January

ప్రజల జీవితంలో సాహిత్యం

సాహిత్యం అనేది హృదయగీతం. అది కథ కావొచ్చు. నవల కావొచ్చు. కవిత్వం కావొచ్చు. రచయిత తన భావాలని వ్యక్తీకరించే సాధనం సాహిత్యం. తన ఆవేశాన్ని, ఉద్దేశాన్ని బహిరంగ పరచుకునే సాధనం సాహిత్యం. రచయిత తన ఉద్దేశాలని, ఆవేశాన్నే కాదు తన తోటి ప్రజల ఆవేశాన్ని, బాధని, అనుభవాలని వ్యక్తీకరిస్తాడుసమకాలీన సమస్యలని రచయిత పట్టించుకోవాలి. వీటి మీద సృజన చెయ్యాలి. ఇప్పుడు మన దేశం అనేక సమస్యలతో కొట్టు మిట్టాడుతున్నది. రైతుల ఆత్మహత్యలు, చేనేత కార్మికుల ఆత్మహత్యలు, రాజధానిలో …

ప్రజల జీవితంలో సాహిత్యం Read More »

ఆదివాసీ దృశ్యం పర్యావరణ విజ్ఞానాన్ని వీడియోల్లో భద్రపరుస్తున్న అర్చన!

‘‘మన కంటి ముందే కనుమరుగైపోతున్న గిరిజన, గ్రామీణ పద్ధతులను కాపాడుకుంటేనే… సురక్షితమైన భవిష్యత్తును భావితరాలకు అందించగలం’’ అంటారు అర్చన సోరంగ్‍. ఒడిశా రాష్ట్రంలోని మారుమూల గ్రామానికి చెందిన ఈ ఇరవై ఆరేళ్ళ యువతి దేశీయ విజ్ఞానాన్ని వీడియోల్లో భద్రపరుస్తున్నారు. వాతావరణ మార్పులపై ఐక్యరాజ్యసమితి ప్రధాన కార్యదర్శి యువ సలహా బృందం సభ్యురాలిగా ఎంపికైన ఆమె… ఇటీవల ఇంగ్లండ్‍లో నిర్వహించిన ‘సిఓపి-26’లో తన వాణిని గట్టిగా వినిపించారు. అర్చన సోరంగ్‍ స్వగ్రామం ఒడిశాలోని సుందర్‍గఢ్‍. ఆమె తండ్రి, తాత …

ఆదివాసీ దృశ్యం పర్యావరణ విజ్ఞానాన్ని వీడియోల్లో భద్రపరుస్తున్న అర్చన! Read More »

రాతిచిత్రాలలో ‘జమిలి ఎద్దుబొమ్మ’

మానవపురాచరిత్రలో రాతియుగాల అధ్యయనం మానవజీవన వికాసానికి మౌలికమైంది. పురామానవుడు ఆకలిని తీర్చుకోవడానికి చేసిన ప్రయత్నాలలో రాతిపనిముట్ల తయారీ ఒక ముందడుగు. నిరంతరం ఆహారాన్ని వెతుక్కుంటు నేటిఖండాలు, దేశాలు దాటిన మానవులు తమజీవనయాత్రాచరిత్రను తెలుపడానికి చేసిన ప్రయత్నంలో ఒకానొక సమాచారవ్యక్తీకరణ రూపమే రాతిచిత్రం. ఒక రకంగా చెప్పాలంటే పురామానవుని బొమ్మలలిపి అది. అద్భుతమైన రాతిచిత్రాలతో చరిత్రపూర్వయుగపు సంస్కృతి, నాగరికతలను మనకందించారు మన పూర్వీకులు. చారిత్రకయుగం మానవులు పురాతనకాలం నుంచి మధ్యయుగాలనాటి దేవాలయాలదాక ఆంత్రోపోమార్ఫిక్‍ శిల్పాలను, ఊహాత్మక, భావనాత్మక శిల్పాలనెన్నింటినో …

రాతిచిత్రాలలో ‘జమిలి ఎద్దుబొమ్మ’ Read More »

అంటార్కిటికా చెపుతున్న భూతాప గోస?

