ, కుల ఉపకులాల పరిశీలన Read More »

పూటకూళ్ళవ్వ

(జరిగిన కథ: పూటకూళ్ళవ్వ విడిదిలో బస చేసిన అభిరామ్‍ ఫ్రెండ్స్లో ఒకరైన కార్తీక్‍ తను లావుగా ఉంటానని బాధ పడుతుండటంతో అవ్వ అతనికి ఒక మందు గురించి చెప్పి దాని అడ్రస్‍ చెబుతుంది.) (గత సంచిక తరువాయి)ఉదయం లేచే సరికి సైకిల్‍ పంక్చర్‍ అయింది. అంత పొద్దున్నే దాన్ని రిపేర్‍ చేసేవారు ఎవరూ కనబడలేదు.‘‘ఇప్పుడెలా..? అడిగాడు అవ్వను.‘‘చాలామంది అటువైపు నడిచి కూడా వెళ్తుంటారట మరి నీకు ఇష్టమైతే అలా వెళ్లొచ్చు’’ అంది అవ్వ.కాసేపు ఆలోచనలో పడినా.. ‘‘మళ్లీ …

పూటకూళ్ళవ్వ Read More »

21 సూత్రాల అజెండాతో నయా ఉస్మానియా

ఉస్మానియా యూనివర్సిటీ ఆర్టస్ కాలేజ్‍ ముందు నిలబడి దాన్ని చూస్తుంటే ప్రతీ ఒక్కరిలోనూ ఎన్నో రకాల అనుభూతులు కలుగుతాయి. కొందరికి అక్కడ తాము చదువుకున్న రోజులు గుర్తుకొస్తే, మరి కొందరికి ఒకనాటి రాచరికం మదిలో మెదులుతుంది. కొందరికి అక్కడ ఉరకలు వేసిన తెలంగాణఉద్యమం గుర్తుకొస్తుంది. మరికొందరికి వివిధ అంశాల్లో అక్కడి విద్యార్థుల చైతన్యం యాదికొస్తుంది. అదే మన ఉస్మానియా యూనివర్సిటీ.యావత్‍ దేశంలో ఉన్నత విద్యకు మారుపేరుగా నిలిచింది ఉస్మానియా యూనివర్సిటీ. తాజాగా ఫౌండేషన్‍ డే వేడుకతో ఈ …

21 సూత్రాల అజెండాతో నయా ఉస్మానియా Read More »

సైబ పరంధాములు

పెద్దబజారు చిన్నసందులోని కళాత్మకమైన దర్వాజా లోంచి సన్నగా – సన్నని నడిమి పాపిట ఒత్తైన వెంట్రుకలతో, చేతిలో ఎన్నో పుస్తకాలతో స్టూడియో ‘ఆక•తి’కి నడిచి వెళ్తుంటే కళా సెలయేరు పారుతున్నట్లనిపిస్తుండేది… ఆ కళామూర్తే సైబ పరంధాములు.కీ.శే.సైబ పరంధాములు, శ్రీ సైబ లింగయ్య, శ్రీమతి గంగూబాయి దంపతులకు 08-4-1945న నిజామాబాద్‍ నగరంలో జన్మించారు. అప్పటి మల్టీపర్పస్‍లో చదివి గోల్డ్ మెడల్‍ సంపాదించారు. అనారోగ్య కారణాల వల్ల బి.టెక్‍. పూర్తి చేయలేక పోయారు. ఇది ఒకవైపు వారి శారీరక కోణం. …

సైబ పరంధాములు Read More »

అరబ్బీ మురబ్బా ‘బార్కాస్‍’

ఒక తాతీల్‍ (సెలవు) దినం పురుసత్‍గ చార్మినార్‍కు వెళ్లండి. అక్కడ చార్మినార్‍ చల్లని చత్రచ్ఛాయలలో ఒక పాత సైకిలు సీటు వెనుక త్రాళ్లతో కట్టిన గుండ్రటి వెదురు గంపలో దోరగా మగ్గిన జాంపండ్లను పెట్టుకుని, నడుముకు తోలు బెల్టుతో ఎగగట్టిన ఎర్ర గళ్లలుంగీని గట్టిగా బిగించి కట్టుకుని, నోటినిండా ఎర్రని పాన్‍ నములుతూ మధ్యలో తుపుక్‍, తుపుక్‍ మని రోడ్డుమీద ఉమ్మేస్తూ, సన్నగా పొడుగ్గా ఉన్న మేక గడ్డం చిరుగాలితో సయ్యాటలాడుతుంటే, తెల్లటి మస్లీన్‍ లాల్చీ ధరించి, …

అరబ్బీ మురబ్బా ‘బార్కాస్‍’ Read More »

జానపద గేయాలలో సామాజిక జీవనం

జానపదులు అంటే సామాన్యంగా గ్రామీణులు లేదా నిరక్షరాస్యులు అని అనుకుంటారు. జనపదం అంటే గ్రామం కాబట్టి గ్రామంలో నివసించే వారు జానపదులు అనుకున్నారు. కానీ మారిన కాలాన్ని బట్టి, సామాజిక పరిణామాన్ని బట్టి జానపదులు అంటే ఏదైనా ఒక విషయంలో భాగస్వామ్యం గల జనసముదాయం అని చెప్పవచ్చు.సమాజంలో అక్షరజ్ఞానం లేని సామాజికులు, గ్రామీణ, శ్రామిక సామాన్య జనం తమ శ్రమలో, ఆచారాల్లో, సంబరాల్లో అలవోకగా సృష్టించుకుని అలిఖితంగా తరతరాలుగా ఒక తరం నుండి మరొక తరానికి సంక్రమింప …

జానపద గేయాలలో సామాజిక జీవనం Read More »

తెలంగాణలో పుష్కలంగా వారసత్వ సంపద

ప్రపంచ వారసత్వ దినోత్సవం సందర్భంగా హెరిటేజ్‍ పరిరక్షణ పర్యాటకంపై అవగాహన సదస్సు ప్రపంచ వారసత్వ దినోత్సవాన్ని పురస్కరించుకొని దక్కన్‍ హెరిటేజ్‍ అకాడమీ (DHA), ఇంటర్నేషనల్‍ కౌన్సిల్‍ ఆన్‍ మాన్యుమెంట్స్ అండ్‍ సైట్స్ వింగ్‍ ఆఫ్‍ ఇండియా (ICOMOS), తెలంగాణ రాష్ట్ర పర్యాటక అభివృద్ధి సంస్థ (TSTDC) అభివృద్ధి సంస్థ సహకారంతో హెరిటేజ్‍ పరిరరక్షణ పర్యాటకంపై అవగాహన సదస్సును ఏప్రిల్‍ 18న బేగంపేట్‍లోని హరిత ప్లాజాలో నిర్వహించారు. ఈ సందర్భంగా ముఖ్య అతిథిగా పర్యాటక శాఖ మంత్రి శ్రీనివాస్‍గౌడ్‍, …

తెలంగాణలో పుష్కలంగా వారసత్వ సంపద Read More »