April

ప్రపంచ వారసత్వ దినోత్సవ ప్రేరణతోవారసత్వ సంపదను కాపాడుకుందాం

ఏప్రిల్‍ 18న ప్రపంచ వారసత్వ దినోత్సవాన్ని జరుపుకుంటున్నాం. ప్రపంచ వారసత్వ హోదా కలిగిన ప్రపంచవ్యాప్తంగా వున్న వివిధ ప్రదేశాలను రక్షించడంలో ఎదురవుతున్న సమస్యలను చర్చించి, ఆ అవగాహనతో వాటిని రక్షించే చర్యలను ఆచరణాత్మకం చేయడం ఈ ప్రపంచ వారసత్వ దినోత్సవ లక్ష్యం. ఇది ప్రపంచంలోని వివిధ సమాజాల సమిష్టి కృషికి, సాంస్కృతిక వారసత్వ అవగాహనకు తోడ్పడుతుంది.సహజ లేదా మానవ నిర్మిత ప్రాంతం లేదా అంతర్జాతీయ ప్రాముఖ్య కలిగిన నిర్మాణాలు, ప్రత్యేక రక్షణ అవసరమయ్యే స్థలం ప్రపంచ వారసత్వ …

ప్రపంచ వారసత్వ దినోత్సవ ప్రేరణతోవారసత్వ సంపదను కాపాడుకుందాం Read More »

నెల్లూరి కేశవస్వామి

నెల్లూరి కేశవస్వామి స్వాతంత్య్రానంతర తెలంగాణ కథకుల్లో ఒకరు. అయితే అందరూ తెలంగాణ కథకుల్లాగే వందల కథలు రాసినా ఎన్నో దొరక్కుండా పోయాయి. అదృష్టమేమిటంటే ఆయన 1969లో, 1981లో కొన్ని కథలనైనా కథా సంపుటాలుగా వెలువరించడం వల్ల తెలుగు సాహిత్యానికి కొన్ని మాత్రం దక్కాయి. చాలామంది రచయితలు రాసినా స్వంత పత్రికలు లేకపోవడంతో రాసింది అచ్చుకావడం తక్కువ. అచ్చయినవి పుస్తకాల రూపంలో తేవడం తక్కువ. అలా వందలాది కథలు సాహిత్య చరిత్రలో యువతరాలకు అందకుండా పోయాయి.1902 నుంచి ప్రారంభమైన …

నెల్లూరి కేశవస్వామి Read More »

వజ్రాలలో నాణ్యతలు-దోషాలు

వజ్రాల నాణ్యత నిర్ణయించటానికి ఉపయోగపడే 4సి (Colour Clarity Cut Caratage) లలో రెండవ లక్షణం క్లారిటీ. వజ్రాలు ఏరకమైన చేరిక మలినాలు దోషాలు లేకుండా ఉంటే అంత ఎక్కువ విలువ కలిగి ఉంటాయి. వజ్రం యొక్క స్వచ్ఛత దాని ఆకర్షణ విలువను ప్రభావితం చేస్తుంది. ‘‘స్పష్టత’’ (clarity grade) అనేది వజ్రంలోని లోపాల సంఖ్య, పరిమాణం మరియు రకాన్ని సూచిస్తుంది. అంతర్గతంగా ఉండే లోపాలను ‘‘చేరిక’’ (inclusion) అని, బాహ్యంగా ఉండే లోపాలను ‘‘మచ్చలు/దోషాలు’’ (blemishes) …

వజ్రాలలో నాణ్యతలు-దోషాలు Read More »