ప్రకృతే నియంత్రిస్తుంది! 13 ప్రకృతే శాసిస్తుంది!! గత కథనాల్లో డార్వినిజంకు దారితీసిన పరిస్థితుల్ని చూసాం. ఈ సిద్దాంతం అనగానే కేవలం జీవుల పరిణామం గూర్చే అనుకుంటాం! నిజానికి డార్విన్‍, భూగర్భ విషయాలు తెలుసుకోవడానికై కెప్టెన్‍ ఫిట్జ్రాయ్‍కు తోడుగా వెళ్ళడం జరిగింది. కాని, సునిశిత ఆలోచన అనేక కొత్త ఆవిష్కరణలకు దారులు వేస్తుందన్నట్లుగా, డార్విన్‍ బీగల్‍యాత్ర జీవరాశి పుట్టిన తర్వాత ఎలా మార్పు చెందిందని నిశితంగా పరిశీలించి ఓ శాస్త్రీయ సిద్ధాంతానికి పునాదులు వేసింది. అయితే, డార్విన్‍ ముందే …

అంటార్కిటికా చెపుతున్న భూతాప గోస? Read More »

అసఫ్‍జాహీల పాలనలో విద్యాభివృద్ధి

కుతుబ్‍షాహీల పతనం తర్వాత గోల్కొండ రాజ్యము మొఘలుల ఆధీనంలోకి వెళ్ళింది. అది మొఘల్‍ రాజ్యంలో ఒక సుబుగా మారింది. దీనిపై కమురుద్దిన్‍ చింక్‍లిచ్‍ ఖాన్‍ సుబేదారుగా నియమింపబడ్డారు. ఔరంగజేబు మరణం తర్వాత చింక్‍లిబ్‍ఖాన్‍ స్వతంత్రంగా పరిపాలన చేశాడు. కానీ స్వతంత్రతను మాత్రం ప్రకటించుకోలేదు. మొఘలు చక్రవర్తిలచే నిజాం అనే బిరుదు పొందాడు. ఇతని వారసులు నిజాం బిరుదుతోనే స్వతంత్రను ప్రకటించుకొని రాజ్య పరిపాలన చేశారు. అసఫ్‍జాహీ వంశస్థులైన వీరు హైదరాబాద్‍ సుబాను 1721 నుండి 1948 వరకు …

అసఫ్‍జాహీల పాలనలో విద్యాభివృద్ధి Read More »

కషాయం కాచుకునేదెలా?

పశువుల పాలు, తేయాకుతో టీ, కాఫీ కాచుకొని తాగడం కన్నా.. ఔషధ మొక్కల ఆకులతో కషాయం తయారు చేసుకొని తాగటం ఆరోగ్యదాయకం.కషాయాలను మొక్కల ఆకులతో తయారు చేసుకుంటుంటాం. గుప్పెడు ఆకులను లేదా నాలుగైదు ఆకులను తీసుకోవాలి. వాటిని 150-200 ఎం.ఎల్‍. నీటిలో వేసి 3-4 నిమిషాలపాటు మరగబెట్టాలి. ఆ కషాయాన్ని వడకట్టి తాగాలి. వేడిగా తాగొచ్చు లేదా చల్లారినాక తాగొచ్చు. అయితే, విధిగా పరగడుపున, సాయంత్రం వేళల్లో కడుపు ఖాళీగా ఉన్నప్పుడు తాగాలి! అంతేకాదు.. రాగి పాత్రలోని …

కషాయం కాచుకునేదెలా? Read More »

తురగా ఫౌండేషన్‍ – బాల చెలిమి

తురగా జానకీరాణి పిల్లల కథల పోటీలు జులై-సెప్టెంబర్‍ 2021పోటీ ఫలితాల ప్రకటన తురగా ఫౌండేషన్‍, బాలచెలిమి పత్రికతో కలిసి, జులై 2021లో తురగా జానకీరాణి పిల్లల కథల పోటీ ప్రకటించింది. చివరి తేదీ అయిన జులై 31కి మాకు 550కి పైగా కథలు అందాయి.word,pdf.email,text, చేతి రాతతో రాసి ఫోటో తీసిన కథలు, పోస్టులో వచ్చినవి… ఇలా 550కి పైగా…. ఒక దఫా ఫిల్టరింగ్‍ చేయగా, అంటే రిపీట్‍ లు, నిబంధనలకు సరిపడనవి..అలా రకరకాల కారణాలతో… మొత్తం …