పుస్తకాలు పిల్లల ఊహలను ప్రేరేపిస్తాయిఏప్రిల్‍ 23న ప్రపంచ పుస్తక దినోత్సవం

ప్రపంచ పుస్తక దినోత్సవం, ప్రపంచ పుస్తక కాపీరైట్‍ దినోత్సవం అని కూడా పిలుస్తారు. ఇది ప్రతి సంవత్సరం ఏప్రిల్‍ 23న జరుపుకునే ఐక్యరాజ్యసమితి సెలవుదినం. ఈ రోజు పిల్లలు, యువకులు, పెద్దల్లో పుస్తకాలు, వివిధ రకాల సాహిత్యం చదివేందుకు, ప్రోత్సహించడానికి లక్ష్యంగా పెట్టుకుంటారు. వారిలో పుస్తకాలపై ప్రేమను పెంపొందించడానికి, వారి భవిష్యత్తు, అభివృద్ధికి దోహదపడటానికి వారిని ప్రోత్సహించాలి. ప్రపంచ పుస్తక దినోత్సవం రోజు మన కోసం పుస్తకాలను రూపొందించడానికి తెరవెనుక పనిచేసే వారందరికీ, రచయితలు, ప్రచురణకర్తలు, కాపీ …

పుస్తకాలు పిల్లల ఊహలను ప్రేరేపిస్తాయిఏప్రిల్‍ 23న ప్రపంచ పుస్తక దినోత్సవం Read More »

హిమాలయాలలో హిమాలయం…

హిమాలయ పర్వతాలలో సాధువులు, సన్యాసులు ఏం చేస్తుంటారు? సమాజంతో సంబంధం లేకుండా ఏకాంతంగా పర్వతాల మధ్య అరణ్యాల లోనో, గుహల్లోనో, లోయల్లోనో, శిఖరాలపైననో ఎక్కడో ఏకాంతంగా జీవిస్తూ, తపస్సు చేస్తూ వారు సాధించేదేమిటీ? వారికీ సమాజానికీ మధ్య సంబంధం ఏమన్నా వుందా? ఈ సమాజాభివృద్ధి కృషిలో వారి పాత్ర ఏమిటీ? వారివల్ల సమాజానికి జరిగే మేలు ఎటువంటిది? ఇలాంటి అనేక సందేహాలు మనలాంటి వారికి కలగడం సహజమే. సాధారణంగా సాధవులకూ, సమాజానికీ మధ్య సంబంధం ఏమీ లేదనే …

హిమాలయాలలో హిమాలయం… Read More »

తెలంగాణాలో క్రీ.పూ.4000 ఏళ్లనాటితొట్టతొలి చుట్టిల్లు

పాతరాతియుగంలో సహజసిద్ధమైన గుహలు, కొండ చరియల కింద నివసించిన ఆదిమ మానవుడు, ఆహార సంపాదనలో భాగంగా, మైదానాల్లో కొచ్చాడు. జంతువుల నుంచి రక్షణ కోసం, కొద్దిపాటి గుహల్లాంటి గుంట ఆవాసాల్లో నివసించాడు. ఆ తరువాత నీటి వనరుకు దగ్గరగా, ఆరుబయలు ప్రదేశాల్లో ఎండ, వానల నుంచి తప్పించుకొనేందుకు పూరిళ్లును నిర్మించుకొన్నాడు. ముతకరకం రాతి పనిముట్ల స్థానంలో, నునుపు దేలేట్లు కొనల్ని అరగదీసి, పదునైన, నాణ్యమైన రాతి పనిముట్లను తయారించు కొన్నాడు. పశువులను మచ్చిక జేసుకొన్నాడు. పంటల్ని పండించుకొన్నాడు. …

తెలంగాణాలో క్రీ.పూ.4000 ఏళ్లనాటితొట్టతొలి చుట్టిల్లు Read More »

ధరిత్రి-ప్రకృతిని పరిరక్షించుకుందాంఏప్రిల్‍ 22న భూమి దినోత్సవం

ప్రపంచ ధరిత్రి దినోత్సవాన్ని ప్రతి సంవత్సరం ఏప్రిల్‍ 22న జరుపుకుంటారు. భూమి మానవులకే కాదు లక్షలాది జంతువులు, మొక్కలకు నిలయం. కానీ మానవులు తమ అవసరాలను తీర్చుకోవడానికి భూమికి అనేక రకాల హాని కలిగిస్తున్నారు. దీని వల్ల వరదలు, కాలుష్యం, వాతావరణ మార్పులు, గ్లోబల్‍ వార్మింగ్‍ వంటి అనేక సమస్యలు కనిపిస్తున్నాయి. ఇప్పటికైనా ఈ సమస్యలు పట్టించుకోకపోతే భవిష్యత్తులో మరెన్నో ప్రమాదాలకు కారణం కావచ్చు. భూమి, ప్రకృతి యొక్క ప్రాముఖ్యత గురించి ప్రజలకు అవగాహన కల్పించే లక్ష్యంతో …