తురగా ఫౌండేషన్‍ – బాల చెలిమి Read More »

నిజామాబాద్‍ బడి పిల్లలు ముందు వరుసలో ఉన్నారు

పిల్లల రచనలకు ప్రాచుర్యం కల్పించడం, ప్రచురించడం, పంపిణీ చేయడం, మార్కెటింగ్‍ లాంటి సమస్యలూ ఉన్నా, ఇలాంటి అంశాలపై దృష్టి సారించిన ‘చిల్డ్రన్స్ ఎడ్యుకేషనల్‍ అకాడమీ’ తెలంగాణాలోని ఉమ్మడి 10 జిల్లాల ‘‘బడి పిల్లల కథలు’’ సంకలనాలుగా అందమైన బొమ్మలతో వెలువరించింది. కవర్‍ పేజీ, లోపలి పేజీల బొమ్మలు కైరంకొండ బాబు వేశారు. ఆ పది జిల్లాల బడి పిల్లల కథలు దక్కన్‍ల్యాండ్‍ పాఠకులకు పరిచయంలో భాగంగా ‘నిజామాబాద్‍ బడిపిల్లల కథలు’ బాల సాహితీవేత్త డా।। వి.ఆర్‍.శర్మ విశ్లేషణ.‘బాల …

నిజామాబాద్‍ బడి పిల్లలు ముందు వరుసలో ఉన్నారు Read More »

సమాచార కాలుష్యం నిర్మాణాత్మక వాస్తవ అవగాహనను ఛిన్నాభిన్నం చేస్తుంది

అందరికీ నూతన సంవత్సర శుభాకాంక్షలు.2020ని ఒక విపత్కర సంవత్సరంగా అందరూ ఎప్పుడూ గుర్తుపెట్టుకుంటారు. కోవిడ్‍ మహమ్మారి ప్రపంచ దేశాలన్నిటినీ రాజకీయ, ఆర్థిక, సామాజిక, సాంస్కృతిక, ఆరోగ్య సంక్షోభానికి గురిచేసింది. ఈ సంవత్సరమంతా రోజువారీ జీవితంలోని ప్రతి ఆలోచననీ ఈ కరోనా ప్రభావితం చేసింది. కాని అదే సమయంలో ఇదే కోవిడ్‍ అనేక విలువల్ని నేర్పింది. జీవిత విధానాలను మార్చింది. ఆరోగ్య స్పృహను పెంచింది. ప్రకృతిలోనూ, మానవ ప్రవృత్తిలోనూ కాలుష్యాలను తగ్గించింది. మనుషుల మధ్య భౌతిక దూరం పెరిగినా …

సమాచార కాలుష్యం నిర్మాణాత్మక వాస్తవ అవగాహనను ఛిన్నాభిన్నం చేస్తుంది Read More »

బోయ జంగయ్య

 ‘కృషి వుంటే మనుష్యులు ఋషులౌతారు మహా పురుషులౌతారు’ అన్నది డా।। బోయ జంగయ్య విషయంలో అక్షరసత్యం. కవి, కథకుడు, నాటకకర్త, నవలాకారుడు, బాలసాహిత్య రచయిత ఎన్నెన్నో పక్రియలల్లో దిట్ట జంగయ్య అతి సామాన్య నిరుపేద దళిత కుటుంబంలో పుట్టి ఇంతింతై వటుడింతై అన్నట్లు అంచెలంచెలుగా ఎదిగి తెలుగు సాహితీ చరిత్రలో ఆణిముత్యంలా నిలిచారు. నిజాం నిరంకుశపాలన, రజాకార్ల దౌర్జన్యాలు, దొరలు, దేశ్‍ముఖ్‍ల ఆగడాలు ప్రజలను భయభ్రాంతులు చేస్తున్న రోజులు. 1 అక్టోబర్‍ 1942లో నల్లగొండ జిల్లాలోని పంతంగి అనే మారుమూల గ్రామంలో …

బోయ జంగయ్య Read More »