ధరిత్రి-ప్రకృతిని పరిరక్షించుకుందాంఏప్రిల్‍ 22న భూమి దినోత్సవం Read More »

పర్యావరణ వివక్షఉత్తరం-దక్షిణం:మనలో మనం

1992లో రియో డి జనరియోలో ధరిత్రి శిఖరాగ్ర సమావేశం జరిగి మూడు దశాబ్దాల కాలం దాటింది. సరిగ్గా లెక్కిస్తే 33 ఏళ్లు. ఈ మూడు దశాబ్దాల కాలంలో ఏమైనా చెప్పుకోదగ్గ మార్పులు వచ్చాయా అంటే వచ్చి ఉండవచ్చు. వచ్చాయి కూడా. అవన్నీ తృతీయ ప్రపంచ దేశాలకు ఏ ప్రయోజనాన్ని కలిగించాయి, ఏ మేలు చేకూర్చాయి అనేది ప్రశ్నార్థకం. పర్యావరణ వివక్ష ఒకటి బలంగానే కొనసాగుతూనే ఉన్నదని ఆనాటి నిర్ధారణ, నినాదం నేటికీ నిలిచే ఉందనిపిస్తుంది. ఆ శిఖరాగ్ర …

పర్యావరణ వివక్షఉత్తరం-దక్షిణం:మనలో మనం Read More »

ఆధునిక జీవశాస్త్ర పరిశోధనల్లోకీలక పాత్ర పోషిస్తున్న సిసిఎంబి

ఈ సృష్టిలో ప్రాణమున్న ప్రతిజీవి ప్రత్యేకమైనదే. అది మనుషులైనా, జంతుజాలమైనా, వృక్షాలైనా… ప్రత్యేక కణజాలం, జీవ అణువల•తో వేటికవే ప్రకృతిలో తమ అస్తిత్వం కోసం పోరాడుతుంటాయి. అలాంటి సందర్భాల్లో వాటికొచ్చే వ్యాధులు, జీవ పక్రియల్లో జరిగే మార్పులు, వాటిని నివారించడానికి చేయాల్సిన కృషి వంటి విషయాలపై… సెంటర్‍ ఫర్‍ సెల్యులర్‍ అండ్‍ మాలిక్యులర్‍ బయాలజీ పనిచేస్తుంది. భారతదేశ ఆధునిక జీవశాస్త్ర రూపశిల్పిగా పేరుగాంచిన పి.ఎమ్‍.భార్గవ ఆధ్వర్యంలో 1977లో హైదరాబాద్‍లో ఏర్పాటైన ఈ సంస్థ ‘కౌన్సిల్‍ ఆఫ్‍ సైంటిఫిక్‍ …

ఆధునిక జీవశాస్త్ర పరిశోధనల్లోకీలక పాత్ర పోషిస్తున్న సిసిఎంబి Read More »

ఉష్ణమండల రొట్టె

వేల సంవత్సరాల స్వదేశీ పద్ధతులు కాసావా మనుగడను నిర్ధారించాయని అధ్యయనం కనుగొంది.‘కుకుర్రో ఇళ్ళు’ వంటి స్వదేశీ పద్ధతులు పంట జన్యు వైవిధ్యాన్ని నిర్ధారించాయి. వేల సంవత్సరాల దేశీయ వ్యవసాయ పురాణాలు మరియు సాంస్కృతిక సంప్రదాయాలు కర్రపెండలం పంట (టపియోకా మూలం) మనుగడకు కీలకంగా ఉన్నాయని ఒక కొత్త అధ్యయనం కనుగొంది.కాసావా (‘యుకా’ లేదా ‘మానియోక్‍’ అని కూడా పిలుస్తారు) అనేది ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఒక బిలియన్‍ మందికి ఆహారం ఇచ్చే ఒక వేరు కూరగాయ. ఈ కారణంగా, దీనిని …

ఉష్ణమండల రొట్టె Read More »